De Cuyperskamer bij de Eusebiuskerk te Arnhem

Leestijd circa 4 minuten

De Cuyperskamer bij de Eusebiuskerk te Arnhem — Dit onbekende werk uit het oeuvre van Joseph Cuypers (1900-1904) werd een paar jaar geleden herontdekt, toen de restauratie van de Eusebiuskerk onder leiding van restauratiearchitect Erik-Jan Brans zo ver gevorderd was dat de kleinere onderdelen aan de beurt kwamen. Medio september 2022 besteedde de regionale pers er aandacht aan, waarbij de kleinzoon van Joseph Cuypers, Pierre M. Cuypers van de stichting Cuyperiana, geïnterviewd werd. Vanaf dat moment maakt Cuyperiana zich sterk voor herstel en herbestemming van dit pandje. Als adviseur van de stichting en specialist in het oeuvre van Joseph Cuypers raakte ik vervolgens betrokken bij dit non-profit project. Afgelopen januari togen collega kerkenkenner en fotograaf Sander van Daal en ik naar Arnhem om ons licht op te steken. Wat waren we verrast, niet alleen door de Cuyperskamer, maar ook door de Eusebiuskerk in haar geheel die er weer prachtig bijstaat.

De Cuyperskamer bij de Eusebiuskerk te Arnhem van Joseph Cuypers (1900-1904). Collage bvhh.nu met foto's van Sander van Daal (2023).

Wat kan zo’n klein aanbouwsel vertellen over het oeuvre van een architect? Heel veel, want het pandje blijkt een exercitie in de Oudhollandse stijl van de architecten Cuypers te zijn, waarbij late middeleeuwen, renaissance en Hollands classicisme met elkaar verbonden werden. Lees het artikel hieronder! Collage bvhh.nu met foto’s van ©Sander van Daal (2023).

De Cuyperskamer vormde een welkome aanleiding om iets te vertellen over een aspect van de Oudhollandse stijl van de architecten Cuypers dat tot dusver nagenoeg onder de radar gebleven is: de polychromie. Je staat telkens weer te kijken van de eenheid die gevormd wordt door de bouwkundige opzet en uitwerking, de uitmonstering van het interieur, de genius loci (de geest van de plek) en de symboliek. Samen bepalen ze het verhaal dat dit pandje over het voetlicht wil brengen. Bij deze exercitie in Oudhollandse stijl laat Joseph Cuypers tegelijkertijd zien hoe hij hier een eigen uitdrukking aan gaf.

Je kunt het scherm met het artikel hieronder vergroten door op het rechter icoontje te klikken, direct naast de downloadknop in het kader. 
Wil je gebruik kunnen maken van de zoektoets, dan moet je het artikel downloaden.

Cuyperskamer Eusebiuskerk Arnhem, VITRUVIUS_Apr.2023_DEF

Als onderzoeker sta je eigenlijk altijd op de schouders van anderen: in dit geval betreft het die van Karlijn de Wild van Rothuizen Erfgoed vanwege haar bouwhistorische verkenning en die van Judith Bohan vanwege haar kleurhistorisch onderzoek dat de stichting Cuyperiana ter beschikking stelde. Nadere gegevens daarover staan in de bronnenlijst van het artikel. Daarnaast waren er een inspirerende gesprekken met Meike Verhagen, directeur van de stichting Eusebiuskerk, en Sander van Daal die zijn fotoreportage ter beschikking heeft gesteld.

Voor meer informatie over de stichting Cuyperiana, kun je een kijkje nemen op haar website.

Ben je een keer in Arnhem ga dan beslist kijken bij de Eusebiuskerk! En wie weet is de Cuyperskamer dan inmiddels ook open voor publiek.

;-) B(&M)

Vragen? Stuur een mailtje naar bernadette@vanhellenberghubar.org!


Sociale media en erfgoed

Dit artikel kan geciteerd worden als: Hubar, Bernadette van Hellenberg en Marij Coenen, De Cuyperskamer bij de Eusebiuskerk te Arnhem, Vitruvius, onafhankelijk vakblad voor erfgoedprofessionals, 16 (2023): pp. 14-22. VanHH.org/?p=19098

VanHellenbergHubar.Org zet sociale media in zowel om nieuws over kunst, cultuur & erfgoed te delen als om vragen te stellen en zo kennis te vergaren. Centraal hierin staat Facebook: https://bit.ly/Facebook-VanHH2all

Ga eens kijken en deel de verhalen, zodat de berichten over onderwerpen als de voorgaande een nog grotere actieradius bereiken!

Je kunt ons en andere onderzoekers ook helpen door deze pagina te delen via de knop delen onderaan de pagina (graag de hashtags #kennisuitwisseling #kerkelijkerfgoed #polychromie, #JosephCuypers gebruiken).

Verkorte link van dit item: VanHH.org/?p=19098

Kerstverhaal in de Poolse kapel van Breda

Leestijd circa 2 minuten

Kerstverhaal in de Poolse kapel — Kerstmis 2022 vieren we met dit verhaal over de Poolse kapel in Breda, waar in het retabel boven het altaar iedere dag weer de geboorte van het Licht der Wereld wordt herdacht. Dat wil zeggen, als je het vanuit een bepaald standpunt bekijkt.

Collage bvhh.nu 2022 met foto’s van G. Lanting (2008)/Wikimedia Commons en Reliwiki (ansichtkaart Job van Nes).

Je kunt namelijk op verschillende manieren naar een historisch tafereel in een kunstwerk kijken: is het verhaal realistisch weergegeven, zit er een symbolische of allegorische boodschap achter, heeft de uitvoering ambachtelijke kwaliteiten, hoe zit het met de originaliteit, neemt de voorstelling je mee naar het verleden, of is ze tijdloos omdat het verhaal niet ophoudt te gebeuren? In dit artikel passeren al die facetten de revue, de een meer dan de ander, om te beginnen met de tijdloze herhaling. 

Ga je mee?

Website Poolse kapel VITRUVIUS_Jan2023_v2

Als symbool van de vrede, van de overwinning op de Duitse bezetter, kreeg de Poolse Madonna een plek in Breda. Het geeft te denken, want of je nu wil of niet, vanzelf gaan je gedachten naar Oekraïne … en vraag je je af of een equivalent symbool van deze tijd na afloop van de oorlog daar zal ontstaan. Een waarin de Russische beer verjaagd wordt?

Laten we bidden en hopen dat het dit jaar overal op de wereld een feest van vrede is. En mocht je nog iets willen doen voor anderen, surf dan eens naar de goede doelen: Artsen zonder Grenzen, Cordaid, Amnesty, Milieudefensie, Oxfam Novib, All out en noem maar op. 

;-) B&M

Vragen? Stuur een mailtje naar bernadette@vanhellenberghubar.org!


Naschrift — Woon je in Breda of ben je er tijdens een uitstapje, ga dan eens kijken bij de Poolse kapel. Voer Claudius Prinsenlaan in in Google maps en je komt er vanzelf.

Mocht je een beetje rondsurfen op onze site dan merk je vanzelf dat dit een bewerking is van een ouder webartikel dat we vijf jaar geleden schreven voor het platform If then is now. In die vijf jaar tijd zijn er gelukkig meer afbeeldingen beschikbaar én meer informatie. Vandaar deze nieuwe versie voor vakblad Vitruvius.

Verkorte link van dit item: VanHH.org/?p=19053

Helpende handen voor kasteel Borgharen | Vitruvius

Leestijd circa 4 minuten

Helpende handen voor kasteel Borgharen — Voor vakblad Vitruvius hebben we ditmaal een heel ander onderwerp genomen, dan je als lezer van ons gewend bent. Laat je verrassen en ga met ons naar kasteel Borgharen net onder Maastricht. Misschien raak je wel geïnspireerd en meld je je aan als vrijwilliger om de helpende hand te bieden bij het vrijleggen van muurschilderingen. Vrijleggen van muurschilderingen, zul je denken. Inderdaad, vrijleggen van muurschilderingen: echt precisiewerk waar je alleen een vaste hand voor nodig hebt en heel veel geduld. 

Dit stuk in Vitruvius geeft een indruk daarvan, dus als je het gelezen hebt en denkt dat dit werk iets voor jou is, stuur dan een mailtje naar info@kasteelborgharen.nl (onder verwijzing naar dit artikel).

Het project wordt overigens begeleid door niet de minste uit het veld van de restauratoren: professor Anne van Grevenstein die zich sinds haar emeritaat bezighoudt met de monumentale schilderkunst in kasteel Borgharen.*

Webversie Helpende handen voor kasteel Borgharen, VITRUVIUS_Juli.2022

Tweelingartikel — Het is overigens de eerste keer dat we een tweelingartikel hebben gemaakt, een twee-eiige tweeling wel te verstaan. De geschiedenis van Borgharen is namelijk zo complex dat het spreadsheet met de kroniek almaar verder uitdijde. Omdat we op basis daarvan een hypothese hebben opgesteld met betrekking tot de schilderingen waarvoor helpende handen nodig zijn, hebben we er een aparte webpagina aan besteed.

Geen Cuypers — Dat was ook nodig om enige legendevorming te ontzenuwen, want jawel … de naam van Pierre J.H. Cuypers kwam ook hier tevoorschijn. Het is interessant om te volgen: nadat zijn naam in 1962 viel als kunsthistorische verlegenheidsdiagnose, is er geleidelijk een hele constructie op gebouwd, waarin meer en meer aan hem werd toegeschreven. Kort en goed, Cuypers is nooit als architect bij Borgharen betrokken geweest. In potentie had het zeker gekund! Cuypers woonde in de jaren 1890 in Valkenburg en verkeerde in hetzelfde netwerk van historici, oudheidkundigen en archivarissen als de toenmalige kasteelheer, Raphael de Selys Longchamps. Bovendien sprak hij uitstekend Frans. Hoe we dan toch tot de conclusie zijn gekomen dat hij geen bemoeienis met Borgharen heeft gehad, kun je lezen in bovenstaand artikel. 

En wie weet, ga je je daarna opgeven bij info@kasteelborgharen.nl (onder verwijzing naar dit artikel).

;-) B&M

Vragen? Stuur een mailtje naar bernadette@vanhellenberghubar.org!


Sociale media en erfgoed

VanHellenbergHubar.Org zet sociale media in zowel om nieuws over kunst, cultuur & erfgoed te delen als om vragen te stellen en zo kennis te vergaren. Centraal hierin staat onze Facebookpagina: https://bit.ly/Facebook-VanHH2all

Ga eens kijken en deel onze berichten, zodat items over onderwerpen als de voorgaande een nog grotere actieradius bereiken!

Je kunt ons en andere onderzoekers dan ook helpen door deze pagina te delen via de knop delen onderaan de pagina. Het zou helemaal fijn als je daarbij de hashtag #kasteelBorgharen gebruikt.

Dit artikel kan geciteerd worden als: Hubar, Bernadette van Hellenberg. ‘Helpende handen voor kasteel Borgharen’. Onder redactie van Marij Coenen. Vitruvius, onafhankelijk vakblad voor erfgoedprofessionals 15 (2022): 12–19. VanHH.org/?p=18887.

Verkorte link van dit item: VanHH.org/?p=18887

Tussen expressionisme en de Beuroner school | Vitruvius

Leestijd circa 5 minuten

Tussen expressionisme en de Beuroner school — Het aprilnummer van Vitruvius ligt op de plank. Nou ja, plank … een virtuele plank dan wel, want Uitgeverij Educom heeft met Vitruvius de eerste stap gezet naar een digitaal tijdschrift. Het wordt dus niet langer in inkt en papier geproduceerd, maar wel met de vertrouwde opmaak. 

De Agathakerk vormt een bijzondere combinatie van benedictijner expressionisme in de bouwstijl en Beuroner school in de uitmonstering. Collage bvhh.nu 2020.

De Agathakerk vormt een bijzondere combinatie van benedictijner expressionisme in de bouwstijl en Beuroner school in de uitmonstering. Collage bvhh.nu 2020.

Waar we het ditmaal over hebben? Over een bijzonder kerkgebouw in Zandvoort uit 1928, de Agathakerk van Pierre J.J.M. Cuypers (inderdaad, de zoon van Joseph Cuypers) met een bijzondere uitmonstering in mozaïek, glas in lood en sectieltableaus van Lambert Lourijsen. Bernadette bezocht de kerk in 2014 toen ze bezig was met het onderzoek voor het boek over de nieuwe Bavo/KoepelKathedraal Haarlem. Het idee kwam van de toenmalige koster, Stephan van Rijt, die haar meenam op excursie naar het werk van Joseph en Pierre Cuypers junior in Heemstede, Aerdenhout en Zandvoort. Tijdens het bezoek aan de Agathakerk werd het zaadje geplant voor dit artikel, waarvoor een voorzet werd gemaakt in de vorm van een webartikel over de uitmonstering van Lourijsen. 

Er was ook een praktische reden om dit artikel nu te schrijven, want zoals je in de inleiding kunt lezen:

In de afgelopen nummers van Vitruvius hebben we regelmatig het woord beschermd laten vallen: beschermd monument, beschermd rijksmonument, beschermd gemeentelijk monument, beschermde interieurs, noem maar op. Vrijwel iedere keer ging het om voorbeelden met een volledige protectie, zowel van binnen als van buiten. Ditmaal gaan we het hebben over een gebouw met een beperkte bescherming: de Agathakerk van Pierre J.J.M. Cuypers in Zandvoort (1927-1928) met de monumentale uitmonstering van Lambert Lourijsen (1885-1950) (afb. 1). Dit is namelijk als beeldbepalend pand alleen van de buitenkant beschermd. 

Laten we hopen dat deze kerk nog lang in gebruik blijft, want op dit moment is het bijzondere interieur vogelvrij. 

We komen in dit artikel trouwens met een pleidooi voor een nieuwe stijlaanduiding: benedictijner expressionisme. Waarom we dat hebben gedaan? Omdat de term Amsterdamse school op dit moment voor alles wordt gebruikt wat expressionistisch oogt. Daarmee wordt de enorme invloed van de benedictijn dom Bellot onzichtbaar gemaakt. Vandaar dit voorstel. Wie weet gaat het nog school maken.

Je kunt het scherm hieronder met het artikel vergroten door op het rechter icoontje te klikken, direct naast de downloadknop in het raamwerk. 

Agathakerk_Zandvoort_VITRUVIUS_April_3_VanHH.org 2022

Je kunt het volledige nummer – met interessante artikelen over historisch geograaf A.A. Beekman, de oudste jurk van Nederland en de biografie van Eise Eisinga, de bouwer van het planetarium in Franeker – bestellen bij vakblad Vitruvius

Onze dank gaat uit naar iedereen die bijgedragen heeft aan dit artikel, onder wie natuursteenspecialist Hendrik Tolboom van de RCE met betrekking tot het bijzondere karakter van de apostelkoppen in granietsteen. Voorts Zandvoorts Museum Online (Zandvoortvroeger.nl) voor de foto van het glas van Lourijsen. Lest best Stephan van Rijt die, zoals hiervoor gezegd, Bernadette in 2014 liet kennismaken met dit verrassende werk van de derde architect Cuypers. 

Wil voorkomen worden dat het interieur uit de Agathakerk op een onzalig moment in de toekomst zonder enige vorm van bezinning (in de vorm van een vergunningenprocedure) verwijderd kan worden, dan zal dit gebouw op z’n minst een positie als gemeentelijk monument moeten hebben. Laten we hopen dat dit artikel zoveel bereik heeft, dat dit op korte termijn geïnitieerd kan worden.

;-) B&M

Vragen? Stuur een mailtje naar bernadette@vanhellenberghubar.org!


Sociale media en erfgoed

Dit artikel kan geciteerd worden als:  Hubar, Bernadette van Hellenberg. ‘Tussen expressionisme en de Beuroner school. Lambert Lourijsen in de Agathakerk te Zandvoort van Pierre J.J.M. Cuypers’. Onder redactie van Marij Coenen. Vitruvius, onafhankelijk vakblad voor erfgoedprofessionals 15 (13 april 2022): 16–25. VanHH.org/?p=18761

VanHellenbergHubar.Org zet sociale media in zowel om nieuws over kunst, cultuur & erfgoed te delen als om vragen te stellen en zo kennis te vergaren. Centraal hierin staat Facebook: https://bit.ly/Facebook-VanHH2all

Ga eens kijken en deel de berichten, zodat de berichten over onderwerpen als de voorgaande een nog grotere actieradius bereiken!

Je kunt ons en andere onderzoekers ook helpen door deze pagina te delen via de knop delen onderaan de pagina (graag de hashtags #kennisuitwisseling #kerkelijkerfgoed #bescherming #monument gebruiken).

Verkorte link van dit item: VanHH.org/?p=18761

 

Internationale vrouwendag 2022

Leestijd circa 7 minuten

Internationale vrouwendag 2022 — Voor internationale vrouwendag hebben we dit jaar twee items gemaakt voor de sociale media. Dat had te maken met de oproep op Wikipedia die zeker van toepassing is op een groot aantal vrouwen in de Joseph Cuypers Collectie die we lopende het onderzoek en de inventarisatie hebben leren kennen.1 Onderstaande overzicht van de berichten op de sociale media geeft een aardige indruk.

Oproep Wikipedia om meer lemma’s over vrouwen

Deze diashow vereist JavaScript.

Nota bene — Het bericht heeft betrekking op de eerste collage.

Tekst op Facebook, LinkedIn en Instagram

Ook de oproep van Wikipedia gelezen? «Wikipedia bevat 1,7 miljoen biografieën. Nog geen 20% daarvan gaat over vrouwen. Als Wikipedia de som van de menselijke kennis wil worden, moet dit veranderen.» Zeker in de maand van de vrouwengeschiedenis is dat, meent Wikipedia, alle reden om hier verandering in te brengen.

Wat ons betreft een prima idee, want bij de Joseph Cuypers Collectie zijn we niet alleen bezig met mannen, maar ook met vrouwen. Je ziet hier v.b.n.o en v.l.n.r. Delphine Cuypers-Povel (echtgenote van Joseph); Elisabeth Alberdingk Thijm (zijn nicht); Marguérite Glastra van Loon-Cuypers (met haar ouders Delphine en Joseph); Nenny Cuypers-Alberdingk Thijm (de schoonmoeder van Delphine); Yvonne Cuypers (haar jongste dochter); drie van de vier zusjes Povel: Bernadette Veltman-Povel, Delphine Cuypers-Povel en Jeanne Povel; en tenslotte een van de zussen van Joseph: Katy Cuypers.

Op misschien een enkeling na, zijn dit allemaal vrouwen die een plaats verdienen in het Digitaal Vrouwenlexicon van Nederland en op Wikipedia. De informatie over hen op onze website staat onder de Creative Commons licentie (CC BY-NC-SA), dus wie belangstelling en zin heeft … https://meta.wikimedia.org/wiki/Celebrate_Women/nl

En nee, zelf doen we dat niet. Dit soort encyclopedische lemma’s vraagt om een heel andere manier van schrijven en die is niet de onze. Schoenmaker blijf bij je leest, is het motto!

Getagd: Gemeentearchief Roermond, Cuyperiana, Cuypershuis, Internationale vrouwendag, Jac Lemmens, Gerard van de Garde, Frans Jansen, Saskia Mouchart, Joyce van Cruchten, Saskia Scheltjens, Marike van Roon
Tags: #internationalevrouwendag, Maand van de #vrouwengeschiedenis, #JCC

Tekst op Twitter

«Wikipedia bevat 1,7 miljoen biografieën. Nog geen 20% daarvan gaat over vrouwen.» Dat moet anders. Wat te denken van deze vrouwen uit de families Cuypers-Povel-Alberdingk Thijm (zie collage). Maand van de #vrouwengeschiedenis #internationalevrouwendag https://meta.wikimedia.org/wiki/Celebrate_Women/nl

Getagd: @MyriamEverard, @wmnl, @IntVrouwendag, @JaarboekVrouwen, @archiefRoermond, @ajcvanleeuwen, @Cuypershuis, @PierreCuypers, @Cuypersgenoten, @JacLemmens1, @ifthenisnow

In de schijnwerper op Internationale vrouwendag 8 maart 2022: Elisabeth Alberdingk Thijm

Deze diashow vereist JavaScript.

Nota bene — Het bericht heeft betrekking op de eerste collage.

Tekst op Facebook, LinkedIn en Instagram

Een familie vol talenten, zo zou je de familie Alberdingk Thijm het beste kunnen omschrijven. Muzikaliteit en litteraire aanleg zijn er voortdurend met elkaar in debat over wie de voorrang heeft. Bij Elisabeth Alberdingk Thijm blijken ze te convergeren, waarbij zich ook nog eens een forse dosis vrouwelijk zelfbewustzijn manifesteert.

Dit had ze gemeen met haar tante Nenny Cuypers-Alberdingk Thijm en haar nicht Catharina Alberdingk Thijm, zus van Lodewijk van Deyssel. Overigens is Catharina de enige vrouw in deze kring die wel Wikipedia en het Digitaal Vrouwenlexicon van Nederland heeft gehaald. Uit de tekst in de collage blijkt al dat Elisabeth een dergelijke plaats ook verdient en dat zal in nog sterkere mate duidelijk worden als ons webartikel klaar is.

Ook dat kan onder voorbehoud van de Creative Commons licentie (CC BY-NC-SA) gebruikt worden voor Wikipedia et cetera. Zie www.VanHH.org/?p=18674

Getagd: Gemeentearchief Roermond, Cuyperiana, Cuypershuis, Internationale vrouwendag; Jac Lemmens, Gerard van de Garde, Saskia Mouchart, Joyce van Cruchten, Saskia Scheltjens.
Tags: #internationalevrouwendag, Maand van de #vrouwengeschiedenis, #JCC

Tekst op Twitter

Vandaag op #InternationaleVrouwendag speciaal aandacht voor Elisabeth Alberdingk Thijm, de lievelingsnicht van Pierre J.H. Cuypers. Ze was actief als vertaalster en schrijfster en nam deel aan de Belgische vrouwenbeweging. Ook iets voor @wmnl! #Wikipedia www.VanHH.org/?p=18674

Getagd: @MyriamEverard, @IntVrouwendag, @JaarboekVrouwen, @AtriaNieuws,@archiefRoermond, @ajcvanleeuwen, @Cuypershuis, @PierreCuypers, @JacLemmens1, @MarikevanRoon

Delen &

Delen is ons motto, dus iedereen mag gebruikmaken van de gegevens die hier staan, maar wel binnen de termen van de Creative Commons licentie.2

Over delen gesproken, je kunt ons en andere onderzoekers helpen door deze pagina te delen via de knop delen onderaan de pagina.

Meer weten over de vrouwen in de JCC met wie je hierboven kennis hebt gemaakt? Surf dan naar de Joseph Cuypers Collectie.

Het project komt verder met grote regelmaat aan de orde op onze Facebookpagina: http://bit.ly/VanHHOrg2FB
Ga eens kijken en ‘like’ de pagina, zodat de berichten over Joseph Cuypers, zijn familie en zijn netwerk een nog grotere actieradius bereiken!

;-) B&M

Vragen? Stuur een mailtje naar bernadette@vanhellenberghubar.org!


Verwijzingen &
  1. Wikimedia | Meta-Wiki. ‘Vier de Vrouwen | Internationale Vrouwendag 2022’, 5 maart 2022. https://meta.wikimedia.org/wiki/Celebrate_Women/nl. Voor de Joseph Cuypers Collectie (JCC) surf naar deze pagina.
  2. Voor deze site hanteren we de Creative Commons licentie, gespecificeerd onder deze link: http://bit.ly/Copyright-CC-BY-NC-SA-4-0. Dus geen commercieel gebruik en absoluut naamsvermelding, zoals geldt voor al onze teksten en foto’s op onze sites. Hiertoe rekenen we ook onze pagina’s op Facebook en Blogger. Voor de goede orde, alles wat ten dienste komt van kennisverspreiding, beheer en behoud van erfgoed zonderen we uit van commercieel gebruik.
  3. De links naar de voorbereide berichten worden hier na het posten ingevoerd.
Over het waarom van de opzet van deze pagina

Laten we het eens anders doen, dachten we. Niet helemaal, maar wel een stukje. Doorgaans besteden we aan de voorbereiding van de grote items van ons collectief voor de sociale media vrij veel aandacht: nadenken over het thema, materiaal verzamelen voor de collage en collage maken. Kleine stukjes tekst schrijven voor in en onder de collage – en klein betekent altijd schrappen en schaven – een keuze maken uit de hashtags en de personen en instellingen die getagd moeten worden (ook niet altijd eenvoudig), snelkoppelingen maken naar de hoofdartikelen en tenslotte check, double check. 

Maar nu hebben we het net wat anders gedaan en je deelgenoot gemaakt van de voorbereiding van de berichten. Dat ziet er wat minder speels uit, omdat we de berichten niet ingebed hebben, maar maakt ons aan de andere kant minder afhankelijk van de sociale media. Eens zien wat het gaat brengen!

Dit item kan geciteerd worden als: Hubar, Bernadette van Hellenberg, en Marij Coenen. ‘Internationale vrouwendag 2022’. VanHellenbergHubar.org (blog), 7 maart 2022. www.VanHH.org/?p=18674

Verkorte link van dit item: www.VanHH.org/?p=18674

Overzicht diabestanden collages sociale media

Leestijd circa 7 minuten

Overzicht diabestanden collages sociale media en website — We hebben de collages die we vanaf 2016 maken voor de sociale media online geplaatst. Je mag ze bekijken en er screenshots van maken, zij het wel binnen de termen van de Creative Commons licentie (CC BY-NC-SA), waarover hierna meer.*

Het werken met dit medium dateert van oktober 2016, toen we bezig waren met het project #KunstinBreda. In die tijd had je nog maar de helft van de tekens voor een bericht op Twitter, waardoor je nooit echt een verhaal kwijt kon. Dus maakte ik collages met een afbeelding en een stukje tekst en dat smaakte naar meer. Ik las ergens dat deze oplossing een eigen vakterm heeft, maar jammer genoeg heb ik die niet opgeslagen. Mocht je die tegenkomen, dan houden we ons aanbevolen.

Waarom we meer tekst kwijt wilden? Omdat we bij #KunstinBreda het experiment zijn gestart om informatie te verwerven en uit te wisselen via de sociale media: #dtv (durf te vragen). Hierdoor viel pas goed op ‘hoe groot tegenwoordig de expertise is waar via de sociale media gebruik van gemaakt kan worden. Professionals delen hun kennis en varen er allemaal wel bij’.* Dat is inmiddels ook gebleken bij de twee artikelen die Marij en ik schreven over de Facebookgroep Nederlands religieus erfgoed in vakblad Vitruvius (2021).

Aanvankelijk begon ik met dia’s van 30×18 cm om voldoende ruimte voor de tekst in de collage te hebben. In 2018 zijn we overgestapt naar 28×20 cm, omdat die verhouding door Instagram in die tijd wel geaccepteerd werd en die van 30×18 cm niet. Je ziet het, je moet voortdurend meebewegen met de stroom van veranderingen in de sociale media. 

Hieronder geven we een beeld van de collages van het eerste uur. In het begin was het heel eenvoudig één afbeelding met een stukje tekst, waarna geleidelijk meer variatie volgde. In 2017 introduceerden we aan de rechterkant van de collage een verticale regel voor de herkomst van het beeldmateriaal. De volgorde in het bestand is overigens van beneden naar boven, omdat het gemakkelijk werkte om de nieuwste collage bovenaan toe te voegen. Of ons voorbeeld veel navolging heeft gevonden? Niet voor zover wij het kunnen nagaan, dus het is ongetwijfeld ook iets waar je plezier in moet hebben. 

Overzicht

De onderstaande items in dit ‘Overzicht diabestanden collages sociale media’ kun je inkijken door de link aan te klikken. Je kunt ook de snelheid aanpassen of er met de cursor doorheen wandelen. Volg de instructies via het screenshot onderaan dit bericht.

Zoals gezegd, is ook op deze presentaties de Creative Commons licentie (CC BY-NC-SA) van toepassing, evenals op alle overige bestanden die we hebben geproduceerd. Voordat je iets gaat gebruiken, word je geacht om het stukje onder deze link te lezen.

Er zitten best wat doublures in de presentaties, waarvan de vroegste bestanden onderaan in het overzicht zitten. Ook hiervoor geldt: beter mee dan om verlegen. Ga je mee?

2021-2022
  • 7 nov 21 tot medio apr 22 #Screenshots sociale media en website 28×20.gslides — Link
2020-2021
  • 22 mei 21 tot 7 nov 21 #Screenshots sociale media en website 28×20.gslides — Link
  • 20 jan 20 tot 15 mei 21 #Screenshots sociale media en website 28×20.gslides.gslides — Link
2018-2019-2020
  • 16 aug 19 tot 2 jan 20 #1 Diaserie op webpagina bit.ly, VanHH2Org21. 28×20.gslides — Link
  • 20 mei 19 tot 5 sep 19 #4 Diaserie op webpagina bit.ly, VanHH2Org21. 28×20.gslides — Link
  • 19 maart 19 tot 16 aug 19 #3 Diaserie op archief webpagina 28×20.gslides — Link
  • 17 dec 18 tot maart 19 #2 Diaserie op archief webpagina 28×20.gslides — Link
  • 13 okt 18 tot 2 jan 20 Screenshots sociale media 28×20.gslides — Link
  • 30 mrt 18 tot 11 okt 18 Screenshots sociale media grijs fond.gslides — Link
2017-2018
  • 12 feb 18 tot 1 apr 2018 Selectie speciale items (powerpoint) 30×18.pptx (in gslides) — Link
  • Oktober 2018 #Screenshots sociale media 30×18.gslides — Link
  • December 2017 tot april 18 #Screenshots sociale media 30×18.gslides — Link
  • September 2017 tot 7 mrt 18 Screenshots sociale media grijs fond 30×18.gslides — Link
  • 31 aug 17 tot 21 april 18 Screenshots sociale media, bit.ly 2zslpI9, 30×18.gslides  — Link
  • Juni 2017-april 2018 #Screenshots VanHH.org in de sociale media 30×18.gslides — Link
2016-2017
  • 2016-2017 #KunstinBreda op de sociale media (bitly), 30×18.gslides — Link
  • 2016-2017 #CuypersinBeeld op de sociale media, 30×18.gslides  — Link
  • 2016 Screenshots sociale media grijs fond, 30×18.gslides  — Link

;-) B&M

Vragen? Stuur een mailtje naar bernadette@vanhellenberghubar.org!


Instructies voor de presentatie on line en om deze te downloaden

Bij de presentaties online is een menu te vinden, waarmee je de snelheid kunt aanpassen en commentaren kunt lezen. Dat menu is niet direct zichtbaar als je de presentatie opent. Dus vandaar een korte uitleg aan de hand van dit screenshot:

Deze diashow vereist JavaScript.

Het menu wordt zichtbaar door met de cursor linksonder naast het scherm te gaan staan, op de manier waarop je het in dit screenshot ziet (rode pijl). Met de pijltjes kun je links en rechts door de presentatie wandelen. Door op de drie verticale puntjes te klikken wordt een submenu zichtbaar. 

Als je een of meer presentaties wilt downloaden, geef dan een seintje via vanhellenberghubar@gmail.com. Dan sturen we je de link(s). Ook hiervoor geldt, gebruiken mag, maar wel onder de CC BY-NC-SA-licentie.

Sociale media en erfgoed

VanHellenbergHubar.Org zet sociale media in zowel om nieuws over kunst, cultuur & erfgoed te delen als om vragen te stellen en zo kennis te vergaren. Centraal hierin staat onze Facebookpagina: http://bit.ly/VanHHOrg2FB

Ga eens kijken en ‘like’ onze pagina, zodat de berichten over onderwerpen als de voorgaande een nog grotere actieradius bereiken!

Delen is ons motto, dus iedereen mag gebruik maken van de gegevens die hier staan, maar wel binnen de termen van de Creative Commons licentie.

Voor deze site hanteren we de Creative Commons licentie, gespecificeerd onder deze link: http://bit.ly/Copyright-CC-BY-NC-SA-4-0. Dus geen commercieel gebruik en absoluut naamsvermelding, zoals geldt voor al onze teksten en foto’s op onze sites. Hiertoe rekenen we ook onze pagina’s op Facebook en Blogger. Voor de goede orde, alles wat ten dienste komt van kennisverspreiding, beheer en behoud van erfgoed zonderen we uit van commercieel gebruik.

Over delen gesproken, je kunt ons en andere onderzoekers helpen door deze pagina te delen via de knop delen onderaan de pagina.

Je kunt dit item citeren als: Hubar, Bernadette van Hellenberg, en Marij Coenen. ‘Overzicht diabestanden collages sociale media – VanHH.org’. VanHellenbergHubar.org, 14 februari 2022. www.VanHH.org/?p=18552

Verkorte links van dit item: https://bit.ly/3JmZ1Ux óf VanHH.org/?p=18552

Tussen Chronos en Karos | Eindejaarsbrief 2021-2022

Leestijd circa 4 minuten

Tussen Chronos en Karos | Eindejaarsgedicht 2021-2022 — Een verhaal over tijd, geheugen en herinneringen. Als dat niet bij uitstek past bij het einde van het jaar, als Chronos op z’n sterkst is, maar Kairos zich revancheert door het moment in zijn eeuwigheid te laten ontstaan. Fascinerend!

Behalve een korte uitleg over het hoofdthema, hebben we nog een paar kleine berichten, waarin het anorganische en organische erfgoed de revue passeren. 

Ga je mee?

De beste wensen voor 2022-b

Collectie Kersteindejaarsgedichten en andere items

Vanaf 2000 schrijft Bernadette haast jaarlijks een gedicht bij gelegenheid van kerstmis en/of de jaarwisseling. In veel gevallen verzorgde Marij de fotografie. Onderstaand lijstje is nog niet compleet, maar wie weet, volgend jaar … Overigens is ook Driekoningen een dankbaar thema, ingekleurd door jeugdherinneringen. Het volledige overzicht vind je op deze pagina, maar een paar ervan noemen we alvast hier:

  • Het liep tegen het nieuwe jaar (2020-2021) via deze link.
  • 2018 Kerstmis en Nieuwjaar 2019 via deze link.
  • Tweemaal Driekoningen | Sweet memories (2016; 2018) via deze link.
  • Draaiende spiralen (2015) via deze link.
  • Een ster en een kroon (2015-2016) via deze link.
  • De vlam van de kosmos tegen ‘t blauw | Nieuwjaarswens 2014 via deze link.
  • Rood | Colourfield (2014) via deze link.
  • Boven de Kerstkapel (2013) via deze link.
  • Daar schoten drie stralen dooreen … (2013) via deze link.
  • In een notendop (2012) via deze link.
  • Een luchtig 2011 via deze link.
  • De oermoeder, eindejaarscyclus 2009 onder deze link.

;-) B&M

Vragen? Stuur een mailtje naar bernadette@vanhellenberghubar.org!


Citeren mag!

Wil je het gedicht kunnen citeren? Dat kan, want alles op de website valt onder de CC-BY-NC-SA licentie. Er mag dus vrijelijk gebruik van gemaakt worden, onder voorbehoud van naamsvermelding en geen commercieel gebruik. 

Een jaloerse Chronos kijk toe
Hoe wij herinneringen maken
Ontdoet ze van hun kleuren
Doordesemt ons met spijt
van dingen die voorbij zijn
voorgoed verleden tijd
want tijd is lineair
en ploegt altijd vooruit

À la recherche du temps perdu
bleven de herinneringen leven
Niets ging ooit verloren
onder de hoede van die
tegenpool van Chronos
de klokloze Kairos
wordt tijd een fluïdum
dat oude geheugens kleurt
en hen eindeloos laat beleven
wat het leven hen bracht
zonder spijt te dwalen
langs de paden van wat was

Je kunt dit item citeren als: Hubar, Bernadette van Hellenberg, en Marij Coenen. ‘Tussen Chronos en Karos | Eindejaarsbrief 2021-2022’. VanHellenbergHubar.org (blog), 31 december 2021. www.VanHH.org/?p=18432

Sociale media en erfgoed

VanHellenbergHubar.Org zet sociale media in zowel om nieuws over kunst, cultuur & erfgoed te delen als om vragen te stellen en zo kennis te vergaren. Centraal hierin staat onze Facebookpagina: http://bit.ly/VanHHOrg2FB

Ga eens kijken en ‘like’ onze pagina, zodat de berichten over onderwerpen als de voorgaande een nog grotere actieradius bereiken!

Je kunt dit item delen via de knop delen onderaan de pagina. Het zou helemaal fijn zijn als je daarbij de hashtag #nieuwjaar2022 gebruikt.

Verkorte links van dit item: bit.ly/3CtOymt-VanHH2Org of VanHH.org/?p=18432

Na de kortste dag in 2021

Leestijd circa 3 minuten

Na de kortste dag in 2021 — Zo! De kortste dag hebben we gehad! Nu kunnen we uitkijken naar de lente! En dat biedt perspectief voor ons rommeltuin (geuzennaam) die verassend genoeg ook helpt bij de verkoeling van de aarde. Een beetje bizar om dit als bericht te brengen net nu we temperaturen onder de nul beleven, maar toch … Ga maar eens lezen: https://bit.ly/3egfnkr-Blendle-tuin

Lees het artikel en ga eens lekker fantaseren hoe je je tuin in de lente zo kunt aanpassen dat je kunt profiteren van dit verkoelende effect.

En als je dan toch iets wil aanplanten, denk dan eens aan zo’n oerboom/oerstruik als de vlier (derde foto)! Echt een typische exponent van onze #erfgoedflora met de mooiste bloesem die je kunt bedenken, ook al het is een hele toer om de besjes te oogsten. Maar die kun je ook laten zitten voor de vogels. De vlier zaait makkelijk uit, dus daar kun je weer andere mensen blij mee maken. 

O ja, sommige lezers van ons bericht op de sociale media denken dat je jezelf bij dit type tuin degradeert tot een luie tuinier en misschien kom je daar de eerste tijd mee weg, maar zo’n rommeltuin heeft evengoed onderhoud nodig. Alleen héél anders. 

;-) B&M

Vragen? Stuur een mailtje naar bernadette@vanhellenberghubar.org!


Vorige items
Sociale media en erfgoed

VanHellenbergHubar.Org zet sociale media in zowel om nieuws over kunst, cultuur & erfgoed te delen als om vragen te stellen en zo kennis te vergaren. Centraal hierin staat onze Facebookpagina: http://bit.ly/VanHHOrg2FB. Hierbij gaat het niet alleen om erfgoed in de traditionele zin van het woord, maar ook om #erfgoedflora. Zoals je aan ons pleidooi voor de vlier kunt zien, proberen we belangstelling te wekken voor wat vroeger met een heel toepasselijk woord ‘natuurhistorie’ werd genoemd. 

Ga eens kijken en ‘like’ onze pagina, zodat de berichten over onderwerpen als de voorgaande een nog grotere actieradius bereiken!

Verkorte link van dit item: https://bit.ly/3FlbhTT-vanHH2Org

Tussen foto’s en fragmenten | Nederlands religieus erfgoed op Facebook

Leestijd circa 5 minuten

Tussen foto’s en fragmenten — Het tweede deel over Nederlands religieus erfgoed op Facebook begint met wat je zou kunnen betitelen als de primaire ontstaansreden van de groep: het opsporen van kerkgebouwen op historische foto’s. Maar de aanvankelijke vreugde om de identificatie wordt al snel getemperd als het gebouw inmiddels gesloopt blijkt te zijn. En dan hebben we het nog niet over de vraag wat er met het interieur is gebeurd. 

Ook dit artikel is grotendeels geschreven in de ik-vorm; ditmaal niet alleen omdat van ons collectief met name Bernadette actief is op de Facebookpagina van Nederlands religieus erfgoed, maar ook omdat ze ons meeneemt naar de beginjaren van het Cuypersgenootschap, waarvan ze een van de oprichters is. Hierbij wordt ook een van de andere oprichters, Wies van Leeuwen, aan het woord gelaten die in 1985 verslag uitbracht over de sloop van de Alkmaarse Dominicuskerk. Gelukkig wist het Cuypershuis nog wat fragmenten van de bouwsculptuur te redden. Een ander type fragmenten vormen de verweesde interieurstukken. Er vindt al decennia lang een ware diaspora plaats van Nederlands kerkelijk erfgoed dat ongeregistreerd over de hele wereld verdwijnt. Gelukkig is er ook goed nieuws, zelfs een primeur: de verblijfplaats van één bijzonder specimen van naoorlogse kerkelijke kunst van edelsmid Marinus Zwollo is door zijn familie opgespoord! 

Voordat we er meer over vertellen, een korte terugblik op de twee casussen in het vorige artikel:

  • De kennisuitwisseling die plaatsvond naar aanleiding van de wekelijkse vraag van Kerkfotografie wie de kerk op de geposte foto herkent. Het ging om de kerk van Simon en Judas te Lattrop. 
  • De tweede casus betrof dé cause célèbre van erfgoedzorg van de afgelopen decennia: het veel geroemde en verguisde rode raam in de Oude Kerk van Amsterdam.

Ga je mee naar de volgende casus!

O ja, je kunt het artikel downloaden via de tweede knop van rechts op de menubalk hieronder en vergroten door de eerste knop van rechts.

Hubar en Coenen, Nederlands religieus erfgoed op Facebook | Tussen foto’s en fragmenten | Deel 2, VITRUVIUS__Jan.2022_eindversie

Opnieuw gaat onze dank uit naar alle mensen van de Facebookgroep Nederlands religieus erfgoed die bijgedragen hebben aan dit artikel, en wel in het bijzonder naar de volgende mensen: allereerst beheerder Rob Kreukniet die het artikel samen met co-beheerder Rob den Boer getoetst heeft. Daarnaast Jan Bolder die de ingekleurde panoramafoto van de Alkmaarse Dominicuskerk ter beschikking stelde uit zijn collectie van circa 1000 ansichtkaarten met bouwwerken van Pierre J.H. Cuypers. Tenslotte Martin en Tonny Zwollo die me geholpen hebben met informatie en beeldmateriaal over de hoogst bijzondere kruisweg van hun vader Marinus Zwollo uit 1958. Inmiddels staat definitief vast dat deze zich bevindt in de Sankt Josefs katolska kyrka in Köping (Västeräs) te Zweden. 

Laten we hopen dat dit artikel voldoende bereik heeft en gelezen wordt, zodat de mensen die aan het stuur zitten van het erfgoedbeleid in Nederland een nieuwe route kunnen plannen om te voorkomen dat dit Nederlands kerkelijk erfgoed ongeregistreerd over de wereld verspreid raakt.

Ben je actief op Facebook en wil je toegelaten worden tot de groep Nederlands religieus erfgoed, neem dan via Facebook contact op met een van de beheerders, Rob Kreukniet of Rob den Boer.

;-) B&M

Vragen? Stuur een mailtje naar bernadette@vanhellenberghubar.org!


Sociale media en erfgoed

Dit artikel kan geciteerd worden als:  Hubar, Bernadette van Hellenberg, en Marij Coenen. ‘Nederlands Religieus Erfgoed op Facebook | Tussen foto’s en fragmenten. Deel 2’. Vitruvius, onafhankelijk vakblad voor erfgoedprofessionals 15, nr. 57 (2021): 14–23. http://bit.ly/3FRBppt-VanHH2Org

VanHellenbergHubar.Org zet sociale media in zowel om nieuws over kunst, cultuur & erfgoed te delen als om vragen te stellen en zo kennis te vergaren. Centraal hierin staat onze Facebookpagina: http://bit.ly/VanHHOrg2FB

Ga eens kijken en ‘like’ onze pagina, zodat de berichten over onderwerpen als de voorgaande een nog grotere actieradius bereiken!

Je kunt ons en andere onderzoekers ook helpen door deze pagina te delen via de knop delen onderaan de pagina (graag de hashtags #kennisuitwisseling #kerkelijkerfgoed #bescherming #rijksmonument gebruiken).

Verkorte link van dit item: http://bit.ly/3FRBppt-VanHH2Org

Update ‘Erfgoedzorg in the States’

Leestijd circa 2 minuten

Update ‘Erfgoedzorg in the States’ — We hebben een webartikel uit 2015 bijgewerkt. Waarom dat nodig was lees je hier.

Klik op het plaatje om te vergroten!

Bij het plaatsen op de sociale media hebben we de volgende oproep gedaan:

Ons webitem over Norm’s La Cienega, ‘n Googie style restaurant in Los Angeles (1956), is bijgewerkt. Wat dit specimen te maken heeft met Nederlands erfgoed, lees je onder deze link: http://bit.ly/1klLJLU-VanHH2Org.

Is er iemand die ’n Nederlandse equivalent van Norm’s kent? Geef ‘t door! We zouden er zeer meer geholpen zijn, omdat we er een artikel over voorbereiden.

Kortom, suggesties zijn welkom! Je kunt ons mailen op vanhellenberghubar@gmail.com of appen via 06-513 87 805.

;-) B&M

Vragen? Stuur een mailtje naar bernadette@vanhellenberghubar.org!


Vorige items
Sociale media en erfgoed

VanHellenbergHubar.Org zet sociale media in zowel om nieuws over kunst, cultuur & erfgoed te delen als om vragen te stellen en zo kennis te vergaren. Centraal hierin staat onze Facebookpagina: http://bit.ly/VanHHOrg2FB

Ga eens kijken en ‘like’ onze pagina, zodat de berichten over onderwerpen als de voorgaande een nog grotere actieradius bereiken!

Verkorte link van dit item: