Onze artikelen in vakblad Vitruvius

Onze artikelen in vakblad Vitruvius — Waarover hebben we het afgelopen decennium in vakblad Vitruvius geschreven? Dat vind je hieronder en – niet geheel onverwacht – komt daar een aantal leidmotieven uit: monumentale schilderkunst, Jan en Kees Dunselman, glaskunst, de architecten Cuypers, en iconografie en symboliek.

Deze diashow vereist JavaScript.

Nota bene — De links hieronder verwijzen vrijwel allemaal naar een item op deze site, waar het betreffende artikel is ingebed. Bij de artikelen waar dat nog niet het geval is, word je doorgelinkt naar een verzamelmap op onze server: http://bit.ly/Bernadette2all-Vitruvius. Daar kun je ze inzien en downloaden.

De gerelateerde projecten verwijzen naar de koppen onder het tabblad ‘Projecten &‘. 

  1. Hubar, Bernadette van Hellenberg en Marij Coenen, De Cuyperskamer bij de Eusebiuskerk te Arnhem, Vitruvius, onafhankelijk vakblad voor erfgoedprofessionals, 16 (2023): pp. 14-22. VanHH.org/?p=19098
    • Gerelateerde projecten &: Joseph Cuypers Collectie, De muziek van het licht, Cuypers assortiment
  2. Hubar, Bernadette van Hellenberg, en Marij Coenen. ‘Wat de archieven kunnen vertellen! De Catharinakerk te Eindhoven, deel 1’. Vitruvius, onafhankelijk vakblad voor erfgoedprofessionals 15 (2022). http://bit.ly/Bernadette2all-Vitruvius
    • Gerelateerde projecten &: Archiefonderzoek Catharinakerk te Eindhoven, Waardenstellend onderzoek Catharinakerk te Eindhoven, Cuypers assortiment.
  3. Hubar, Bernadette van Hellenberg. ‘Helpende handen voor kasteel Borgharen’. Onder redactie van Marij Coenen. Vitruvius, onafhankelijk vakblad voor erfgoedprofessionals 15 (2022): 12–19. VanHH.org/?p=18887.
    • Gerelateerde projecten &: Cuypers assortiment.
  4. Hubar, Bernadette van Hellenberg. ‘Tussen expressionisme en de Beuroner school. Lambert Lourijsen in de Agathakerk te Zandvoort van Pierre J.J.M. Cuypers’. Onder redactie van Marij Coenen. Vitruvius, onafhankelijk vakblad voor erfgoedprofessionals 15 (13 april 2022): 16–25. VanHH.org/?p=18761
    • Gerelateerde projecten &: #JCC (Joseph Cuypers Collectie), Nieuwe Bavo/KoepelKathedraal Haarlem, De genade van de steiger.
  5. Hubar, Bernadette van Hellenberg, en Marij Coenen. ‘Nederlands Religieus Erfgoed op Facebook | Tussen foto’s en fragmenten. Deel 2’. Vitruvius, onafhankelijk vakblad voor erfgoedprofessionals 16 (2022): 14–23. http://bit.ly/3FRBppt-VanHH2Org
    • Gerelateerde projecten &: #JCC (Joseph Cuypers Collectie), Topic spolia in #Kerkverhalen. 
  6. Hubar, Bernadette van Hellenberg en Marij Coenen. ‘Nederlands Religieus Erfgoed op Facebook | Tussen data en debat | Deel 1’. Vitruvius, onafhankelijk vakblad voor erfgoedprofessionals 14 (2021: 21-28. http://bit.ly/3o7UJZW-VanHH2Org
    • Gerelateerde projecten &: #JCC (Joseph Cuypers Collectie), #KunstinBreda 
  7. Hubar, Bernadette van Hellenberg en Marij Coenen. “De mantel der bescherming. De Laurentiuskerk van Joseph Cuypers en Jan Stuyt als toetssteen”. Vitruvius, onafhankelijk vakblad voor erfgoedprofessionals 15 (2021): 22-30. http://bit.ly/2TXbZnz-VanHH2Org
    • Gerelateerde projecten &: #JCC (Joseph Cuypers Collectie), #KunstinBreda.
  8. Hubar, Bernadette van Hellenberg, en Marij Coenen. ‘Jan en Kees Dunselman. Een kwestie van factuur (deel 2)’. Vitruvius, onafhankelijk vakblad voor erfgoedprofessionals 15 (2021): 12–20. www.VanHH.org/?p=17289 
    • Gerelateerde projecten &: #JCC (Joseph Cuypers Collectie), De Laurentius & Elisabeth Kathedraal te Rotterdam.
  9. Hubar, Bernadette van Hellenberg, en Marij Coenen. ‘Jan en Kees Dunselman. Kerkschilders van niveau (deel 1)’. Vitruvius, onafhankelijk vakblad voor erfgoedprofessionals 15 (2020): 18-25. http://bit.ly/3gZdjOq-Dunselman
    • Gerelateerde projecten &: #JCC (Joseph Cuypers Collectie), De Laurentius & Elisabeth Kathedraal te Rotterdam.
  10. Hubar, Bernadette van Hellenberg, en Marij Coenen. ‘Cuypers’ voetsporen met 80 kilometer per uur. De betonbak van de N280 te Roermond’. Vitruvius, onafhankelijk vakblad voor erfgoedprofessionals 13 (2020): 18–24. https://bit.ly/2UuS4KF
    • Gerelateerde projecten &: #JCC (Joseph Cuypers Collectie), Cuypers assortiment.
  11. Hubar, Bernadette van Hellenberg. ‘Pyrofotografie in huize Liesbosch’. Onder redactie van Marij Coenen. Vitruvius, onafhankelijk vakblad voor erfgoedprofessionals 13 (2020): 21–27. https://drive.google.com/file/d/11dm0e9Kta2BDbynC6PcjBtLlpV2p2pwS/view | http://bit.ly/3mY38wB-pyrofotografie
    • Gerelateerde projecten &: #JCC (Joseph Cuypers Collectie), #KunstinBreda.
  12. Hubar, Bernadette van Hellenberg, en Marij Coenen. ‘De Ark van het Verbond en de ‘spolia Ægyptiorum’’. Vitruvius, onafhankelijk vakblad voor erfgoedprofessionals 13 (2020): 20–23. http://bit.ly/Bernadette2all-Vitruvius
    • Gerelateerde projecten &: #JCC (Joseph Cuypers Collectie), De nieuwe Bavokathedraal | KoepelKathedraal Haarlem.
  13. Hubar, Bernadette van Hellenberg. ‘Door het oog van de kunstenaar. Clemens Merkelbach van Enkhuizen.’ Onder redactie van Marij Coenen. Vitruvius, onafhankelijk vakblad voor erfgoedprofessionals 12 (2019): 22–26. http://bit.ly/354tmUm-VanHH2org
    • Gerelateerde projecten &: Cuypers assortiment.
  14. Hubar, Bernadette van Hellenberg. ‘Het expressionistische wegkruis van Leen Douwes in Breda’. Onder redactie van Marij Coenen. Vitruvius, onafhankelijk vakblad voor erfgoedprofessionals 11 (2018): 8–13. http://bit.ly/2B6AMYg-Vitruvius
    • Gerelateerde projecten &: #KunstinBreda, De genade van de steiger.
  15. Hubar, Bernadette van Hellenberg. ‘Een tweede Salomon in Rotterdam. De context van de schilderingen van Kees Dunselman in de Laurentius & Elisabeth Kathedraal te Rotterdam’. Onder redactie van Marij Coenen. Vitruvius, onafhankelijk vakblad voor erfgoedprofessionals 11 (2018): 19–25. http://bit.ly/2IJISdn-VanHH2org
    • Gerelateerde projecten &: #JCC (Joseph Cuypers Collectie), De Laurentius & Elisabeth Kathedraal te Rotterdam.
  16. Hubar, Bernadette van Hellenberg. ‘De architecten Cuypers en het Vitruvianisme’. Onder redactie van Marij Coenen. Vitruvius, onafhankelijk vakblad voor erfgoedprofessionals 12 (2018): 18–27. http://bit.ly/2zqa7qm-VanHH2Org
    • Gerelateerde projecten &: #JCC (Joseph Cuypers Collectie), Cuypers assortiment.
  17. Hubar, Bernadette van Hellenberg. ‘Balanceren tussen figuratief, decoratief en abstract’. Onder redactie van Marij Coenen. Vitruvius, onafhankelijk vakblad voor erfgoedprofessionals 10 (2017): 10–15. http://bit.ly/2BI1Hgq-Vitruvius
    • Gerelateerde projecten &: #KunstinBreda, De genade van de steiger.
  18. Hubar, Bernadette van Hellenberg. ‘Het poepende mannetje op de nieuwe Bavo’. Onder redactie van Marij Coenen. Vitruvius, onafhankelijk vakblad voor erfgoedprofessionals 10 (2017). https://bit.ly/2uvRDD0-VanHHOrg
    • Gerelateerde projecten &: De nieuwe Bavokathedraal | KoepelKathedraal Haarlem.
  19. Hubar, Bernadette van Hellenberg. ‘De nieuwe Bavo te Haarlem, Ad orientem, Gericht op het oosten’. Onder redactie van Marij Coenen. Vitruvius, onafhankelijk vakblad voor erfgoedprofessionals 10 (april 2017): 6–11. http://bit.ly/Bernadette2all-Vitruvius
    • Gerelateerde projecten &: De nieuwe Bavokathedraal | KoepelKathedraal Haarlem.
  20. Hubar, Bernadette van Hellenberg, ‘Retort in het borgingsproces, De erfgoedSWOT© en de Wederopbouwkernkwaliteiten in de AMvB Ruimte’, in: Vitruvius, onafhankelijk vakblad voor erfgoedprofessionals 4, nummer 13 (2010): 16-21 en 5, nummer 14 (2011): 18-25. http://bit.ly/Wederopbouw-erfgoedSWOT

Je kunt alle artikelen in vakblad Vitruvius online lezen via deze link.

*

Nog even kort op een rij de belangrijkste projecten die tot de artikelen in vakblad Vitruvius hebben geleid:

Wil je meer weten over de artikelen in dit tijdschrift? Raadpleeg dan de site van vakblad Vitruvius, waar de nummers vanaf het begin in 2007 tot en met 2020 online staan.

Sociale media, delen en erfgoed

VanHellenbergHubar.Org zet sociale media in zowel om nieuws over kunst, cultuur & erfgoed te delen als om vragen te stellen en zo kennis te vergaren. Centraal hierin staat onze Facebookpagina: https://bit.ly/Facebook-VanHH2all.

Ga eens kijken en deel de berichten, zodat de verhalen over ons erfgoed een nog grotere actieradius bereiken!

Sowieso is delen ons motto, dus iedereen mag gebruik maken van de gegevens die op deze site staan, maar wel binnen de termen van de Creative Commons licentie.*

Over delen gesproken, je kunt ons en andere onderzoekers helpen door deze pagina te delen via de knop delen onderaan de pagina.

;-) B&M

Vragen? Stuur een mailtje naar bernadette@vanhellenberghubar.org!


En suivant …
  • Voor deze site hanteren we de Creative Commons licentie, gespecificeerd onder deze link: http://bit.ly/Copyright-CC-BY-NC-SA-4-0. Dus geen commercieel gebruik en absoluut naamsvermelding, zoals geldt voor al onze teksten en foto’s op onze sites. Hiertoe rekenen we ook onze pagina’s op Facebook en Blogger. Voor de goede orde, alles wat ten dienste komt van kennisverspreiding, beheer en behoud van erfgoed zonderen we uit van commercieel gebruik.
  • Verkorte link van dit item: VanHH.org/?p=17518 of http://bit.ly/3tXp8JW-Vitruvius

Met 80 kilometer per uur langs Cuyperiaanse ornamenten | Vitruvius

Hoe is dat om met 80 kilometer per uur langs Cuyperiaanse ornamenten te rijden? Is dat iets om naar uit te kijken in deze bizarre tijden, waarin het coronavirus ons leven beheerst. Wij denken van wel, want – het verhaal achter – dit fenomeen is niet alledaags en geeft dus in deze dagen wat afleiding.

Wat staat ons te wachten als we binnen nu en een jaar de N280 in Roermond oprijden? Valt ons oog spontaan op de uitmonstering die dit stukje snelweg anders maakt dan de rest van Nederland? De wanden van de betonbakken zijn namelijk opgesierd met een vrolijk slingerende guirlande, samengesteld uit decoraties ontleend aan het werk en de werkwijze van Pierre J.H. Cuypers (1827-1921). Verder zijn er borstweringen geplaatst waarin drie Roermondse grootheden centraal staan: allereerst Pierre Cuypers zelf, vervolgens zijn vennoot François Stoltzenberg (1805-1875) en lest best schrijfster Marie Sloot (1853-1927), beter bekend onder haar pseudoniem Melati van Java. Zelf hadden we in plaats van Stoltzenberg liever Joep Nicolas gezien die net als Cuypers een kunstenaar van internationale allure was. Wat Marie Sloot betreft had de keuze niet gelukkiger kunnen zijn, zoals je hieronder in vakblad Vitruvius kunt lezen.

Wel weer een aparte opdracht, zei een vakgenoot: jullie boffen maar weer! En dat klopt. Cultuurhistorisch onderzoek waarmee je een handreiking kunt geven aan de mensen die met het concrete ontwerp bezig zijn, is dankbaar werk. Wat in dit geval heel bevredigend was, was de stap die Rutger Wirtz van ipv Delft creatieve ingenieurs heeft gezet om niet alleen motieven van Cuypers als letterlijk citaat te gebruiken, maar ook diens methode te volgen. Zo toont de guirlande tevens een les in drie dimensies van hoe je zelf een ornament schept.

Lezen hoef je gelukkig niet te doen met 80 kilometer per uur, dus … ga er voor zitten en verdiep je in het verhaal. Je kunt het scherm vergroten door op het rechter icoontje te klikken in het raamwerk hieronder. Via het icoontje met de pijl naar beneden kun je het artikel downloaden.

Met 80 kilometer per uur VIT_Apr.2020_Bernadette_v3

Intussen is er zowaar al sprake van addenda. Tijdens de voorbereiding van een bericht over Marie Sloot op de Facebookpagina van het gemeentearchief van Roermond, kwamen we erachter dat haar voornaam op de borstwering (en dus in ons artikel) ten onrechte als Maria wordt geschreven. Zowel Vilan van de Loo als Yvonne de Vries die in respectievelijk 1993 en 2013 onderzoek hebben gedaan naar Melati van Java, zijn er heel duidelijk over dat Marie haar roepnaam was.1 Verder blijkt uit het bevolkingsregister van Roermond dat de familie zich niet in 1871, maar in 1872 in Roermond vestigde: als datum wordt 4 oktober opgegeven, terwijl men op 1 oktober – dus maar een paar dagen ervoor – in Den Haag was geregistreerd. Maries vader, Carel Sloot wordt ingeschreven als ‘OostIndisch ambt.[enaar] met verlof’, wat bevestigt dat men kort ervoor uit Nederlands Indië was overgekomen.2 Het zijn kleine feitjes, maar wel van belang. Op basis van verkeerd geschreven jaartallen kun je tot zulke vreemde conclusies komen, terwijl de ervaring met Joseph Cuypers ons heeft geleerd hoe belangrijk het is om iemand correct aan te duiden.

De nummers van vakblad Vitruvius kun je overigens online lezen. Volg daarvoor deze link.

;-) B&M

Vragen? Stuur een mailtje naar bernadette@vanhellenberghubar.org!


Verwijzingen
  • Vries, Yvonne de. “Melati van Java, alias Nicolina Maria Sloot (1853-1927)”. Spiegel van Roermond. Jaarboek voor Roermond. Uitgave van de stichting RURA 1 (1993): 130–37. Loo, Vilan van de. “Sloot, Nicolina Maria (1853-1927) | Biografisch Woordenboek van Nederland”. Huygens ING | KNAW, 12 januari 2015. http://bit.ly/2UTRSW4-JCC.
  • Met dank aan Lian Geuns van GAR die dit verifieerde in het bevolkingsregister; dit is online te raadplegen via Archieven.nl (zoektermen: bevolkingsregister Roermond en vervolgens Carel Sloot en/of Marie Sloot).
Sociale media en erfgoed

VanHellenbergHubar.Org zet sociale media in zowel om nieuws over kunst, cultuur & erfgoed te delen als om vragen te stellen en zo kennis te vergaren. Centraal hierin staat onze Facebookpagina: http://bit.ly/VanHHOrg2FB

Ga eens kijken en ‘like’ onze pagina, zodat de berichten over onderwerpen als de voorgaande een nog grotere actieradius bereiken!

Je kunt ons en andere onderzoekers ook helpen door deze pagina te delen via de knop delen onderaan de pagina (graag de hashtag #N280 gebruiken).

Verkorte links van dit item: https://bit.ly/2UuS4KF of VanHH.org/?p=16971

Werk in uitvoering

Werk in uitvoering geeft een overzicht van waarmee ons bureau en schrijverscollectief zich bezighoudt en -hield.

Detail Laatste Avondmaal van Jan Dunselman in de Laurentius & Elisabeth Kathedraal te Rotterdam, circa 1922. Foto bvhh.nu 2017.

De steigers in de apsis van de Laurentius & Elisabeth Kathedraal te Rotterdam met het Laatste Avondmaal van Jan Dunselman (1863-1931).  Hoe vreemd het ook klinkt, met name boven deze schilderingen speelt zich een van mijn laatste publicaties af. Wat was dat een spannend project, samen met Jojanneke Post van Davique Sierschilderwerken! Foto bvhh.nu 2017.

Werk in uitvoering betreft de volgende projecten en activiteiten:

  • In opdracht van de gemeente Eindhoven: Tijdlijn archiefonderzoek Catharinakerk Eindhoven (1858-1963). Materialen | Bouwen, verbouwen, herstellen, restaureren, inrichten & (2021).
  • Cultuur- en bouwhistorisch onderzoek Catharinakerk van Pierre J.H. Cuypers in Eindhoven (2020). Het concept wacht op feedback voor afronding.
  • Schrijfopdracht Joseph Cuypers Collectie, ten behoeve waarvan het persoonsarchief op het gemeentearchief van Roermond wordt geïnventariseerd. Dit E-boek verschijnt in 2022.
  • Het opstellen van twee brochures op basis van De genade van de steiger in opdracht van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. De eerste staat on line op de site van de RCE en je kunt die via deze pagina op onze site downloaden!
  • Reguliere bijdragen aan Vitruvius, onafhankelijk vakblad voor erfgoedprofessionals vanaf 2016. Voer Vitruvius in in het zoekscherm en laat je verbazen door de resultaten!

In de pijplijn | Potentiële artikelen en toekomstig ‘werk in uitvoering’

Potentiële artikelen 
  • Bij het opstellen van de tijdlijn op basis van het archiefonderzoek naar de Catharinakerk in Eindhoven, kwam een ongedateerde en ongesigneerde notitie tevoorschijn over de uitwerking van het programma van Frits van der Meer voor de beglazing van 1957. Door vergelijking van handschriften bleek dat de notitie van glazenier Hugo Brouwer te zijn die uitlegt hoe hij de voorzetten van van der Meer heeft uitgewerkt. Prachtig materiaal voor een artikel.
  • Idem wat betreft de twee preken van pastoor-deken Heezemans over de glazen in Catharinakerk in Eindhoven, die hij inzet als ‘een groote catechismus in steen’ (vergelijkbaar met bisschop Callier bij de nieuwe Bavo/KoepKathedraal te Haarlem).
Toekomstig ‘werk in uitvoering’
  • Vervolgopdracht polychromieonderzoek Martinuskerk te Beek.
  • Uitgave selectie gedichten in eigen beheer.

Recent of al wat langer voltooid

    • Ambassadeur crowdfundingsactie voor het terugbrengen van het Cuypersplafond in het Cuypershuis (2019).
    • Bijdrage aan de tentoonstelling en de publicatie Clemens Merkelbach van Enkhuizen Verstilling en verandering — 3 augustus 2019 t/m 23 februari 2020. Aanleiding was de schenking van het Bredase oeuvre aan Stedelijk Museum Breda door de ruim 80 jaar oude kunstenaar. Het was een hele plezierige samenwerking met collega kunsthistorica Linda Eversteijn van Dichtbijkunst. Het stuk dat we voor de catalogus schreven is ook nog eens apart gepubliceerd in Vitruvius.
    • Hubar, Bernadette van Hellenberg, en Marij Coenen. Cuypers met 80 kilometer per uur. De uitmonstering van de N280 te Roermond. Maastricht/Ohé en Laak: Provincie Limburg/VanHH.Org, 2019. Een heel apart onderzoek, waarvan we binnenkort hopen de link on line te plaatsen.
    • Hubar, Bernadette van Hellenberg, en Marij Coenen. Tussen functies & verhalen De Martinuskerk te Beek in Zuid-Limburg. Onderzoek verhaallijnen in het kader van de rijkssubsidie voor de herbestemming van het westelijk deel van de kerk. In samenwerking met De Steunbeer en Davique Sierschilderwerken. Ohé en Laak: VanHH.org, 2018.
    • Collegiale toets van de cultuur- en bouwhistorisch analyse van de Steentjeskerk te Eindhoven, uitgevoerd door Don Rackham van Res nova monumenten. Een fantastisch onderzoek dat opnieuw laat zien hoe innovatief het eclecticisme in het interbellum was, zowel architectonisch als iconografisch. De Liturgische beweging in katholiek Nederland heeft heel wat gebracht!
    • Voorbereiding fondsenwerving voor het Cuypersgenootschap in het kader van de transitie naar een 2.0. platform en het bereiken van de doelgroep, in samenwerking met Menno Heling van If then is now. Hoewel onze rapporten al goedgekeurd waren door het bestuur en de ALV, durft men de transitie niet aan uit gebrek aan vertrouwen in de uitkomst. Dit ondanks het feit dat er twee perspectiefvolle rapporten liggen. Het project is in 2018 voortijdig gestaakt.
    • Jurylid voor de Inspiratieprijs 2018 voor monumenten van het Prins Bernhard Cultuurfonds Limburg. Zie hiervoor met name de berichten op mijn Facebookpagina Van Hellenberg Hubar, Kunst Cultuur & Erfgoed.
    • Het onderzoek in het kader van de herbestemmingssubsidie voor de Martinuskerk van Beek, ontworpen door de Rijnlandse architect Lambert van Fisenne en na zijn dood uitgebreid door … jawel, Joseph Cuypers en Jan Stuyt.
    • Het E-boek over de schilderingen van Jojanneke Post van Davique Sierschilderwerken naar Kees Dunselman – die hij weer deels naar het ontwerp van zijn broer Jan uitvoerde – in de koortravee en apsis van de Laurentius & Elisabeth Kathedraal te Rotterdam.
    • Het schrijven van waardestellingen in het kader van #KunstinBreda, waarover je onder deze link meer vindt: http://bit.ly/KunstinBreda-VHHorg, inclusief de updates op Twitter via de hashtag #KunstinBreda.

  • In opdracht van Fatima Huis BV de belangenscan Fatima Huis Weert | Casus Esdoorn, in samenwerking met ir Karl Pesch-Konopka van Stadsherstel Limburg.
  • Item over de nieuwe Bavo voor de monografie Kerkinterieurs in Nederland van het Catharijneconvent en de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed.
  • Waardestellend onderzoek in het kader van de herbestemming van de Paterskerk te Eindhoven. Wat staat er zoal op de site?

Meer weten over wat we vanaf 1996 hebben gedaan? Ga naar het item In vogelvlucht onder het tabblad Projecten.

;-) B&M 

Vragen? Stuur een mailtje naar bernadette@vanhellenberghubar.org!

Bijgewerkt 25/7/2019

Verkorte link van dit item: http://bit.ly/1Zvd3Y1

Deze diashow vereist JavaScript.