Jan Toorop, De genade van de steiger en wat dies meer zij …

De kruisweg van Toorop

…

Omslag van ‘De genade van de steiger‘. De foto’s op de omslag en in het boek kunnen gedownload worden via de beeldbank van de RCE en zijn merendeels gemaakt door Pixelpolder.

Signalement van De genade van de steiger

Het onderzoek dat de Rijksdienst Cultureel Erfgoed in 2011 initieerde naar monumentale kerkelijke schilderkunst in het interbellum resulteerde in de eerste studie over dit onderwerp: De genade van de steiger. De titel reflecteert de worsteling van de kunstenaar die in allerlei houdingen hoog op de steiger zijn werk uitvoert en in zijn hoofd een berekening moet maken van hoe dit er vanaf de grond uit komt te zien. Een beetje genade was daarbij onmisbaar.

De publicatie schetst hoe de academisch geschoolde kunstenaar aan het einde van de negentiende eeuw zijn entree maakte op de steiger. Dit leidde in het interbellum tot een relatief kortstondige vlucht aan kerkelijke opdrachten voor specialistisch geschoolde muurschilders. Niet alleen de actoren en hun opleiding, maar ook de toegepaste technieken en de kunstkritiek passeren de revue. Pièce de résistance vormt de canon die ingedeeld is in drie hoofdstromingen met karakteristieken en jargon, kopstukken en representanten, einzelgänger en wisselspelers.

De publicatie wordt afgesloten met een thesaurus van waarde stellende termen en begrippen. Hiermee wordt een kader geboden om in de toekomst de waarden van dit type werk te kunnen positioneren. Vanuit een wetenschappelijke benadering beoogt dit boek enerzijds een handwerk te zijn voor liefhebbers en anderzijds voor professionals die zich voor het beheer en behoud van monumenten en hun interieurs sterk maken.

Om een idee te krijgen van de inhoud van De genade van de steiger zijn op deze site enkele fragmenten geplaatst. De keuze daarvan is vooral bepaald door de actualiteit, variërend van lopende exposities, tot acute bedreiging en restauratie.

B. 

Verwijzingen

• Het boek is uitverkocht bij de Walburg Pers, maar mogelijk elders nog wel voorradig. Het is in ieder geval verkrijgbaar via de Openbare Bibliotheek.
• Voor de start va de Coronacrisis was de RCE bezig met een verkenning van de mogelijkheden om De genade van de steiger on line te zetten. Wordt vervolgd?
• Verkorte link van dit item: http://bit.ly/GevdS

Links de schilderingen van Joan Collette in samenwerking met Cuypers & Co in de Laurentiuskerk van Joseph Cuypers te Dongen. Rechts: historische foto van het werk in wording (1923). Deze laatste, zeldzame afbeelding is te danken aan oudefotosvandongen.nl. Het boek was te bestellen bij de Walburg Pers, maar is inmiddels uitverkocht.