Overzicht diabestanden collages sociale media

Posted on 14 februari 2022 by Bernadette van Hellenberg Hubar

Overzicht diabestanden collages sociale media en website — We hebben de collages die we vanaf 2016 maken voor de sociale media online geplaatst. Je mag ze bekijken en er screenshots van maken, zij het wel binnen de termen van de Creative Commons licentie (CC BY-NC-SA), waarover hierna meer.*

Het werken met dit medium dateert van oktober 2016, toen we bezig waren met het project #KunstinBreda. In die tijd had je nog maar de helft van de tekens voor een bericht op Twitter, waardoor je nooit echt een verhaal kwijt kon. Dus maakte ik collages met een afbeelding en een stukje tekst en dat smaakte naar meer. Ik las ergens dat deze oplossing een eigen vakterm heeft, maar jammer genoeg heb ik die niet opgeslagen. Mocht je die tegenkomen, dan houden we ons aanbevolen.

Waarom we meer tekst kwijt wilden? Omdat we bij #KunstinBreda het experiment zijn gestart om informatie te verwerven en uit te wisselen via de sociale media: #dtv (durf te vragen). Hierdoor viel pas goed op ‘hoe groot tegenwoordig de expertise is waar via de sociale media gebruik van gemaakt kan worden. Professionals delen hun kennis en varen er allemaal wel bij’.* Dat is inmiddels ook gebleken bij de twee artikelen die Marij en ik schreven over de Facebookgroep Nederlands religieus erfgoed in vakblad Vitruvius (2021).

Aanvankelijk begon ik met dia’s van 30×18 cm om voldoende ruimte voor de tekst in de collage te hebben. In 2018 zijn we overgestapt naar 28×20 cm, omdat die verhouding door Instagram in die tijd wel geaccepteerd werd en die van 30×18 cm niet. Je ziet het, je moet voortdurend meebewegen met de stroom van veranderingen in de sociale media.

Hieronder geven we een beeld van de collages van het eerste uur. In het begin was het heel eenvoudig één afbeelding met een stukje tekst, waarna geleidelijk meer variatie volgde. In 2017 introduceerden we aan de rechterkant van de collage een verticale regel voor de herkomst van het beeldmateriaal. De volgorde in het bestand is overigens van beneden naar boven, omdat het gemakkelijk werkte om de nieuwste collage bovenaan toe te voegen. Of ons voorbeeld veel navolging heeft gevonden? Niet voor zover wij het kunnen nagaan, dus het is ongetwijfeld ook iets waar je plezier in moet hebben.

Overzicht

De onderstaande items in dit ‘Overzicht diabestanden collages sociale media’ kun je inkijken door de link aan te klikken. Je kunt ook de snelheid aanpassen of er met de cursor doorheen wandelen. Volg de instructies via het screenshot onderaan dit bericht.

Zoals gezegd, is ook op deze presentaties de Creative Commons licentie (CC BY-NC-SA) van toepassing, evenals op alle overige bestanden die we hebben geproduceerd. Voordat je iets gaat gebruiken, word je geacht om het stukje onder deze link te lezen.

Er zitten best wat doublures in de presentaties, waarvan de vroegste bestanden onderaan in het overzicht zitten. Ook hiervoor geldt: beter mee dan om verlegen. Ga je mee?

2021-2022

7 nov 21 tot medio apr 22 #Screenshots sociale media en website 28×20.gslides — Link

2020-2021

22 mei 21 tot 7 nov 21 #Screenshots sociale media en website 28×20.gslides — Link
20 jan 20 tot 15 mei 21 #Screenshots sociale media en website 28×20.gslides.gslides — Link

2018-2019-2020

16 aug 19 tot 2 jan 20 #1 Diaserie op webpagina bit.ly, VanHH2Org21. 28×20.gslides — Link
20 mei 19 tot 5 sep 19 #4 Diaserie op webpagina bit.ly, VanHH2Org21. 28×20.gslides — Link
19 maart 19 tot 16 aug 19 #3 Diaserie op archief webpagina 28×20.gslides — Link
17 dec 18 tot maart 19 #2 Diaserie op archief webpagina 28×20.gslides — Link
13 okt 18 tot 2 jan 20 Screenshots sociale media 28×20.gslides — Link
30 mrt 18 tot 11 okt 18 Screenshots sociale media grijs fond.gslides — Link

2017-2018

12 feb 18 tot 1 apr 2018 Selectie speciale items (powerpoint) 30×18.pptx (in gslides) — Link
Oktober 2018 #Screenshots sociale media 30×18.gslides — Link
December 2017 tot april 18 #Screenshots sociale media 30×18.gslides — Link
September 2017 tot 7 mrt 18 Screenshots sociale media grijs fond 30×18.gslides — Link
31 aug 17 tot 21 april 18 Screenshots sociale media, bit.ly 2zslpI9, 30×18.gslides — Link
Juni 2017-april 2018 #Screenshots VanHH.org in de sociale media 30×18.gslides — Link

2016-2017

2016-2017 #KunstinBreda op de sociale media (bitly), 30×18.gslides — Link
2016-2017 #CuypersinBeeld op de sociale media, 30×18.gslides — Link
2016 Screenshots sociale media grijs fond, 30×18.gslides — Link

;-) B&M

Instructies voor de presentatie on line en om deze te downloaden

Bij de presentaties online is een menu te vinden, waarmee je de snelheid kunt aanpassen en commentaren kunt lezen. Dat menu is niet direct zichtbaar als je de presentatie opent. Dus vandaar een korte uitleg aan de hand van dit screenshot:

Deze diashow vereist JavaScript.

Het menu wordt zichtbaar door met de cursor linksonder naast het scherm te gaan staan, op de manier waarop je het in dit screenshot ziet (rode pijl). Met de pijltjes kun je links en rechts door de presentatie wandelen. Door op de drie verticale puntjes te klikken wordt een submenu zichtbaar.

Als je een of meer presentaties wilt downloaden, geef dan een seintje via vanhellenberghubar@gmail.com. Dan sturen we je de link(s). Ook hiervoor geldt, gebruiken mag, maar wel onder de CC BY-NC-SA-licentie.

Sociale media en erfgoed

VanHellenbergHubar.Org zet sociale media in zowel om nieuws over kunst, cultuur & erfgoed te delen als om vragen te stellen en zo kennis te vergaren. Centraal hierin staat onze Facebookpagina: http://bit.ly/VanHHOrg2FB

Ga eens kijken en ‘like’ onze pagina, zodat de berichten over onderwerpen als de voorgaande een nog grotere actieradius bereiken!

Delen is ons motto, dus iedereen mag gebruik maken van de gegevens die hier staan, maar wel binnen de termen van de Creative Commons licentie.

Voor deze site hanteren we de Creative Commons licentie, gespecificeerd onder deze link: http://bit.ly/Copyright-CC-BY-NC-SA-4-0. Dus geen commercieel gebruik en absoluut naamsvermelding, zoals geldt voor al onze teksten en foto’s op onze sites. Hiertoe rekenen we ook onze pagina’s op Facebook en Blogger. Voor de goede orde, alles wat ten dienste komt van kennisverspreiding, beheer en behoud van erfgoed zonderen we uit van commercieel gebruik.

Over delen gesproken, je kunt ons en andere onderzoekers helpen door deze pagina te delen via de knop delen onderaan de pagina.

Je kunt dit item citeren als: Hubar, Bernadette van Hellenberg, en Marij Coenen. ‘Overzicht diabestanden collages sociale media – VanHH.org’. VanHellenbergHubar.org, 14 februari 2022. www.VanHH.org/?p=18552

Verkorte links van dit item: https://bit.ly/3JmZ1Ux óf VanHH.org/?p=18552

Succesvolle crowdfunding Cuypersplafond

Succesvolle crowdfunding Cuypersplafond — 6 oktober 2019 stond de teller op 100%! De crowdfunding voor het #Cuypersplafond in het Cuypershuis is geslaagd! Wat in 1977 werd verwoest en in 2007 werd herontdekt, wordt in 2020 teruggebracht als onderdeel van de nieuwe collectie opstelling in museum Cuypershuis.

Als ambassadeur hebben we ons steentje, of liever wat kleurpigment, bijgedragen aan deze actie door hiervoor aandacht te vragen op Facebook, Twitter, LinkedIn en Instagram.

Nu wil je natuurlijk ook weten hoe die draken eruit zien! @ajcvanleeuwen komt er vast op terug in zijn rondleiding donderdag 3 oktober in het @Cuypershuis #Cuypersplafond https://t.co/RUh3XKaAsi

Als nu 200 mensen ieder een tientje doneren … pic.twitter.com/stRAbHgeNG

— Van Hellenberg Hubar (@Bern4dette) September 28, 2019

We hebben de sociale media gevoerd met de volgende items (in chronologische volgorde):

Crowdfunding reconstructie plafond Cuypershuis (oral history)
Cuypersplafond Cuypershuis | Lezing SRAL over de kleuren van Cuypers (kleurgebruik architecten Cuypers)
Draken tegen het plafond (symboliek)
Hoe zeldzaam is het Cuypersplafond? (zeldzaamheid)

Cuypers en ons schrijverscollectief — Van ons schrijverscollectief is Bernadette al vanaf haar afstuderen in 1979 bezig met de architecten Cuypers*, terwijl Marij vanaf 2004 betrokken is bij alles wat tot het Cuypers assortiment gerekend kan worden; als co-auteur, fotograaf, beeldredacteur en/of eindredacteur van de stukken. Sinds we gewerkt hebben aan het boek over de nieuwe Bavo/Koepelkathedraal te Haarlem (2013-2016) zijn we hoofdzakelijk bezig met de zoon van Pierre J.H. Cuypers, Joseph Cuypers, die na het einde van de Eerste Wereldoorlog met zijn gezin in het Cuypershuis in Roermond gaat wonen en daar – te beginnen in 1907 – verschillende verbouwingen op zijn naam heeft staan. Op dit moment zijn we druk bezig met de Joseph Cuypers Collectie op het gemeentearchief, waarover dit jaar nog ons E-boek verschijnt. Daarover vind je meer via deze link.

Tussendoor komt de oude Cuypers regelmatig langs, zoals bij het onderzoek naar Cuypersornamenten voor de N280 – jammer genoeg ligt Cuypers met 80 km per uur nog onder embargo* – en deze fondsenwerving voor het #Cuypersplafond. Beide projecten waren een pracht van een aanleiding voor Bernadette om zich weer te verdiepen in haar oude liefde: kleur, polychromie en monumentale schilderkunst!* Een totaal ander onderwerp dus als de eerdere crowdfunding voor het Cuypershuis – het herstel van de glasnegatieven – waar we eveneens als ambassadeur bij betrokken waren: ook al werd Cuypers senior hierin centraal geplaatst, het gros van de collectie komt uit de tijd dat Joseph Cuypers de scepter zwaaide.*

Al deze onderwerpen komen met grote regelmaat aan de orde op onze Facebookpagina: http://bit.ly/VanHHOrg2FB
Ga eens kijken en ‘like’ de pagina, zodat de berichten als de bovenstaande een nog grotere actieradius bereiken!

;-) B&M

Verwijzingen &

We spreken tegenwoordig over de architecten Cuypers, omdat inmiddels gebleken is dat zowel Pierre J.H. Cuypers en zijn zoon Joseph Th.J. Cuypers, als Joseph Th.J. Cuypers en diens zoon Pierre J.J.M. Cuypers op zo’n manier hebben samengewerkt dat van een dubbel of zelfs drievoudig auteurschap gesproken kan worden. Een markant voorbeeld is de zogenaamde kathedraal van Amsterdam, de Willibrordus buiten de Veste. De oostpartij was van Pierre J.H. Cuypers, schip en transept van zijn zoon Joseph en de vieringtoren van Pierre J.J.M. Cuypers. Zie hiervoor het item over Clemens Merkelbach van Enkhuizen.
Hubar, Bernadette van Hellenberg, en Marij Coenen. Cuypers met 80 kilometer per uur. De uitmonstering van de N280 te Roermond. Maastricht/Ohé en Laak: Provincie Limburg/VanHH.Org, 2019.
Bernadette publiceerde over de polychromie van Pierre J.H. en Joseph Cuypers naar aanleiding van de inmiddels grotendeels verdwenen uitmonstering van de Servaaskerk (1884) en het herstel van de kleuren in de Teekenschool van Roermond (1997). Wat betreft kleur en polychromie schreef ze vanaf 2004 samen met Marij het rapport in het kader van het grote onderzoek naar het Cuypershuis (De muziek van het licht, 2007), het inmiddels uitverkochte boek De genade van de steiger (2013), het eveneens uitverkochte boek over de nieuwe Bavo/Koepelkathedraal Haarlem (2016) en het hierboven genoemde onderzoek over de N280 (2019).
Hubar, Bernadette van Hellenberg, en Marij Coenen. “Ambassadeur voor Cuypers’ glasnegatieven”. if then is now, 2017. http://bit.ly/ifthenisnow-Cuy2. Zie verder dit item op deze site.

Verkorte link van dit item: http://bit.ly/33acc66

← Naar de hoofdpagina van Cuypers assortiment

← Naar de hoofdpagina van de Joseph Cuypers Collectie

Sociale media 2019-2020 | Greep uit de berichten

Collectie Bern4dette/VanHellenbergHubar.org

Selectie 2019

Oproep Eric Hennekam in verband met hosting toegangen op de historische archieven | 9 juni 2019

Al meer dan 20 jaar pleit ik er voor dat de archiefinstellingen in Nederland gezamenlijk eigen servers krijgen om hun inventarissen, beeldmateriaal etc te hosten. Je moet niet afhankelijk worden van de willekeur van (buitenlandse) bedrijven. 1 overheids portaal. https://t.co/3MLxYD00z1

— Eric Hennekam (@EricHennekam) June 9, 2019

Bekijk ook de reacties!

Tekstbanden met bloemmotieven in de HH. Laurentius- en Elisabethkathedraal te Rotterdam, gerestaureerd door Davique.nl | 12 mei 2019

Directe link

Nota bene — De kennisuitwisseling hierover volgt!

En toen waren ze weg | Jom Hasjoa op 2 mei en Dodenherdenking 4 mei 2019

Directe link

Idem op LinkedIn (directe link):

Wim Eggenkamp ontving de penning van verdienste van de gemeente Haarlem | 26 april 2019

Directe link.

Herbert van hasselt | 14 april 2019

Directe link.

Terug naar de hoofdpagina!

Homepage september 2017-maart 2018

Op 9 september, aan de voormiddag van de Open Monumentendagen in 2016, kwam mijn boek over de nieuwe Bavo uit, geproduceerd door WBooks te Zwolle in opdracht van de stichting Kathedrale Basiliek Sint Bavo te Haarlem. Je kunt het boek bestellen via deze link. De omslag van ‘De nieuwe Bavo te Haarlem’ is ontworpen door Marjo Starink, met een foto van de RCE beeldbank-Sjaan van der Jagt/Pixelpolder 2015. ((De nieuwe Bavo te Haarlem kan on line besteld worden via: http://bit.ly/Bavo-Ao.))

Welkom — Welkom op deze site waar ik graag met je kennis wil maken en mijn werk onder de aandacht wil brengen. Mijn naam is Bernadette van Hellenberg Hubar en ik ben erfgoedspecialist, homo ludens (spelende mens), schrijver en dichter, en voorheen vennoot van Res nova, erfgoed in ontwikkeling. Als professional ben ik al ruim vijfendertig jaar actief in de wereld van de monumentenzorg en het erfgoedbeheer, een carrière die startte met de oprichting van het Cuypersgenootschap in 1984. Meer hierover lees je in mijn biografie.

Eén van de meest interessante projecten die ik ooit heb mogen doen, is afgerond. Dat is het boek over de nieuwe Bavo te Haarlem van architect Joseph Cuypers dat 9 september 2016 voorafgaand aan de Open Monumentendagen in Haarlem is gepresenteerd. Hiermee ben ik vanaf 2013 bezig geweest. Nu is de kathedraal op zich al zo bijzonder, maar dat boek is nog eens extra apart omdat ik het lopende de restauratie heb mogen schrijven. Dat is tamelijk ongebruikelijk, maar heeft beslist een meerwaarde. Je komt met dingen in aanraking op een manier die onmogelijk wordt zodra de steigers verdwenen zijn. En het resultaat is er dan ook naar. Een prachtwerk, waar heel wat fotografen aan meegeholpen hebben. Dankzij vormgever Marjo Starink en WBooks heeft de lezer echt wat moois in handen. En dat moois zit tjokvol verhalen. Om daarvan alvast een indruk te geven, is een samenvatting gepubliceerd: http://bit.ly/Ifthenisnow-Bavo. Maar ook elders op deze site vind je verhalen over de Haarlemse kathedraal. ((Kunst met een kleine en een grote K in de nieuwe Bavo.))

Ik mag me gelukkig prijzen, want in de jaren ervoor is ook al zo’n spannend project op mijn weg gekomen: het onderzoek naar monumentale kerkelijke schilderkunst uit het interbellum. Het resultaat was een publicatie, getiteld De genade van de steiger, die tot stand kwam in opdracht van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed en uitgegeven is door de Walburg Pers te Zutphen. ((De genade van de steiger. Het boek is sinds oktober 2017 uitverkocht. Het is nog wel antiquarisch te verkrijgen.))

Een blije Bernadette van Hellenberg Hubar met haar net verschenen boek ‘De genade van de steiger‘ in haar hand. De presentatie van dit naslagwerk over monumentale kerkelijke schilderkunst in het interbellum vond 21 november 2013 plaats in de Obrechtkerk te Amsterdam (foto Marij Coenen, 2013).

Met wie werk ik veel samen?

De kracht van ondernemend Nederland ligt in de samenwerkingsverbanden die per project worden aangegaan. Zo werk ik bij kleuronderzoek graag samen met Judith Bohan in Haarlem en Angelique Friedrichs van de SRAL in Maastricht. Voor bijzondere bouwhistorische expertise kan ik steevast terecht bij Karl Pesch Konopka van Stadsherstel Limburg die tevens restauratiearchitect is. Ook met andere architecten werk ik in wisselende combinaties samen. Daarnaast is Charlotte Ruys mijn onmisbare hulp bij genealogische vragen, terwijl ik met Annelei Engelberts inmiddels twee bundels met beeldgedichten heb mogen maken. Op het digitale vlak word ik zowel technisch als creatief bijgestaan door Wolthera.info en Lost again. En dan heb je nog de vele netwerken die via de sociale media tot stand komen, zoals @Ifthenisnow. ((Voor meer informatie surf naar de pagina met snelkoppelingen.)) Met de laatste ben ik bezig een platform op te richten voor @kerkverhalen.

Degene echter met wie ik het meest constant samenwerk is Marij Coenen van Transparant A&C. Zij verzorgt niet alleen de boekhouding, maar helpt mij ook met de fotografie, de rapporten, de berichtgeving op de sociale media en de items op deze site. Zonder haar was het boek over de nieuwe Bavo er niet gekomen.

Bernadette en Marij luisteren geconcentreerd naar de uitleg tijdens de Probusexcursie naar de tentoonstelling ‘De sporen van Joep Nicolas’. Dit was in de galerie van Mariska Dirkx in het voormalige atelier van Nicolas te Roermond (foto Steef Stevens, 2014). ((Voor de tentoonstelling zie http://bit.ly/BiennaleX #biennaleX.))

Waar ben je mee bezig?

‘Waar ben ik je op dit moment mee bezig?’, wordt me vaak gevraagd. En vaak in een adem er achter aan: ‘Wat zijn nu je plannen?’ Na twee van die grote projecten – om ook #KunstinBreda niet te vergeten – kunnen mensen zich niet voorstellen dat er weer wat moois op je pad komt. Maar toch gebeurt dat.

Op de wat langere termijn ligt er iets heel bijzonders in het verschiet: de inventarisatie van het archief van Joseph Cuypers, met een tentoonstelling en biografie. Dit project is net opgestart, maar verkeert nog in de fase van verkenning en fondsenwerving. Als het doorgaat is het een droom die uitkomt, want sinds het onderzoek naar de nieuwe Bavo ben ik meer dan ooit geïntrigeerd door de figuur van Joseph Cuypers (1861-1949). ((Zie het item over het archief van Joseph Cuypers.)) En een biografie schrijven … wat een uitdaging. Ik heb al een beetje voorwerk gedaan met mijn artikel voor De Spiegel van Roermond van dit jaar.

En als we dan toch een beetje hardop aan het dromen zijn: kennis overdragen staat ook hoog op mijn agenda. Na zo’n 35 jaar in de erfgoedwereld zit er een heleboel in mijn hoofd wat ik graag met anderen deel. Vandaar dat ik graag tijdens mijn projecten gebruik maak van de sociale media, overigens niet alleen om kennis te delen, maar ook om kennis te vergaren. Ondertussen is het ook heerlijk om veldwerk te doen, liefst bovenop een steiger … gewoon lekker kijken met je handen en ze vies maken bij het onderzoeken van een gebouw. Het heeft allemaal met passie, ontdekkingsreizen en verhalen te maken. Wat ik ontdek probeer ik – binnen de grenzen van de opdracht – over te dragen via blogjes en de sociale media: de ene keer heel laagdrempelig, de andere keer meer diepgaand.

Op de steigers in de apsis van de Laurentius-Elisabethkathedraal van Rotterdam met Jojanneke Post van Davique Sierschilderwerken. Foto Davique.nl 2017.

Of het nu toeval is of niet, het E-boek wat ik net heb afgerond, borduurt naadloos voort op het De nieuwe Bavo en De genade van de steiger. Het betreft de schilderingen naar Kees Dunselman in de Laurentius-Elisabethkathedraal in Rotterdam, waarover je meer vindt onder deze link. Nu al is het verbazingwekkend wat er allemaal tevoorschijn is gekomen.

En verder? Kijk eens bij ‘Werk in uitvoering‘.

;-) B. ((Verkorte link van dit item: http://bit.ly/VHH-org))

Deze pagina is vervangen in de week vanaf 24 maart 2018

De balustrade van de koepel in de nieuwe Bavo

Posted on 27 januari 2018 by Bernadette van Hellenberg Hubar

In geen gebouw is zoveel terracotta verwerkt als in de nieuwe Bavo/KoepelKathedraal Haarlem, ontworpen door architect Joseph Cuypers. In geen gebouw is zo vroeg al verglaasde terracotta verwerkt. Toen de eerste bouwfase voltooid was – dat was vanaf de apsis aan de oostkant tot en met de eerste bouwlaag van viering en transept (1898) – had de architect een grote verrassing in petto: het binnenvallende licht in de kathedraal werd opgevangen en gereflecteerd door vele strekkende meters terra cotta sierbanden over pijlers en muren, kapitelen en imposten en lijsten van ramen en bogen. Dat moet voor de aanwezigen een hele ervaring zijn geweest.

Er was op dat moment maar één fabriek in Nederland die in staat was dit toen nog hoogst experimentele bouwmateriaal te leveren: E.C. Martin te Zeist. En zo ingewikkeld was het maakproces dat slechts één op de vier exemplaren gaaf uit de ovens tevoorschijn kwam. Vandaar dat op verschillende plaatsen ook de misbaksel werden gebruikt, die werden gevernist om toch een glanzend, verglaasd effect op te roepen. Nu zou je denken dat dat alleen op verborgen plaatsen gebeurde, maar niets is minder waar. Als resultaat van een wordingsproces pasten de misbaksels bij uitstek in het concept van de Unvollendete, de bewust onvoltooide kathedraal van Joseph Cuypers. Of liever, de kathedraal van de potenties, want ieder onaf onderdeel heeft de potentie om iets te worden. Bij dit worden wordt een traject van trial and error afgelegd, dat geïllustreerd wordt door de misbaksels. Vandaar dat je deze op soms wel heel opvallende plaatsen ziet zitten, zoals bij het hoogkoor of in de top van een van de bogen bij de entree aan de westkant.

Bij de tweede bouwfase, toen transept, koepel en schip werden gebouwd (1902-1906), ging Joseph Cuypers aan de binnenkant verder met Martin. Hij leverde onder meer de sierstenen voor deze balustrade, waar de architect, zoals hij zelf vertelt, ‘Spaansch-Arabische motieven’ heeft toegepast. Die herken je in de in elkaar geschakelde decoraties, ontworpen op basis van geometrische modules. Ter afwisseling zijn de consoles waarop de kolonetten van de koepel rusten, uitgewerkt als fraaie kopjes met verschillende gelaatsuitdrukkingen. Zouden het oosterse genii zijn, of andere wezens?

Heb je een idee waar deze voor staan? Geef het me dan door. Je weet het, ik ben dol op erfgoedraadsels.

;-) B.

Bronnen en verdere informatie

De intrigerende terracotta’s, de glanselementen en het thema van de Unvollendete heb ik meer diepgaand behandeld in mijn boek over de nieuwe Bavo: Hellenberg Hubar, Bernadette van, De nieuwe Bavo te Haarlem.Ad orientem | Gericht op het oosten, WBOOKS-Stichting Kathedrale Basiliek Sint Bavo, op initiatief van de Rijksdienst Cultureel Erfgoed, Zwolle-Haarlem 2016.
Erftemeijer, Antoon, Arjen Looyenga en Marieke van Roon, Getooid als een bruid, De nieuwe Sint-Bavokathedraal te Haarlem, Haarlem 1997.
Thompson,M.A., De nieuwe kathedrale kerk ‘St. Bavo’ te Haarlem. Bouwgeschiedenis, constructie en symboliek, Haarlem 1898.
Eggenkamp, Wim, ‘Restauratie Kathedrale complex van Sint Bavo halverwege’, in: Haerlem Jaarboek 2014, Haarlem 2015, pp. 133-179.
Een interessant stuk over E.C. Martin staat op de site van Capriolus Contemporary Ceramics – Keramiek Galerie onder deze Evernote link.

Meer lezen, bestel het boek via: bit.ly/Bavo-Ao

Bezoekadres

Heb je belangstelling om de kathedraal een keer te bezichtingen. Dat is mogelijk vanaf april tot en met oktober en in de kerstvakantie, waarbij je ontvangen wordt door kathedraalgidsen die je van alles over de nieuwe Bavo kunnen vertellen. Kijk voor je gaat even op de website van de kathedraal voor de precieze tijden.

De entree bevindt zich bij het hoofdportaal van de kathedraal aan het Bottemanneplein, onder de twee torens.
Er is ruime parkeergelegenheid op het Emmaplein, direct naast de kerk.
Voor autobussen zijn aparte plaatsen aan het Bottemanneplein.

De entree bedraagt € 4,00 en voor kinderen tot 12 jaar € 1,00.

Driekoningenfeest boven (en beneden) de rivieren (2018) #

Driekoningenfeest werd vroeger niet alleen beneden de rivieren gevierd, maar ook daarboven. Ga je mee naar Jan Steen en Cornelis Troost?
…

…

Driekoningenfeest — Ik zie ons nog gaan, verkleed als herders en drie koningen, mijn broertjes, zusjes en ik. Van deur tot deur gingen we om iets lekkers op te halen en het lied dat we het meest zongen was:

Driekoningen, Driekoningen, geeft mij ‘ne nieuwen hoed
M’n oude is versleten
M’n moeder mag ’t niet weten
M’n vader heeft ‘t geld
Al op de toonbank neer geteld.

En ‘s avonds was het genieten van iets lekkers, waarin mijn moeder een boon had verstopt. Als je die tegenkwam was het helemaal feest, wat dan werd je met een papieren kroon tot koning uitgeroepen. Wat een opwinding was dat!*

Wie dit leest weet onmiddellijk dat ik van beneden de rivieren kom en dat klopt. Deze Brabantse traditie is zo uitzonderlijk dat ze op de ‘Nationale Inventaris Immaterieel Cultureel Erfgoed’ is geplaatst en – als gevolg daarvan – op de ‘UNESCO-lijst van Immaterieel Erfgoed’.* Die erkenning is terecht, zeker als je bedenkt dat dit feest vroeger ook boven de rivieren werd gevierd. Daar kwam ik achter door het onderzoek naar de nieuwe Bavo. Niet doordat de wijzen uit het oosten tot tweemaal toe in de kathedraal zijn afgebeeld – in het prachtige altaarretabel van Mari Andriessen (1929-1930) en de kleurrijke glazen van Han Bijvoet (1951) – maar dankzij weekblad Sint Bavo.*

De geschiedenis herhaalt zich; want net zoals nu in Haarlem een magazine circuleert voor de fondsenwerving ten behoeve van de restauratie – ‘Bavo in de steigers’ – werd in 1898 een tijdschrift opgericht om geld bij elkaar te sprokkelen voor de volgende bouwfasen van de kerk: godsdienstig weekblad Sint Bavo. De bisschop zou de bisschop niet zijn geweest als hij dat medium niet meteen gebruikte als spreekbuis voor zijn beleid. En tot dat beleid hoorde ook het vertrouwd maken van de gelovigen met aloude gebruiken uit de tijd van voor de reformatie. In mijn boek De nieuwe Bavo te Haarlem vertel ik wat meer over dit aspect van de zorg voor de kudde.* De geschiedenis werd aan de ene kant ingezet om de vaderlandse origine van het Nederlandse katholicisme tegenover de rest van het land te positioneren. Een groot deel van de natie was er namelijk van overtuigd dat een katholiek geen goed Nederlander kon zijn, omdat uiteindelijk toch de paus het voor het zeggen had. Aan de andere kant concentreerde de kerk zich op het eigen verleden om een wij-gevoel te kweken en gevoel van eigenwaarde onder de katholieken. Dat was wel nodig na eeuwenlang als tweederangsburgers te zijn behandeld. Vandaar de rubriek die E.H. Rijkenberg, hoogleraar aan het grootseminarie Warmond, opzette over ‘de volksgebruiken van onze Katholieke voorvaderen, hier in dit bisdom’.*

Rijkenberg begon met het feest van Driekoningen, waarvoor hij het naslagwerk Volksvermaken van Jan ter Gouw heeft gebruikt. Hieruit blijkt dat Driekoningen in vroegere tijden veel weg had van Sinterklaas: het was een dag om gul te geven, zodat ook berooide mensen zich konden vermaken. Arme kloosters kregen wijn van de stadsbesturen en de rijke kloosters ‘gaven „den armen luden” brood en bier tot „hun Coninxfeeste”’. Kinderen kregen die dag vrij en ook zij ontvingen ‘coninxgelt’ om Driekoningen te kunnen vieren. In dit verband noemt Rijkenberg herkenbaar genoeg het kinderliedje over de hoed hierboven, dat dus niet alleen in het Brabantse bekend was. Dat geldt niet minder voor de uitverkiezing van de koning door middel van de ‘coninckx-bone’ die in een taart of brood verstopt werd. Ook dat was overigens iets wat bij ons thuis nog werd gedaan. Het was, zoals Rijkenberg benadrukt, op dit soort dagen bij ‘onze voorvaderen gewoonte een gezelligen maaltijd te houden’. Ter illustratie verwijst hij naar een van Jan Steens Driekoningentaferelen.*

Jan Steen, Driekoningenfeest met de koningsboon, kaarsjesspringen en sterdraaien (1662). Boston Museum of Fine Arts. Foto Wikim edia.

Rijkenberg laat niet alleen de gedrukte bronnen aan het woord, maar heeft zich ook geconcentreerd op de oral history van het bisdom. Zo vermeldt hij een lied, opgetekend uit de mond van ‘„den ouden Gerrit” te Noordwykerhout […] in het jaar 1893 onder het draaien van een mooie groote Driekoningenster gezongen’. Het gaat daarbij om het gebruik dat we hierboven zo mooi uitgebeeld zien in de voorstellingen van Cornelis Troost en Bernard Picart: ‘Drie personen: twee blanken en een zwarte, stelden de drie koningen voor. De zwarte, die in het midden loopt, draagt een standaard, waarop een draaiende papieren ster met een brandende kaars daarachter is bevestigd’. Meestal waren deze sterren gemaakt van perkament. Sommige ervan waren zo uitgewerkt dat er hele taferelen in waren opgenomen die via een ingenieus draaisysteem naar voren kwamen op het moment dat de betreffende scene in het lied aan de orde was. Het belangrijkste lied dat daarbij gezongen werd, begint als volgt:

Wij komen getreden met onze sterre;
Lauwerier de Gransio,
Wij zoeken Heer Jesus, wy hadden Hem gerre;
Lauwerier de knier,
Wij kwamen al voor Herodes z’n deur
Lauwerier de Gransio.

En zo gaat het nog een stuk of vijf coupletten verder.*

Dat de reformatie een einde heeft gemaakt aan dit volksfeest staat wel vast. Maar dat betekent niet dat het helemaal uit het zicht verdween. Tot ver in de zeventiende eeuw werd het zelfs nog door gereformeerden in huiselijke kring gevierd. En het rondtrekken met de ster hield – zoals ook Rijkenberg aangeeft – stand tot laat in de negentiende eeuw. Of dit sensibiliseren ertoe geleid heeft dat Driekoningen rond 1900 echt is gaan leven in het bisdom Haarlem, is zeer de vraag. Als we afgaan op weekblad Sint Bavo, wordt alleen in 1899 gewag gemaakt van een kinderfeest in Haasveld en daarna blijft het opvallend stil.* Maar dat is eigen aan het registreren en beschermen van historische fenomenen: dat gebeurt vrijwel steeds op een moment dat de bewuste traditie zelf niet langer levenskrachtig genoeg is om het vol te houden. Paradoxaal genoeg wijst ook de plaatsing van het Driekoningenzingen op de lijst van het nationale immateriële erfgoed daarop. Mogelijk heeft dat in dit geval tevens te maken met het feit dat het verkleden en rondtrekken al voldoende beleefd kan worden tijdens Carnaval en het geven en ontvangen centraal staat met Sinterklaas. Toch kan niet ontkend worden dat zich de laatste jaren een opleving voordoet die top down gestimuleerd wordt.

Ken jij een vergelijkbaar feest dat onder druk staat?

Bernadette van Hellenberg Hubar

Bronnen

Het teken * in de bovenstaande tekst verwijst naar de bronnen over het Driekoningenfeest die hieronder staan vermeld.

Als kind heb ik tussen 1963 en 1986 deelgenomen aan het Driekoningenzingen in Tilburg, waar ik van 1960 tot ik ging studeren in 1974 heb gewoond.
Zie de volgende artikelen:
- Jager, Jef de. “driekoningen rituelen en tradities”. Rituelen & Tradities, t.p.q. 2012. http://bit.ly/2F2FUit-Driekoningen.
- “Driekoningenzingen in Midden-Brabant”. Immaterieel Erfgoed, 2012. http://bit.ly/2F81Mc7-Driekoningen.
- Cultureel Brabant. “Driekoningenzingen”. Cubra.nl, 12 december 2012. http://bit.ly/2F1QFRX-Driekoningen.
- Driekoningen Werkgroep. “Driekoningen zingen in Tilburg”. Erfgoed Tilburg, 1 december 2017. http://bit.ly/2F55Hql-Driekoningen.
Rijkenberg, E.H. “Volksgebruiken uit den Roomschen tijd”. Sint Bavo, Godsdienstig weekblad van het bisdom Haarlem 1 (1898): 28–30. http://bit.ly/2Efh3H1-Driekoningen
Hubar, De nieuwe Bavo, pp. 60, 71-87.
Zie de noten 3 en 4 hiervoor.
Zie noot 3. Het plaatsje Haasveld dat in weekblad Sint Bavo van 1899 wordt genoemd, heb ik niet kunnen localiseren. Mogelijk was het een buurtschap. Mocht iemand dat weten, dan heel graag een reactie geven onder dit artikel.
Lees ook mijn andere artikel over Driekoningen en de nieuwe Bavo: over het wapen van bisschop Bottemanne en de eerste bedevaart naar het heilige Land. Volg daarvoor deze link.

Beeldmateriaal in de diapresentatie

Cornelis Troost, Driekoningen, 1750, Teylersmuseum Haarlem. Met dank aan Teylersmuseum dat de foto ter beschikking stelde.
Bernard Picart, Het Hollandse gebruik van zingen met de ster langs de deuren met Driekoningen te Amsterdam, 1732. Rijksmuseum: http://hdl.handle.net/10934/RM0001.COLLECT.482491
Jan Steen, Driekoningenfeest met de koningsboon, kaarsjesspringen en sterdraaien (1662). Boston Museum of Fine Arts. Foto Wikimedia.
In de Kerstkapel van de nieuwe Bavo zijn de Driekoningen zowel te zien in het raam van Han Bijvoet als in het altaar van Mari Andriessen. Rechtsonder een detail met het retabel van het altaar. Met dank aan het heilig Kerstmisgilde voor het ter beschikking stellen van de foto.
Omslag van het weekblad Sint Bavo, waarin vanaf 1898 ook aandacht werd besteed aan oude katholieke volksgebruiken in het bisdom Haarlem. Foto bvhh.nu 2016.
Screenshot van de site van immaterieel erfgoed in Nederland (bvhh.nu 2016). De foto blijkt – na raadpleging begin 2018 – vervangen te zijn. Zie “Driekoningenzingen in Midden-Brabant”. Immaterieel Erfgoed, 2012. http://bit.ly/2F81Mc7-Driekoningen.

Op alle foto’s berust auteursrecht, met uitzondering van de nummers 2 en 3 en de twee laatste. Nummer 2 hoort tot het ‘Public domain’; nummers 3 en 5 vallen onder de ‘Creative Commons’ licentie: http://bit.ly/2F5Yje8-CC-BY-NC-SA-4-0; nummer 6 is als screenshot rechtenvrij.

Lees meer in het boek over de nieuwe Bavo!

Nieuwsgierig naar meer verhalen over de kathedraal van Haarlem? Lees dan het boek dat in september 2016 is verschenen! Dat zal via de openbare bibliotheek moeten, want het is inmiddels uitverkocht!

‘Ad orientem’ of ‘Gericht op het oosten’ slaat op de ligging van de nieuwe Bavo, waardoor de oostkant op de meeste dagen van het jaar beschenen wordt door de roodkleurige ochtendzon, zoals hier. Ontwerp omslag Marjo Starink, met een foto van de RCE beeldbank-Sjaan van der Jagt/Pixelpolder 2015: http://bit.ly/WBOOKS-nBavo.

De nieuwe Bavo is gerestaureerd door Van Hoogevest Architecten te Amersfoort (http://bit.ly/Hoogevest-Bavo) in opdracht van de Stichting Kathedrale Basiliek Sint Bavo te Haarlem: http://bit.ly/Bavo2Ao.

Dit item maakt in de versie, waarin het in 2016 verscheen op if then is now, deel uit van de serie ‘Kunst met de kleine en de grote K in de nieuwe Bavo’.

Verkorte link van dit item: bit.ly/2AxOaGp-VanHH2Org

Homepage september 2016 – augustus 2017

Welkom — Welkom op deze site waar ik graag met je kennis wil maken en mijn werk onder de aandacht wil brengen. Mijn naam is Bernadette van Hellenberg Hubar en ik ben erfgoedspecialist, homo ludens (spelende mens), schrijver en dichter, en voorheen vennoot van Res nova, erfgoed in ontwikkeling. Als professional ben ik al ruim dertig jaar actief in de wereld van de monumentenzorg en het erfgoedbeheer, een carrière die startte met de oprichting van het Cuypersgenootschap in 1984. Meer hierover lees je in mijn biografie.

Ik mag me gelukkig prijzen, want in de jaren ervoor is ook al zo’n spannend project op mijn weg gekomen: het onderzoek naar monumentale kerkelijke schilderkunst uit het interbellum. Het resultaat was een publicatie, getiteld De genade van de steiger, die tot stand kwam in opdracht van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed en uitgegeven is door de Walburg Pers te Zutphen. ((De genade van de steiger. Het boek kan rechtstreeks besteld worden bij de Walburg Pers!))

Kathedraal nieuwe Bavo te Haarlem

Medio april 2014 kwam de opdracht binnen voor het schrijven van een boek naar aanleiding van de restauratie van de nieuwe Bavo. Met dit fantastische gebouw was ik al enige tijd bezig. De waardenstelling – opmaat tot het manuscript – heb ik eind 2013 afgerond. ((Hubar, Auro intextum in de bibliografie.)) De volgende stap was een lezing die ik in een druk bezette nieuwe Bavo heb gegeven. Leidmotief was het hemels Jeruzalem uit de Apocalyps van Johannes dat een immens belangrijke rol speelt bij dit rijksmonument. De gelijknamige hymne Caelestis urbs Jeruzalem van de componist Alphons Diepenbrock (1897) is bij die gelegenheid ten gehore gebracht door de Kathedrale Bavo Cantorij. Door al dit werk lag er heel wat informatie waarmee ik verder kon met mijn onderzoek voor de monografie: op de steigers, in de archieven, op excursie en achter de computer. Er stroomt heel wat water door de Leidsevaart eer je echt aan het schrijven bent. Inmiddels, ruim twee jaar verder, is het boek verschenen na een intensieve tijd van drukproeven, corrigeren, corrigeren en nogmaals corrigeren (en er achter komen dat je hier en daar toch nog iets gemist hebt). Maar het resultaat is er dan ook naar. Een prachtwerk, waar heel wat fotografen aan meegeholpen hebben. Dankzij vormgever Marjo Starink en WBooks heeft de lezer echt wat moois in handen. En dat moois zit tjokvol verhalen. Om daarvan alvast een indruk te geven, is een samenvatting gepubliceerd: http://bit.ly/Ifthenisnow-Bavo. Maar ook elders op deze site vind je verhalen over de Haarlemse kathedraal. ((Kunst met een kleine en een grote K in de nieuwe Bavo.))

Aan de oostpartij van de nieuwe Bavo bevindt zich een bijzondere cyclus van beelden uit het atelier van Cuypers & Co (foto BvHH, zomer 2013).

Met wie werk ik veel samen?

Het volgende wat ik ga doen?

Dat is een goede vraag, want ik heb de afgelopen vijf jaar vrijwel doorlopend aan drie boeken gewerkt: de twee die hiervoor zijn genoemd en Verhalen op de muur over de Clemenskerk in Merkelbeek. ((Bezoek http://bit.ly/VHH2Clemenskerk)) Of ik hierna nog een boek zou willen? Waarom niet? Het is mij erg goed bevallen en mijn opdrachtgevers zijn tevreden. Dus wat wil een mens nog meer?

Op de wat langere termijn ligt er mogelijk iets moois in het verschiet: de inventarisatie van het archief van Joseph Cuypers, met een tentoonstelling en biografie. Dit project is net opgestart, maar verkeert nog in de fase van verkenning en fondsenwerving. Als het doorgaat is het een droom die uitkomt, want sinds het onderzoek naar de nieuwe Bavo ben ik meer dan ooit geïntrigeerd door de figuur van Joseph Cuypers (1861-1949). ((Zie het item over het archief van Joseph Cuypers.))

En als we dan toch een beetje hardop aan het dromen zijn: kennis overdragen staat ook hoog op mijn agenda. Na zo’n 35 jaar in de erfgoedwereld zit er een heleboel in mijn hoofd wat ik graag met anderen zou willen delen. Of erfgoed koppelen aan nieuwe media, zoals destijds met de Cuyperscode ((Bezoek www.cuyperscode.nl.)), maar ook gewoon lekker je handen vies maken bij het onderzoeken van een gebouw … Het heeft allemaal met passie, ontdekkingsreizen en verhalen te maken. Wat ik ontdek probeer ik – binnen de grenzen van de opdracht – over te dragen via blogjes en de sociale media: de ene keer heel laagdrempelig, de andere keer meer diepgaand.

Maar het eerste wat de komende tijd op het programma staat, heeft te maken met heel iets anders wat ik met veel liefde en ervaring doe: waardestellingen van erfgoed maken. Het betreft het project #KunstInBreda, waarover je meer vindt onder het tabblad projecten. Nu al is het verbazingwekkend wat er allemaal tevoorschijn is gekomen.

Mocht je ‘n keer een teamplayer met expertise nodig hebben, neem dan contact met me op: 06 513 87 805.

B. ((Verkorte link van dit item: http://bit.ly/VHH-org))

BewarenBewaren

Kunst in Breda

De glazen in de lucida of koorvensters van de Laurentiuskerk in ‘t Ginneken (links) en in de nieuwe Bavokathedraal (collage bvhh.nu 2016). De linkerafbeelding is ontleend aan Hulshof o.p., Ben, Laurentiuskerk Ginneken, Een iconografie, Breda 2012, p. 24; de rechter van de nieuwe Bavo is van bvhh.nu 2014.

#KunstinBreda zit vol verrassingen! Dat bleek voor het eerst toen ik bezig was met de uitmonstering van de Laurentiuskerk in ‘t Ginneken, ontworpen door Joseph Cuypers en Jan Stuyt (1900-1902). Zo trok onder meer de lucida mijn aandacht:

Achter de glazen in de lucida of de lichtbeuk van de apsis gaat een apart verhaal schuil. Ze heten ontworpen te zijn door Pierre Cuypers, de vader van Joseph, maar dat klopt waarschijnlijk niet. Aangezien ze zo sterk lijken op die van de lucida in de nieuwe Bavo te Haarlem, staat wel vast dat ook de zoon een aandeel heeft gehad. Pierre Cuypers ontwierp de figuraties, Joseph Cuypers de ornamenten. In Haarlem vervullen ze iconografisch een rol als Biblia pauperum (armenbijbel) en in die positie maken ze deel uit van de ‘catechismus van steen’. Nu gaat het in de Laurentiuskerk niet om een kopie, want de opbouw van de ramen in horizontale lagen (registers) wijkt sterk af. Waarschijnlijk is voor een andere indeling gekozen om nog beter aan te sluiten bij de middeleeuwse platenbijbel, die Joseph Cuypers net als zijn vader goed kende. In de vijftiende-eeuwse Biblia pauperum zijn bij de indeling van de pagina’s onder de taferelen telkens twee vertellers of commentatoren geplaatst met een tekstband. Die zie je ook in het laagste register van de ramen in Breda (zie de afbeeldingen 6 en 7 in de galerij in de kop van dit artikel). De architect sloeg hiermee twee vliegen in één klap, want hierdoor kwam tegelijkertijd meer ruimte voor minder verzadigde kleurpartijen. En dat was een stokpaardje van Joseph Cuypers: meer licht in de kerk. In de vakliteratuur wordt wel gesuggereerd dat het ontwerp van Pierre Cuypers voor de glazen in de Haarlemse kathedraal aan Joseph was opgedrongen. Het vervolg in Breda geeft aan dat dat vrij onwaarschijnlijk is. Wel heeft Joseph in beide gevallen de wat ouderwetse figuraties door middel van eigentijdse ornamenten aan laten sluiten op de architectuur. In het boek over de nieuwe Bavo heb ik die samenhang als volgt […]

Lees het vervolg van dit verhaal in mijn artikel over de Laurentiuskerk op ifthenisnow.eu: http://bit.ly/25qDCR7

Nieuwsgierig naar wat dit project allemaal al heeft gebracht? Bekijk dan de twitterlijst op deze site of de andere items die in de kop van deze pagina staan.
Je kunt me ook volgen op twitter (#KunstinBreda).

B. ((Verkorte link van dit item: http://bit.ly/KunstinBreda-VHHorg))

Register online van namen, plaatsen en trefwoorden nieuwe Bavo

Register online — Het hoe en waarom van een register online leggen we hieronder bij de toelichting uit. We zijn benieuwd of meer schrijvers en uitgevers dit voorbeeld zullen volgen.

Uit: ‘De nieuwe Bavo te Haarlem, Ad Orientem | Gericht op het oosten’ (2016)

Eén van de opengeslagen pagina’s uit het boek over de nieuwe Bavo/KoepelKathedraal Haarlem. Hierin wordt door middel van de foto’s het wordingsproces en de betekenis van het onvoltooide werk uitgelegd als uitdrukking van de potentie à la Thomas van Aquino. Voor deze categorie is als zoekterm de Unvollendete geïntroduceerd, naar de beroemde symfonie van Franz Schubert. Uitgever WBooks, vormgeving Marjo Starink, foto’s: RCE Beeldbank -Sjaan van der Jagt/Pixelpolder 2015.

Toelichting

Zoals in het boek De nieuwe Bavo te Haarlem, Ad orientem | Gericht op het oosten staat aangegeven, is er bij deze publicatie voor gekozen om het register online te zetten. WBOOKS en de Stichting Kathedrale Basiliek Sint Bavo hebben deze stap gezet, omdat de duurzaamheid van hun websites is gegarandeerd. Dat wordt onder meer gewaarborgd doordat hun sites deel (gaan) uitmaken van de collectie van de Koninklijke Bibliotheek die voor regelmatige updates zorgt.

Het register is qua namen en plaatsnamen beperkt gehouden omdat dit boek te zijner tijd integraal online wordt gezet en de tekst dan volledig doorzoekbaar is. Doordat bij het samenstellen gebruik is gemaakt van een algoritme – ontwikkeld door lostagain.nl – oogt deze index bovendien wat anders dan gebruikelijk bij dit type onderzoek:

Omdat met het algoritme alleen exacte woordbeelden kunnen worden gevonden, zijn alle relevante verbuigingen, vervoegingen en varianten van een lemma ieder afzonderlijk opgenomen. Bijvoorbeeld: decoratie, decoratief, decoratieve, gedecoreerd et cetera.
Navenant geldt dat voor variaties als kerkbouwsymboliek, Mariasymboliek et cetera. Deze zijn te vinden via de eerste letter van het lemma.
Verder zijn er woord- en naamsvarianten als gevolg van de – verouderde – spelling in de citaten. Zo schrijft Joseph Cuypers terra-cotta, terwijl het volgens de huidige spelling terracotta is. Deze varianten zijn zoveel mogelijk opgenomen.
Woorden met afbrekingen ontbreken echter, op enkele belangrijke termen na.
Net zoals bij een klassiek register zijn bepaalde lemma’s waarop teveel treffers vallen weggelaten. Te denken valt aan Bavo, Joseph Cuypers, Callier, Thijm, God, Christus et cetera.
Lest best heeft dit digitale register als extra voordeel dat het met de zoektoets doorlopen kan worden.

Het register is samengesteld door Bernadette van Hellenberg Hubar, Marij Coenen en lostagain.nl. Voor de vormgeving van het downloadexemplaar tekende Marjo Starink. Met dank aan Maarten Kools, webmaster van rkbavo.nl, voor het toegankelijk maken van het register door middel van onderstaand alfabet.

Verkorte links: bit.ly/2KEfBAz-register en VanHH.org/?p=8724

A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | Z

Voorkeur voor een downloadexemplaar? Volg dan deze link (klik onder op het hokje met het pijltje om het bestand te downloaden).

A

A & A (Architectura et Amicitia) | 269, 294, 295
aartsbisschop | 62, 96, 284
aartsbisschoppelijk | 79
aartsengelen | 266, 279
abdij (Emmaus, Beuron, et cetera)| 48, 50, 52, 54, 56, 89, 90, 171, 196, 197, 200
abdijcomplex | 90
abdijkerk | 48, 49, 90, 92
Abraham | 104, 176, 190, 205
abstract | 180, 234
abstracte | 50, 153, 193, 234, 235, 237
acht (kerktonen, christelijke stemmingen, et cetera) | 87, 131
achtste (dag (laatste oordeel), et cetera) | 131
actoren | 4, 31, 33, 34, 39, 48, 156, 157, 160, 176, 177, 182, 202, 300
actus | 29, 30, 121, 139, 140, 141, 143, 147, 157, 163, 229, 231
actus en potentia | 29, 139, 140, 143, 147, 157, 163
adagium | 39, 49, 153, 181, 287
Adalbertus (van Egmond) | 195, 196, 200
Adam (eerste mens, van Sint Victor) | 7, 159, 160, 222, 277, 283
Addison, Joseph | 151
Aengenent, bisschop J.D.J. | 17, 68, 69, 207, 289
affectus | 116, 150
afspiegeling | 23, 285
Agterof, H.W. | 182
Alberdingk Thijm (Jozef, Karel, Lambert, Paul; er is geen lemma voor alleen Thijm opgenomen vanwege het hoge aantal treffers) | 7, 15, 25, 33, 39, 40, 45, 71, 77, 78, 151, 199, 200
Alewijn | 198
allegorie | 179
allegorische | 85
Alleluia | 301
Aloysiuskapel | 32, 41, 57, 67, 74, 121, 143, 145, 172
altaar | 51, 72, 98, 100, 102, 103, 106, 109, 119, 128, 129, 130, 134, 167, 176, 187, 204, 205, 207, 209, 259, 268
alter Christus | 185, 185, 200, 200
altera Eva | 268, 268
Amand | 198
ambachtsonderwijs | 41
Ambrosius | 71, 218
ambulatorium | 98, 124
amethist | 238, 239, 278
amethisten | 238
amethisten-steen | 239
amor Dei | 268
Amstel | 33, 34, 35, 36, 66, 94, 126, 130, 141, 147, 226, 227, 243, 244, 271, 296
Amsterdam | 4, 20, 22, 33, 34, 35, 38, 39, 40, 43, 46, 56, 59, 71, 77, 94, 95, 146, 147, 199, 241, 246, 255, 270
Anastasis rotunda | 84
ankerhaak | 130
annunciatie | 23, 103, 105, 106, 107, 176, 255, 262
antifoon | 54
antimodernisme | 4, 33, 41, 60, 63
antimodernistische | 59, 60, 69
antitype | 85, 185, 190
Antonius (van Padua) | 78, 178, 196
Antoniuskapel | 74, 172
antropologische | 79, 83, 84, 295
Apocalyps | 24, 79, 102, 108, 112, 113, 126, 127, 130, 134, 183, 235, 238, 239, 240, 259, 262, 265, 280, 281
Apol, Adriaan | 248
apostel | 31, 72, 105, 190, 199, 207, 209, 212, 220
Apostel der Nederlanden | 199, 199
apostel van de heidenen | 212
apostelen | 84, 103, 105, 126, 130, 187, 190, 191, 209, 218, 219, 221, 222, 239, 262, 263, 283
apostolische successie | 209
applicaties | 222
Aprilbeweging | 57
apsiden | 48
apsidiolen | 80, 84, 124, 129, 131, 133
apsis |12, 15, 16, 24, 29, 74, 85, 87, 88, 90, 92, 93, 94, 96, 97, 105, 109, 110, 113, 122, 123, 124, 125, 127, 135, 137, 148, 149, 152, 157, 160, 165, 172, 179, 181, 183, 187, 190, 192, 200, 204, 209, 212, 213, 218, 234, 240, 241, 243, 262, 284, 288
apsistoren | 234
apsistorens | 233, 234, 240
Aquinen | 138
Aquiner | 46, 71, 121, 163, 171, 177, 184, 301
Aquino, Thomas van | 4, 20, 21, 22, 24, 25, 26, 29, 37, 38, 46, 47, 48, 49, 50, 51, 58, 59, 64, 71, 82, 84, 106, 115, 119, 121, 123, 127, 131, 136, 138, 140, 141, 144, 145, 149, 150, 153, , 154, 159, 161, 162, 163, 164, 165, 169, 175, 171, 177, 178, 180, 181, 182, 184, 185, 186, 187, 189, 190, 192, 193, 203, 215, 229, 231, 276, 287, 296, 297, 299, 300
arabesken | 299, 300
Arabieren | 154, 290, 295, 296
Arabisch | 291, 297, 301
Arabische | 24, 30, 82, 153, 154, 270, 278, 285, 290, 291, 292, 294, 295, 297, 299, 300
archaeologische | 301
archetypisch | 212, 226
archetypische | 84, 185, 253
architect |8, 11, 13, 15, 16, 17, 22, 24, 33, 34, 36, 54, 57, 64, 66, 72, 79, 86, 89, 94, 108, 113, 114, 121, 127, 128, 131, 133, 134, 135, 136, 137, 138, 144, 147, 151, 152, 153, 154, 156, 157, 158, 160, 161, 163, 171, 182, 218, 219, 221, 229, 231, 233, 237, 240, 243, 244, 248, 249, 251, 255, 259, 260, 268, 271, 272, 273, 276, 278, 279, 283, 284, 285, 287, 288, 289, 290, 291, 292, 293, 295, 297, 301
Architectura (et Amicitia) | 52, 137, 151, 166, 175, 246, 247, 251, 269, 291, 292, 295
architectuur |15, 17, 25, 33, 41, 51, 52, 64, 77, 90, 93, 96, 103, 113, 114, 118, 125, 150, 151, 154, 174, 181, 203, 215, 222, 232, 237, 246, 251, 258, 263, 265, 273, 276, 282, 292, 295, 296, 298, 299, 301
architectuurhistoricus | 273
architectuurkritiek | 288
architectuurmetabolisme | 229, 232, 234
architectuurmetaforen | 106, 108
architectuurpolychromie | 234, 237, 258
architectuursymbolen | 265
architectuursymboliek | 90, 108, 283
architectuurvisie | 30, 238
Arcisse de Caumont | 133, 134, 237
Areopagiet | 71, 177, 180, 181
Aristoteles | 22, 82, 84, 138, 140, 141, 192, 200, 251, 296, 297
aristotelische | 297
aristotelisme | 24
Ark van het Verbond | 24, 79, 82, 127, 128, 144, 167, 169, 205, 259
art brut | 122
art nouveau | 62, 176
artes (liberales, mechanicae) | 157
artificieele omschepping | 49, 232
Astartee | 83
Atelier Rozenburg | 41, 227
auctor intellectualis | 117
Augustinus | 30, 33, 34, 60, 71, 83, 84, 85, 106, 108, 115, 181, 182, 185, 203, 218
avant-garde | 48, 52, 268
Averroës | 297

Terug naar boven.

B

Baaf | 287
baarmoeder | 27, 106, 262
Baden-Württemberg | 52
Bähr, Karl | 78, 129
bakermat | 154
Bakker, Vera | 13, 51, 65
baksteenarchitectuur | 92
baksteenpolychromie | 17, 237
baldakijn | 94, 95, 96, 107, 122, 123, 125, 129, 151, 208, 241
baldakijnen | 123, 129, 130, 131, 151, 200, 215, 291
balustrade | 131
banderol | 130
Barbara | 202, 214
Barbarakapel | 74, 172, 277
Barbarakathedraal | 36
Barendse, Bernard | 22, 140, 141, 144, 145, 150
Barmhartige Samaritaan | 135
barokke (expressionisten) | 161, 214
basement | 137, 149, 192, 193, 194, 259
basementen | 73, 120, 121, 143, 145, 148, 149, 154, 190, 192, 193, 243, 260
bastaardmortel | 133, 134, 137, 139, 156, 251
Bazel, K.P.C. de | 269
Beda Venerabilis | 200
bedevaart | 82, 212, 214, 215, 226, 287
beelddenker | 22, 24, 174, 287
beelddenkers | 278, 301
beeldende kunsten | 41, 52
beeldformules | 179
beeldprogramma | 47, 52, 158, 174
beeldtraditie | 278
Begijnhofkerk | 100
begin | 8, 16, 17, 22, 33, 36, 50, 56, 82, 84, 102, 108, 145, 149, 160, 165, 166, 194, 219, 222, 224, 268, 279, 300
beginfase | 38
beginletters | 225
beginne | 79, 163
beginsel | 292
beginselen | 47, 138, 177, 181, 299
beginselverklaring | 152, 153, 249
Beijk, Johan | 182
Bekkers (Th.M.P. Bekkers en C.N.J. Meijsing) | 20, 29, 125, 130, 149, 175, 182, 204, 207, 215, 218, 234, 239, 288
bekleding | 268
bekleed | 239, 259
bekleedingssteenen | 258
bekoring | 187, 189, 190
bekoringen | 190
belettering | 237
belichte | 243
belichting | 276
Benedicite | 130, 141, 165, 296
benedictijnen | 4, 20, 31, 48, 52, 90, 92, 153, 198, 268
benedictijner | 4, 33, 48, 50, 52, 54, 56, 57, 72, 87, 88, 89, 90, 91, 94, 99, 153, 171, 182, 196, 198, 259, 284
Benedictus (van Nursia, Labre) | 48, 52, 54, 60, 107, 194, 195, 198, 199, 200, 202, 214
beproefd | 205
beproeft | 192
beproeven | 190
beproeving | 190, 192, 200, 203, 246
beraapt | 133, 134
beraapte | 133, 135, 139, 163
beraping | 133, 156
beredeneerde | 29
beredeneert | 141
Bergportaal (Servaaskerk Maastricht) | 113, 114, 115, 116, 234
Berlage, H.P. | 48, 64, 67, 97, 258, 270, 274
Berlindis | 187, 198
Bernardus van Clairvaux | 4, 25, 71, 106, 115, 116, 119, 149, 150, 171, 180, 199
Bernulphusgilde | 54, 56, 66
beryl | 238, 239
bescheiden | 93, 133, 190, 258, 284
bescheidenheid | 268
beschermheer | 57
besef | 50, 58, 77, 86, 123, 301
Beseleel (secundus) | 89, 259
bespiegelende | 157, 297
bespiegelingen | 184
bestaansreden | 60, 126, 185
betekend | 39
betekende | 11, 22, 52, 60, 181, 198, 229, 251
betekenen | 90, 112, 161, 297
betekenis |8, 28, 33, 44, 46, 48, 58, 77, 85, 105, 115, 126, 150, 151, 153, 165, 184, 187, 204, 221, 222, 235, 238, 253, 262, 272, 297
betekenislaag | 17, 131
betekenislagen | 20, 188
betekenisrelatie | 178
betekenisvolle | 96
Beuron | 48, 52, 54, 57, 134, 269
Beuroner (abdij, kunstleer, school, et cetera) | 27, 41, 48, 51, 52, 53, 54, 55, 56, 57, 63, 83, 176, 198, 268, 269, 295
bevruchten | 48, 88
bevruchtend | 222
bevruchtende | 106
beweeglijke | 50
bewegen | 16, 33, 181, 208, 210, 215, 273
beweging | 5, 15, 16, 17, 27, 138, 140, 141, 205, 214, 215, 272, 273, 274, 276, 278, 299
bewegingen | 149, 178, 203
bewerken | 156
bewerking | 29, 151, 156, 157
bewerkt | 123, 125, 148
bewerkte | 149, 158
bewezen | 28, 163
bewijs | 28, 28, 29, 29, 61, 61, 76, 76, 78, 78
bewijst | 28, 138
bewijsvoering | 28, 29
bewijzen | 20, 20, 28, 28, 29, 29, 39, 39, 83, 83, 138, 138, 297, 297
bewonder | 48
bewondering | 20, 41, 52, 54, 161, 294
bewondert | 243
bewust | 16, 17, 28, 29, 58, 72, 80, 91, 106, 125, 126, 133, 145, 151, 161, 195, 226, 231, 274, 278, 283, 284, 296, 300
bewuste | 81, 153, 235
bewustwordingsproces | 273
bewustzijn | 79, 299
Beyssens, Th. | 47
Bezaleël | 79, 80, 81, 82, 259, 262
Bezeleël (tweede) | 89
bezondigde | 45
Biblia pauperum | 4, 86, 103, 168, 169, 182, 184, 185, 189
bibliotheek | 33, 45, 47, 48, 50, 68, 73, 77, 81, 89, 90, 103, 117, 129, 167, 200, 247, 294
biecht | 182, 187, 189, 197, 198, 203
biechten | 190
biechtstoelen | 203
Biemond, Dirk-Jan | 13, 274
bijbel | 45, 60, 128, 150, 182, 185, 193, 279, 281
Bijdragen (tot de Geschiedenis van het Bisdom Haarlem) | 39, 59, 69, 78
bijgeloof | 81
Bijvoet, Han | 17, 20, 57, 119, 132, 133, 135, 136, 203, 222, 225, 241, 250, 255, 259, 262, 271, 277, 280, 283
Bilderdijk, Willem | 40
biografie | 43, 46, 138, 296
biografisch (Woordenboek van Nederland) | 288
bisdom | 13, 17, 34, 39, 46, 47, 59, 61, 62, 63, 68, 69, 77, 78, 85, 189, 190, 197, 200, 238
bisdommen | 61
bisschop |11, 15, 17, 20, 31, 33, 34, 36, 39, 43, 45, 47, 57, 58, 60, 61, 62, 63, 64, 66, 67, 68, 71, 73, 76, 77, 78, 84, 86, 90, 96, 99, 103, 105, 114, 117, 127, 133, 134, 149, 150, 163, 174, 189, 193, 197, 198, 203, 204, 205, 206, 207, 209, 211, 218, 229, 259, 265, 284, 287, 288, 289
bisschoppelijk | 32, 62, 63, 66, 67, 68, 71, 73, 78, 184, 200
bisschoppelijke | 48, 60, 74, 77, 100, 172
bisschoppen | 57, 60, 61, 72, 86, 96, 99, 123, 185, 194, 209
bisschopshuis | 46, 47, 73, 74, 172
bisschopskerk | 96, 99
bisschopskoor | 151, 262
bisschopstroon | 52, 65, 66, 201, 202, 208, 209, 211, 212, 215, 279
bisschopszetel | 205, 209, 222
bladeren | 72, 266
Blanc, Charles | 30, 246, 295
blauw |133, 219, 232, 233, 234, 237, 238, 239, 240, 241, 243, 244, 248, 249, 252, 253, 254, 255, 260, 261, 263, 265, 271, 278, 281, 283, 285, 297
blauwe (uur, voegen) | 8, 24, 26, 40, 41, 137, 147, 210, 212, 230, 233, 242, 243, 246, 251, 252, 254, 259, 260, 262, 263, 271
Blauwhuis | 158
bloei | 48, 181, 297, 300
bloeiende | 86, 190, 192, 198
bloem | 241
bloemen | 219, 222, 224
bloemenspraak | 218
bloemenveld | 178
Blois | 278
blokboek | 85, 189
Boaz | 4, 26, 102, 103, 108, 295
Bock, Manfred | 273, 274
boek des levens | 79
boeken der leken | 194
boekrollen | 198
Bohan, Judith | 11, 19, 53, 109, 113, 118, 125, 133, 212, 227, 231, 232, 233, 234, 238, 240, 241, 242, 251, 265, 285, 295
Bonaventura | 103, 297
Bonifatius | 77, 187, 196, 199, 200, 284
boodschap aan Maria | 103
boom van Jesse | 105
Borromeus, Carolus | 86
borst | 51, 57, 116, 180
borsten | 114, 118, 265
borstschild | 259
Bottemanne, bisschop Caspar J.M. | 15, 34, 36, 45, 58, 60, 61, 62, 71, 114, 163, 171, 177, 197, 204, 206, 229, 265
bouchard | 156
bouchardehamer | 156
Bourassé, J.J. | 86
bouwfase | 12, 21, 54, 68, 95, 132, 151, 156, 171, 208, 233, 288, 300
bouwfasen | 12, 88, 113
bouwgeschiedenis | 34, 58, 147
bouwhistorische | 121
bouwmaterialen | 153, 249
bouwmeester | 7, 48, 88, 89, 90, 94, 97, 138, 151, 153, 243, 246
bouwpastoor | 35, 66, 71, 91, 94
bouwsymboliek | 73, 80
bouwtekening | 171, 239, 284, 290
bouwtraditie | 157
braambos (brandend) | 4, 27, 98, 127, 141, 164, 165, 167, 168, 169, 259
braambosch | 150, 165, 169
Breda | 36, 64, 243, 245
Brevier | 50
broeiglas | 125, 135, 258
Broere, Cornelis | 59, 60, 71, 73, 162, 171, 174
Brom, Eduard, Jan, Gerard,) | 39, 41, 51, 63, 64, 65, 67, 68, 72, 86, 130, 151, 167, 169, 187, 222, 285, 288
brons | 276
bronzen | 48, 49, 231
Brouwer, A. | 47
bruid |4, 5, 9, 17, 20, 22, 24, 25, 98, 100, 101, 102, 103, 105, 106, 107, 108, 112, 113, 114, 116, 117, 118, 121, 150, 160, 165, 169, 182, 202, 205, 211, 218, 219, 220, 221, 230, 231, 234, 238, 239, 240, 255, 259, 261, 262, 265, 268, 289
bruidegom | 102, 103, 106, 108, 114, 165, 218, 239, 265, 301
bruiloft | 117, 186, 198
bruiloft van Kanaän | 255
bruin | 13, 234, 238, 243
bruine | 296
brute | 17, 149, 200
buitenpolychromie | 5, 24, 25, 26, 109, 113, 230, 231, 232, 234, 238, 249, 258
Byzantijnen | 290
Byzantijns | 301
Byzantijnse | 280, 292, 301
Byzantium | 154
Byzantynsche | 300

Terug naar boven.

C

Caelestis urbs Jeruzalem | 116, 117, 118, 159, 160, 205, 220, 221, 238
Caeremoniale episcoporum | 50
Caïro | 154
Calderon de la Barca | 175
camer | 27, 107, 202, 208, 262
carmina figurata | 284
carneool | 238, 239
cartons | 131, 270
cartouche | 210
cartouches | 124, 295
caseïne | 133, 247, 259
Cassino (abdij Monte Cassino) | 48, 52, 54, 171
castitas | 23, 190, 268
catéchisme de pierre | 189, 189
catechismus | 22, 26, 60, 81, 185, 186, 187, 190, 192, 203, 211, 212, 215, 218, 237
catechumenen | 203, 212
Catharinakerk (Den Bosch) | 114, 126
catharsis | 192, 200
Caumont, Arcisse de | 133, 134, 237
Cenakelkerk | 221, 263
Centraal Station te Amsterdam | 199
centraalbouw | 84, 98, 176, 222, 223
ceremonie | 160
ceremonies | 50
ceseel | 156
chalcedon | 238, 239
Cham | 296
charitas | 190, 194
Chateaubriand, F.R.L. de | 78
Cherubijnen | 127, 128, 206, 219
Cherubynen | 219
Chevreul, Michel Eugène | 30, 237, 246, 247, 248
choorgordijnen | 258
choreografie | 4, 183, 194, 200, 202, 203, 210, 212, 215, 273, 274
Christal Palace | 237
christendom | 11, 22, 81, 90, 102, 127, 184, 198, 207, 214, 222, 265, 291, 297, 299, 300
Christus Eucharisticus | 240
chromatisch | 245, 258, 285
chromatische | 230, 243, 244, 247, 258, 261
chrysoliet | 239
chrysopraas | 238
Chrysostomus | 128
ciborium | 51, 285
cirkel | 21, 52, 84, 97, 98, 146, 147, 156, 214, 222, 247, 248
cirkelboog | 212
cirkels | 149, 298
clair-obscur | 274
clair-obscurmomenten | 258
clausule | 81
clerici | 33, 78, 180, 215, 301
clerus | 15, 22, 39, 45, 57, 59, 60, 71, 86, 105, 117, 150, 162, 177, 185, 203, 218, 221
Cluny (plaats in Frankrijk, benedictijner abdij, abt Hugo van Cluny) | 4, 20, 31, 48, 90, 91, 92, 93, 96, 153
Collette, Joan | 52
combinerende verbeelding | 184
compleet | 25, 149, 153, 180, 182, 192, 259
complement | 244, 255
complementaire | 246, 248
complementen | 150
completeren | 19, 31, 161
completering | 126, 140
complex | 8, 16, 68, 90, 91, 115, 150, 205, 262
complexe | 13, 20, 33, 107, 108, 205, 270, 276
concept |22, 37, 38, 39, 49, 80, 85, 126, 127, 129, 131, 133, 135, 136, 145, 147, 150, 153, 158, 162, 163, 183, 195, 200, 215, 232, 238, 243, 248, 254, 255, 258, 262, 274, 276, 299
conceptie | 108, 262
concordia (Concordia novi ac veteris testamenti) | 85, 87
consecratie | 49
conservatieve | 62
Conservatisme | 63
conservator | 11, 31, 274, 285
Constantijn de Grote | 83
Constitutiones apostolicae | 83
constructivistische | 198
contrareformatorische | 86, 115
contrast | 194, 232, 243
contrasten | 251
contrastrijke | 236
contrastwerking | 233
contreforts | 86, 93, 200
Cordoba | 154
Corinthiërs (Korintiërs) | 211
Coster, Laurens Janszoon | 85
Crabeth, Dirck en Wouter | 273
creatieve | 38, 48, 175, 229, 262, 269, 270
creativiteit | 21, 140, 144, 179, 182
Credo | 169, 187, 211, 220
creëren | 15, 189, 276
Cuypershuis (Roermond) | 26, 155, 290, 291, 297
Cuyperszaal | 26, 290, 291
cycli | 85
cyclisch | 288
cyclische | 222
cyclus | 41, 85, 86, 103, 140, 179, 181, 182, 184, 185, 200

Terug naar boven.

D

dageraad | 44, 106, 108, 251, 253, 254, 263, 285
dalmatiek | 76
David | 74, 102, 109, 112, 113, 135, 136, 137, 159, 172, 187, 189, 190, 268
Davique Sierschilderwerken | 112, 118, 242, 247, 265
Tijd, De (dagblad) |43, 61, 63, 288
declamator | 43
decorateur | 246
decoratie | 17, 30, 121, 129, 133, 134, 249
decoratief | 66
decoratieprogramma | 64, 86, 131
decoratieve | 86, 125, 135, 245, 251, 295, 300
decors | 183
decorum | 121, 249, 273, 301
degradatie | 151, 207
Delacroix, Eugene | 161, 247
Delft | 22, 39, 154, 245
delta | 283
Den Briel | 57
Den Haag | 41, 198, 227
Derkinderen, Antoon | 20, 39, 41, 52, 56, 57, 133, 134, 135, 136, 177, 197, 241, 248, 255, 272
Deus absconditus | 126, 164, 165
Deuterocanonieke | 52, 130
devotieprentjes | 54
Deyssel, Lodewijk van | 39, 40, 43, 47, 59, 157, 158, 161
Dibbets, Jan | 5, 9, 11, 13, 14, 19, 24, 27, 222, 231, 240, 251, 276, 277, 278, 279, 280, 281, 283, 284, 285
Didron, A.N. | 48
Diepenbrock, Alphons | 43, 136, 160
dierenriem | 199, 212
Dies irae | 211
Dietsche (Dietsche Warande) | 40, 45, 46, 76, 171
Dionysius de Areopagiet | 50, 71, 177, 180, 181, 182
disciplina arcana | 117, 180, 181
discipline | 11, 28, 199
disciplines | 29
Dobbelaere, Jules | 104
dode | 214
doden | 190
doelbewuste | 233
dogma | 50, 60, 80, 169, 259, 268, 299
Dom van Keulen | 150
dominicaan | 43, 46, 59, 100, 138, 140, 177, 190
dominicanen | 297
dominicaner | 59, 192
Dominicuskerk | 38, 56
Domus aurea | 109, 110, 242, 265
dood | 39, 52, 60, 64, 78, 85, 99, 102, 107, 108, 135, 150, 182, 190, 198, 203, 204, 206, 207, 214, 218, 222
doodzonden | 190
doop | 81, 86, 200, 222, 226
doopkapel | 5, 8, 9, 11, 12, 24, 74, 134, 164, 172, 183, 202, 208, 212, 214, 222, 223, 224, 225, 226, 227, 283
doopsel | 81, 187, 189, 212, 222
doopsel van begeerte (doopsel van begeerte) | 81, 212
doornen | 109, 118
doornige | 13
Doornik | 94
doorns | 167
doornstruik | 190, 192
dopeling | 189, 222, 224
doper (Johannes de Doper) | 107
Dr. Cuyperszaal | 290
drie (getal, Drie-eenheid) |11, 12, 24, 25, 28, 33, 40, 41, 54, 56, 72, 77, 83, 85, 86, 88, 90, 93, 113, 122, 128, 152, 178, 197, 200, 206, 212, 251, 263, 266, 296, 300
driehoek (Arabisch, Egyptisch, gelijkzijdig, 45-graden) | 36, 52, 53, 83, 84, 156, 248, 261, 284, 290, 298, 299
Driekoningenkerk te Neuss | 270
droefheid | 205
droog | 47, 91, 163
droste-effect | 218, 259
dubbelkruis | 299
duister | 279
duistere | 21, 88, 105
duisterheid | 15
duisternis | 181, 205, 252
duisternissen | 262
Duitsland | 52, 163, 235
duivels | 159, 206
Dunselman, Jan en/of Kees | 52, 56, 57, 133
Durandus, Wilhelmus | 85, 86, 87, 99
Düsseldorfer Malerschule | 54, 55
dynamiek | 5, 15, 184, 203, 205, 215
dynamische | 183, 200, 203, 207

Terug naar boven.

E

Ecclesia | 83, 159, 219, 220, 221, 222
Echternachter springprocessie | 29
eclecticisme | 153, 154
eclectisch | 153
eclectische | 22, 24, 30, 289, 301
Eden | 222
eenwording | 101, 116, 199, 214
eerbetoon | 67, 218, 284
eeuwfeest | 48, 52, 54, 182, 198, 289
eeuwigheid | 79, 162
Efeziërs | 158
Eggenkamp, Wim | 9, 11
Egmond | 196, 197, 200
Egypte | 24, 59, 79, 81, 82, 86, 141, 159, 164, 175, 176, 296
Egyptische | 52, 53, 82, 292
Ehrich, M. | 277
eindfase | 120
Einhard | 89, 90
elasticiteit | 7, 209, 214, 283
Elektra | 192
Elia | 189
Elisabeth (heilige; Elisabeth van Brunswijk) | 27, 107, 198, 199
Elohiem | 279
Elohim | 253, 281
emailleverf | 224
Emmanuel | 105
empathisch | 108
empathische | 61, 215
encycliek (Æterni Patris, Pascendi Dominici Gregis, Rerum novarum, et cetera) | 46, 59, 60, 62, 69, 81, 138, 141
engel | 103, 105, 113, 165, 268, 269, 280, 283
Engeland | 151
engelen | 23, 51, 53, 57, 105, 125, 129, 160, 171, 183, 206, 218, 219, 244, 266, 268, 269, 278, 279
engelenkoren | 206
engelenramen | 5, 27, 52, 53, 219, 220, 235, 266, 268, 269, 272, 278, 279, 284, 291
Engelentoon | 220
Engelse | 77, 151, 237
Enkhuizen | 85, 189
Enos | 160, 240
Ephesenbrief | 215, 215
epische | 31, 102
episcopaat | 22, 57, 60, 161, 162, 296
episode | 189
Epistelzijde | 205, 209
equivalent | 92, 122, 129, 226, 238, 261
equivalenten | 163, 231
eredoctoraat | 43
eretekens | 128, 196
Erftemeijer, Antoon | 13, 17
erfzonde | 101, 222
eros | 115
erotisch | 101
erotische | 116, 117
Erven Dorens, August van | 43
etimasia | 25, 126, 127, 128, 130, 131, 150
eucharistie | 105, 141, 162, 189, 207, 219
eucharistieviering | 238
Euphraat | 222
Europees | 33
Europese | 21, 48, 237
Eusebius (Pamphilus) | 71, 83, 84
Eva | 161, 208, 222, 268, 277, 283
evangeliezijde | 205, 209
evangelistensymbolen | 278
Evers, Henri | 30, 31, 72, 154, 260, 273, 292
Ewalden | 199, 200
Ewaldenkerk Druten | 135
Exodus | 79, 127, 130, 141, 144, 150, 164, 165, 167, 169, 259
exotische | 154, 225
experiment | 158, 176, 251
experimenteerde | 260
experimenteerden | 133
experimenten | 261
experimenteren | 269, 271, 278, 287
expositietroon | 51
extase | 101, 140, 180
Eyck, Charles | 106, 215
Ezechiel | 207, 215

Terug naar boven.

F

Fabryck | 13, 19, 87, 122, 125, 130, 175
factor beweging | 5, 17, 27, 215, 273, 274, 278
fantasie | 161, 182
fantasieën | 193, 226
Farbenlehre | 29, 30, 230, 233, 248, 251, 252, 253, 261
fase |9, 11, 20, 22, 38, 39, 64, 68, 72, 94, 109, 125, 126, 133, 135, 140, 145, 156, 157, 164, 177, 178, 180, 229, 247, 258, 259, 273, 276, 285, 299, 300
fasen | 53, 135, 157
fauna | 222
feestzaal | 290
feit | 8, 28, 61, 77, 102, 118, 174, 198, 268, 274, 294
feitelijk | 161
feitelijke | 17, 28, 34, 45, 87, 160, 195, 199
feitelijkheid | 22, 140
feiten | 28, 84, 91, 197
feitenkennis | 138
figuratie | 188, 273
figuratief | 66
figuraties | 52, 133, 135, 182, 183, 184, 186, 191, 197, 255
figuratieve | 135, 231, 232, 241, 251, 283
filosofen | 81, 138, 297
filosofie | 28, 47, 48, 59, 138, 140, 178, 297, 299
filosofisch | 29
filosofische | 22, 161, 164
filosoof | 85, 141, 177, 185
filter | 121, 301
floatglas | 224
flora | 178, 222
Florence | 54
Foeniciers | 83
fontein (des levens) | 222
formeel | 13, 36, 58, 147
formeler | 68
formule | 278
formuleerde | 52, 81, 85, 140, 185, 218, 233, 299
formuleert | 138, 141, 152, 154, 178
formulering | 84, 165, 249, 251, 299
formuleringen | 232
Formwille | 299
franciscaan | 297
franciscaner | 103
Franciscus | 74, 172, 178, 183
Franciscuskapel | 280
Franciscus van Assisikapel | 74, 172
Frankrijk | 43, 92, 133, 200
Frans | 43, 45, 59, 62, 94, 196, 247
Franse (revolutie) | 43, 50, 86, 91, 92, 99, 241, 251, 265, 268, 294
fresco | 54, 133, 134, 135
Frieling, Gijs | 4, 9, 11, 13, 24, 27, 164, 165
fries | 20, 21, 133, 149, 171, 218, 219, 277, 280, 284
frijnen | 156
fronttorens | 234
Fugel, Gebhard | 221
fysiologische | 160, 161, 248, 249, 251
fysische | 140, 249, 251

Terug naar boven.

G

Gabriel | 52, 103, 266
Gallen | 4, 87, 88, 89, 90, 93, 94, 182, 184
gamma | 5, 41, 212, 233, 234, 238, 239, 242, 243, 251, 255, 265, 271, 274, 278, 281
gamma’s | 233, 234, 243
geboorte | 85, 104, 106, 131, 135, 161, 168, 187, 189, 214, 222, 226, 300
gebosseerd | 156
gebosseerde | 123, 149
geconserveerd | 23, 51, 65, 72, 107, 135, 264
gedecoreerd | 241
gedecoreerde | 122
gedenktekens | 80, 151
geel | 131, 133, 212, 222, 233, 234, 237, 239, 241, 248, 253, 254, 256, 258, 260, 263, 281, 285
geëmailleerd | 133, 232, 233
geestelijkheid | 23, 45, 81, 128, 187, 195, 203, 221
geëxperimenteerd | 36
geformuleerd | 59, 181
gekalligrafeerd | 59, 105, 107, 150, 165, 204, 220, 240, 262, 278, 284
gekalligrafeerde | 130, 133, 149, 171
gekruisigde | 207, 283
gele | 5, 109, 118, 137, 146, 232, 233, 243, 246, 253, 255, 258, 260, 263, 274, 291
geletterde | 28, 71, 83, 195, 301
geliefde | 150, 169, 218, 240
geliefden | 210
gelijkenis | 21, 92, 94, 116, 141, 144, 178, 185
gelijkenissen | 86, 106, 187
geloof |7, 22, 23, 39, 45, 50, 58, 60, 68, 74, 77, 86, 88, 138, 162, 172, 185, 190, 198, 212, 214, 220, 226, 262, 283, 287, 297, 300, 301
geloofsbelijdenis | 60, 169
geloofsdaad | 301
geloofsfakkel | 190
geloofsgenoot | 43, 57
geloofsinhoud | 187
geloofsleer | 60
geloofstraditie | 123
geloofsverkondigers | 200
geloofsverkondiging | 86
geloven | 39, 117, 212
gemetseld | 243, 261, 288
gemetselde | 295
Gemma | 202, 214
genadebron | 58
genademiddel | 203, 219
genademiddelen | 190, 218
genese | 5, 125, 135, 150, 219
Gent | 87, 198
geobjectiveerde | 178
geometrie | 269, 283
geometrisch | 291
geometrische | 52, 270, 283, 291, 292, 299, 300
Geon | 222
geornamenteerden | 258
gepolychromeerd | 118, 231, 234
gerationaliseerde | 246
Gerrits, Piet | 221, 262, 263, 295
gesamtkunstwerk | 246
gesjabloneerde | 134, 139
gespiegeld | 194
gesymboliseerd | 131, 234
gesymboliseerde | 108
getal | 52, 88, 219
getale | 52
getalsharmonieën | 52
getekend | 34, 62, 63, 151
getijdenboeken | 30, 199
getransformeerd | 147
Geuzen | 57
geverfde | 251
gewaad | 5, 136, 230, 231, 255, 259, 260, 263, 297
gewaden (van redding, et cetera) | 24, 79, 161, 231, 239, 259, 263, 268, 269, 278
gewelf | 26, 30, 85, 126, 133, 143, 198, 222, 253, 258, 283, 290, 291
gewelfbouw | 258
gewelfdecoraties | 247
gewelfribben | 261
gewelfschelpen | 261
gewelfsel | 262
gewelfvelden | 243
gewelven | 11, 97, 121, 129, 134, 154, 229, 243, 247, 249, 253, 259, 272, 295
gewicht | 52, 83
glans | 22, 99, 131, 136, 153, 175, 229, 243, 252, 262, 274, 283, 301
glansbronnen | 231, 233
glanselementen | 24, 222, 274
glansen | 259
glas (in lood, et cetera) |19, 24, 57, 58, 106, 113, 125, 135, 138, 156, 169, 171, 184, 218, 222, 224, 225, 228, 229, 231, 233, 238, 241, 251, 254, 262, 268, 270, 271, 272, 273, 276, 278, 283, 284, 295
glas-email | 133
glasapplicaties | 222, 224
Glasatelier Hagemeier | 284, 285
glasemail | 232
glasgordijn | 226
glashard | 232, 232, 233, 233
glasharde | 274
glasmozaiek | 268
glasmozaïek | 9, 164, 283
glasobjecten | 9, 24, 226
glasschilderkunst | 268
glasvensters | 226
glazen |5, 11, 19, 24, 27, 49, 59, 85, 98, 121, 133, 135, 169, 181, 182, 184, 185, 189, 222, 231, 240, 243, 250, 251, 253, 254, 255, 268, 269, 270, 271, 272, 273, 276, 277, 278, 279, 280, 282, 283
Gobelins | 247
godsvrucht | 177, 189
Goethe, Johann Wolfgang von | 5, 26, 29, 150, 230, 231, 233, 247, 248, 249, 251, 252, 253, 254, 255, 258, 259, 260, 261, 262, 263, 281, 285
golem | 150
golfslag | 178
golven | 178, 204, 226, 283
golvend | 270
Gombrich, Ernst | 121
gordelboog | 121, 210, 212
gordijn | 225, 240
gothic | 153, 299
gothiek | 48, 86, 138
gothische | 52, 154, 161, 290, 301
gotiek | 48, 92, 96, 153, 154, 158, 291
gotieke | 78
goud | 48, 81, 109, 133, 205, 231, 232, 233, 234, 237, 238, 241, 242, 244, 258, 259, 260, 261, 263
Gouda | 272
gouden | 76, 77, 90, 109, 205, 233, 242, 243, 249, 262, 263, 265, 285
Gouden huis | 109, 265
Goudse glazen | 5, 24, 255, 270, 272, 273
Gouwe, W.F. | 268
Gozzo | 83
graad | 39, 152
Graaf, J.J. | 39, 66, 78, 195, 196, 197
graden (van volmaaktheid) | 4, 29, 131, 138, 140, 143, 147, 161, 163, 178
granaatappel | 190, 194, 268, 300
gregoriaans | 50
gregoriaanse | 194
Gregorius | 71, 74, 81, 169, 172, 177, 185, 194, 195, 196, 197, 198, 199, 200
Grieken | 127, 211, 290, 300
Grieks | 126, 127, 225, 301
Grieksch kruis | 204
Griekse | 52, 141, 161, 232, 283
grijs | 241, 271
grijsaard | 199
grijze | 212
groen | 17, 25, 131, 212, 219, 233, 234, 237, 238, 239, 240, 241, 243, 244, 248, 249, 253, 254, 258, 263, 266, 271, 278
groene | 125, 131, 137, 238, 240, 243, 251, 254, 258
grondtoon | 5, 239, 249, 255
Groningen | 229
Groot, J.V. de |13, 16, 17, 20, 39, 41, 46, 48, 57, 59, 64, 71, 84, 97, 106, 131, 133, 138, 141, 147, 149, 158, 161, 171, 186, 195, 197, 208, 240, 258, 270, 283, 288, 294, 296, 297
Groot-Nederlandse | 48, 86, 90, 198
grootseminarie | 45, 63, 197
Grossé, Louis | 77
Guéranger, Prosper, dom | 50, 52, 78
Guichard, E. | 240

Terug naar boven.

H

haak (en passer) | 156, 157
Haar (kasteel De) | 155, 157, 160, 261, 297
Haarlem | 1, 3, 4, 7, 10, 19, 20, 29, 32, 33, 34, 44, 45, 46, 47, 48, 55, 58, 59, 60, 62, 64, 67, 68, 69, 71, 72, 73, 76, 77, 78, 79, 85, 86, 90, 94, 95, 96, 98, 99, 100, 109, 112, 113, 123, 128, 132, 137, 138, 148, 166, 176, 182, 183, 185, 190, 192, 194, 196, 197, 199, 209, 211, 213, 217, 229, 236, 238, 260, 288, 289, 290, 293
Haarlemsche | 167, 200, 215
Haarlemse | 8, 9, 15, 54, 57, 60, 66, 76, 77, 113, 154, 194, 279
Hageraats, L. | 47
Hageveld | 17, 24, 33, 34, 35, 39, 43, 45, 47, 59, 60, 64, 68, 78, 114, 129, 138, 171, 178, 263, 296
half | 26, 72, 121, 148, 149, 195, 238, 239, 259, 278
halffabricaten | 17, 22, 149, 161, 163, 192
halfheid | 140
Halle, Joseph van | 77
haptisch | 232, 268
haptische | 232, 237, 255, 283
Haslinghuis, E.J. | 288
Heemskerk, Jac. van | 87, 210
Hegel, G.W.F. | 81
Hegelianen | 301
Hegilon | 48, 90, 91
heidenen | 202, 205, 206, 207, 208, 209, 212, 220
heidens | 24
heidensche | 80, 99
heidense | 58, 59, 80, 81, 82, 141, 208, 214, 255, 296
heilig Grafkerk | 84
heilig Hartbeeld | 46, 106, 119, 149
Heilig Landstichting | 221, 262, 263, 295
heilig oliesel | 187, 190, 198
heiligdom | 84, 215, 239, 262
heilige der heilige | 128, 262
heilige Familie | 121, 137, 159
heilige Familiekapel | 74, 106, 159, 172, 300
Heilige Kerk | 219, 220, 221, 239, 268
heilige leegte | 4, 25, 123, 125, 126, 128, 129, 131, 133, 164, 182
Heilige Linie |4, 7, 15, 25, 33, 34, 40, 44, 47, 48, 50, 52, 63, 70, 71, 72, 73, 74, 76, 77, 78, 79, 80, 82, 83, 84, 86, 87, 88, 90, 91, 92, 94, 96, 98, 99, 100, 102, 103, 104, 106, 108, 110, 112, 114, 116, 118, 128, 141, 144, 158, 165, 171, 184, 185, 196, 208, 215, 258
heilige om de hoek | 4, 194, 200
heiligen |4, 48, 50, 60, 100, 109, 115, 149, 177, 178, 182, 183, 185, 190, 194, 195, 196, 197, 199, 200, 203, 210, 211, 212, 214, 219, 221, 222
heiligenverhalen | 171, 194
Heine, Heinrich | 163
hemelgewelf | 240, 253
hemelkoepel | 258, 263, 265
hemelkoningin | 113
hemels Jeruzalem | 4, 24, 26, 51, 80, 108, 112, 115, 119, 130, 131, 158, 183, 205, 230, 278
Hemelsch Jeruzalem | 215
hemelse Jeruzalem | 39, 79, 84, 113, 116, 131, 159, 265, 271
Hensen, Anton G.L. | 197, 198, 199, 200
herdenking | 57, 262
herdenkingsmedaille | 198
herdenkingsprentjes | 55, 99
herders (in Bethlehem) | 103, 295
herderstaf | 209
heremiet | 30, 198, 199, 202
hersenen | 31, 218
hersens | 31
hervorming | 39, 50, 60
hetoimasia | 127
Heuft, Annemiek | 13, 23, 56, 72, 107, 135, 264
Heukelom, G.W. van | 46
Hezenmans (Jan en Frans) | 78
hiërarchie (kerkelijke) | 40, 57, 58, 73, 135, 182, 185, 187, 203, 233, 235, 237, 279
Hillegom, Jan Joesten van | 196
Hilversum | 36, 38, 243, 245, 271
historici | 197
historicus | 47, 78, 85, 89
historieschilderkunst | 91, 221
historiografie | 288
historiografisch | 5, 288
historiografische | 288
historisch | 19, 20, 28, 77, 87, 113, 147, 153, 195, 199, 200, 234, 249
historische (novellen, roman) |19, 28, 31, 39, 60, 78, 85, 87, 88, 91, 102, 103, 109, 125, 131, 132, 133, 137, 153, 157, 195, 196, 197, 198, 200, 212, 234, 255, 265, 295
hoekige | 62, 149, 270
hoeksteen | 84, 86, 158
hogepriester | 51, 60, 141, 259, 296
Holierhoek, A. | 47
Holland | 62, 187, 194, 196
Hollanders | 60
Hollands | 69, 98, 128, 148, 200, 236
Hollandsche | 251
Hollandschen | 39
Hollandse (maagd, et cetera) | 24, 39, 77, 105, 182, 189, 190, 194, 231, 254, 260, 261, 265, 273, 274, 284
Holofernes | 190, 191
Hond, Jan de | 192, 292
hoofd | 7, 20, 28, 38, 43, 99, 136, 167, 168, 181, 190, 192, 198, 203, 265, 295
hoofdaltaar | 99, 106, 131, 205
hoofddeksel | 297
hoofdopzichter | 64, 156
hoofdpijlers | 260
hoofdredacteur | 61, 62
hoofdtoon | 258
hoofdzonden | 192
hoogleraar | 28, 43, 46, 47, 59, 138, 154, 197, 241, 297
Hooglied | 4, 102, 103, 108, 109, 112, 114, 115, 118, 150, 165, 220, 259, 263, 265, 268
Horatius | 39, 45, 50, 177
Horeb | 167
Hrabanus Maurus | 283, 284
humilitas | 23, 268
huwelijk | 102, 107, 108, 186, 187, 198, 199, 200
hyacint | 238, 239
hymne | 21, 51, 105, 118, 133, 141, 150, 160, 165, 203, 205, 220, 238, 284, 296
hymnen | 171, 198, 205, 219, 220
hypothese | 29, 108, 118, 122, 299
hypothetisch | 117

Terug naar boven.

I

ἰχθύς (ICHTUS) | 225, 226, 227
iconograaf | 11, 52, 67, 78, 174, 183, 215
iconografie | 9, 50, 58, 61, 71, 109, 128, 130, 158, 171, 178, 180, 225, 240, 255, 263, 278, 281, 283
iconografisch | 24, 81, 113, 115, 122, 165, 169, 207, 215, 240, 284
iconografische | 47, 55, 86, 100, 109, 112, 118, 163, 178, 181, 207, 215, 246, 261, 262, 265, 278, 281, 290
idioom | 121, 149, 160, 234, 268, 269, 278, 292, 293, 295, 299
Ik ben die ben | 141, 144, 150
impressionistische | 231, 245, 251, 273, 274, 276
In paradisum | 266
incomplete | 151
incompletion | 152, 153
ingemetseld | 204
inmetselen | 289
inspirator | 33
inspiratoren | 40
instantanéité | 231, 276
instantanéités | 276
integralisme | 4, 33, 57, 59, 62, 64, 69, 229
integralisten | 58, 60, 63
integralistische | 67, 176
intellectueele | 165
intellectuelen | 39, 162
interbellum | 42, 135, 214, 241
interdisciplinaire | 40
intrados | 124, 210, 212, 240, 241, 243, 295
Isaac | 103, 104, 187, 189
Islam | 290, 300
ivoren toren | 102, 109, 112, 113, 118, 268

Terug naar boven.

J

Jacobskerk (Den Bosch, Den Haag) | 268, 270, 288
Jafet | 296
Janskerk (Gouda) | 272, 273
Janssen, W.P. | 47
jaspis | 238, 239
Jehi ohr | 279, 280, 283
Jehovah | 129
Jericho | 205
Jeroen van Noordwijk | 195, 196, 202, 214
Jeroenkapel | 280
Jesaja | 23, 24, 105, 158, 159, 239, 259
JHWH | 79, 102, 126, 141, 269
Job | 187, 189, 190
Joden | 24, 59, 79, 81, 82, 190, 202, 205, 206, 207, 211, 212, 279, 281, 296, 297, 300
Johannes |22, 23, 24, 66, 78, 79, 98, 106, 107, 108, 112, 131, 149, 174, 177, 183, 192, 193, 205, 213, 221, 230, 234, 238, 239, 259, 264, 265, 277, 282, 283, 288
Johannes van het Kruis | 178, 202, 214
Jonas | 85, 86
Jones, Owen | 237, 246, 248, 295
Jood | 296
joods (-christelijke) | 202, 301
Joodsche | 297
joodse | 11, 24, 25, 58, 79, 80, 86, 131, 141, 150, 167, 203, 205, 259, 296, 297
Joseph (zie onderkoning) | 159, 175, 176
Josephkapel | 41, 74, 143, 145, 172, 176
Josuë | 204
Jozefkerk | 229
Judith (figuur Oude Testament | 187, 190, 191
Juffermans, C.J. | 68, 109, 118, 242
jugendstil | 176
jugendstilachtige | 268
Jung, Carl | 84, 101
juwelen | 5, 24, 230, 231, 238, 239

Terug naar boven.

K

Kaag, pastoor A.H.W. | 103, 295, 300
Kalf, Jan | 36, 38, 41, 63, 64, 67, 68, 174, 229, 243, 244, 245, 249, 251, 260, 276, 288, 301
kalk– lijm– was– caseïne | 247
kalkmortel | 133
kalligraferen | 105
kalligrafie | 19, 21, 29, 102, 107, 171, 183, 189, 209, 218, 219, 220, 222, 277, 278, 280, 284, 300
Kalvarië | 209
kamer | 106, 107, 108, 222
kanttekening | 271
kanttekeningen | 199, 273
kapel | 31, 51, 52, 59, 84, 90, 93, 97, 98, 99, 100, 106, 108, 109, 137, 159, 169, 195, 202, 222, 224, 225, 261, 263, 276, 280
kapelaan | 34, 47, 69, 295
kapellen | 12, 19, 84, 91, 93, 97, 98, 109, 125, 133, 134, 135, 143, 195, 200, 214, 215, 218, 240, 278
kappõret | 127, 128, 129, 130
karma | 100
kathedraal |4, 9, 11, 13, 15, 16, 17, 19, 20, 21, 24, 25, 26, 29, 30, 31, 33, 34, 35, 36, 37, 38, 39, 44, 45, 47, 48, 51, 52, 57, 58, 61, 62, 64, 65, 66, 68, 76, 77, 78, 90, 93, 94, 96, 98, 99, 100, 102, 105, 106, 109, 113, 114, 121, 122, 123, 126, 127, 130, 131, 135, 147, 149, 150, 152, 153, 154, 159, 161, 163, 164, 165, 167, 169, 171, 174, 175, 177, 181, 182, 185, 195, 204, 205, 207, 209, 211, 212, 213, 215, 219, 222, 225, 226, 229, 231, 238, 240, 248, 251, 252, 258, 259, 260, 262, 268, 273, 274, 275, 276, 278, 279, 281, 284, 285, 287, 288, 289, 290, 291, 294, 295, 299, 300, 301
kathedraalfeesten | 288
kathedraalglas | 273
KathedraalMuseum | 11, 67, 74, 77, 90, 148, 172, 241, 285
katholicisme | 40, 50, 60, 64
katholiek | 32, 39, 43, 45, 47, 52, 54, 57, 58, 59, 60, 61, 62, 69, 71, 73, 88, 138, 162, 163, 174, 287, 301
katholieke (Kunstkring De Violier et cetera) |22, 24, 33, 39, 40, 41, 43, 45, 50, 57, 58, 59, 60, 61, 62, 64, 68, 69, 73, 78, 81, 84, 86, 91, 112, 136, 151, 161, 162, 195, 253, 258, 288, 295, 297
kazuifel | 76, 77
keizerstroon | 127
keramiek | 51, 135, 224, 225, 233
kerkbouwsymboliek | 71, 78, 218
kerkelijke hiërarchie | 40, 57, 58, 73, 182, 185
kerkgewaden | 76, 77
kerkhistoricus | 50, 69, 200
kerksymboliek | 71
kerkvolk | 60, 100, 108, 116, 117, 167, 185, 190, 209, 214
kerkvoogd | 48
kerkwijding | 5, 26, 50, 68, 86, 93, 94, 113, 147, 160, 204, 205, 206
kerkwijdingshymne | 116, 117
Kerstkapel | 37, 74, 121, 123, 135, 136, 157, 172, 175, 176, 202, 300, 301
kerstverhaal | 295
ketterjacht | 58
ketters | 212
ketterse | 214
Keulen | 51, 88, 150, 163, 271
kikker | 222
kind | 55, 103, 107, 108, 169, 189, 221, 226, 229, 263, 265, 294
Kircher, Anthanasius | 82
kleden | 258
kleed | 177, 181, 182, 259
kleimodellen | 149, 192
kleinseminarie | 17, 24, 34, 47, 50, 60
Klerk, C.R de | 43, 45
kleurencirkel | 232, 252, 253
kleurendriehoek | 247, 248
kleurengamma | 113, 238, 246
kleurengoud | 238
kleurenroos | 248, 253
kleurenschema | 125, 234, 238, 261, 262
kleurenschema’s | 238
kleurensymboliek | 263
kleurhistorisch | 109, 233, 234, 240, 242
kleurtheoretische | 234
kleurtoepassing | 234, 237, 241, 245
kleurtoon | 251
Klimmen | 106, 268, 278
kloostercomplex | 89, 91
koepel |5, 8, 12, 16, 17, 26, 37, 80, 84, 93, 110, 121, 122, 123, 124, 125, 126, 129, 130, 131, 133, 138, 153, 156, 160, 162, 170, 175, 200, 202, 205, 234, 239, 240, 241, 251, 256, 263, 265, 281, 283, 285, 286, 287, 288, 289, 290, 291, 292, 294, 295, 296, 298, 299, 300
koepelglas | 225, 226
koepelmozaïek | 41, 69
koepeltorentjes | 232
koning | 27, 30, 186, 189, 198, 199, 204, 219, 220, 221
koningen | 189
koningin | 41, 42, 98, 109, 114, 117, 263, 268
Koninginne | 100
Konings | 99, 202
koningsblauw | 252, 261
koningschap | 50
koningspaar | 30, 199, 202
konstruktieve | 88, 299
koorkap | 76
koortoren | 27
koperen | 17, 231, 234, 239, 251, 291, 299
kosmisch | 253
kosmische (bouwsymboliek, gamma, typologie, vrouw) | 5, 24, 80, 84, 86, 88, 108, 225, 229, 230, 240, 252, 255, 258, 261, 262, 263, 265, 281, 285
kosmos | 138, 222, 224, 265, 283
Kreuser, J. | 88, 89
kroning van Maria | 56, 101, 102, 116, 221, 268
kruis (Latijns, Grieks, Russisch-orthodox) | 68, 106, 107, 128, 130, 178, 190, 193, 202, 203, 204, 207, 208, 214, 234, 241, 277, 280, 283, 297
kruisbloem | 158, 159
kruisdood | 158, 159, 222
kruisen | 83, 205, 278
kruisende | 268
kruisgewelven | 98
kruisiging | 221
Kruiskapel | 74, 172, 202, 214, 280
kruislings | 204, 207, 212, 283
kruismonogram | 226
kruisoffer | 162, 204
kruist | 222
kruisteeken | 206
kruisteken | 215, 218
kruisweg | 189, 203, 214, 219
Kruiswegstatiën | 214
kruiswegstaties | 126
kudde | 60, 185, 187, 211
kuisheid | 23, 108, 190, 268
kunstfilosoof | 31
kunsthistoricus | 31, 64, 106, 121, 233, 299
kunsthistorie | 8, 48
kunstnijverheid | 41
kunstnijverheidsschool | 248
kunstschool | 52, 56
kwaad | 4, 33, 43, 63, 138, 159, 185, 189, 190, 192, 193, 205, 208, 281, 283, 288
kwade | 61, 186, 187

Terug naar boven.

L

Laar, Christine van | 13, 133, 212, 231
laat-gothische | 301
Laatgothisch | 67
laatmiddeleeuwse | 67
laatste oordeel | 49, 108, 210, 211, 212
labyrint | 82
Lans, M.J.A. | 46, 50, 62, 63, 151
latens Deitas | 149, 165
Laurentiuskerk (‘t Ginneken in Breda, Dongen) | 243, 245, 261
Lauretaanse | 100
Lauweriks, L.M. | 52, 269, 294, 295, 299
Lebuïnus | 202, 214
Lebuinus | 214
ledematen | 218
leeg | 80, 123, 124, 125, 126, 130
leegte | 4, 25, 123, 125, 126, 128, 129, 130, 131, 133, 140, 163, 164, 165, 182, 259
leek | 39, 57, 60, 71, 76, 149, 174, 214, 218
leesgezelschap | 43
leeuw | 280
Leeuwen, Wies (A.J.C.) van | 31
lege | 80, 84, 94, 121, 123, 124, 125, 126, 127, 128, 129, 131, 132, 133, 134, 138, 150, 152, 156, 163, 164
lei | 131, 133, 138
Leiden | 45, 58, 62, 67, 87, 131, 138, 147, 164, 221, 241, 245, 254, 297
leidmotief | 4, 20, 48, 87, 144, 150, 222
leien | 131
leken | 13, 23, 33, 39, 40, 59, 73, 84, 185, 187, 192, 194, 199, 221
lekenarbeid | 71
lekencultuur | 67
lelie (Franse lelie, et cetera) | 21, 222, 265, 268, 300
leliën | 109, 118, 207, 241
lelies | 178
lelijk | 158
lelijke | 150, 163
lelijkheid | 133, 133
Lenz, Desiderius | 52, 54, 56, 83, 198, 268, 269, 283, 295
Leo XIII, paus | 24, 38, 46, 50, 58, 59, 60, 63, 64, 67, 69, 81, 82, 136, 138, 141, 153, 177, 182, 200, 207, 215, 296, 301
letter | 23, 109, 265, 284
letteren | 19, 29, 34
letterkundig | 68
letterkundige | 41, 276
letterlijk | 71, 82, 84, 99, 164, 187, 195, 198, 203, 205, 219, 239, 262
letterlijke | 90, 92, 105, 202, 238, 285
letterlijken | 129
lettermodule | 284
letters | 133, 222, 260, 278, 279, 283, 284, 285, 296
letterspel | 225
lettertekens | 208
Levensvruchtbaarheid | 218
licht |5, 13, 15, 17, 19, 24, 36, 45, 48, 49, 58, 68, 103, 105, 106, 108, 115, 121, 131, 133, 136, 161, 169, 181, 204, 211, 218, 222, 224, 228, 229, 231, 237, 238, 243, 245, 248, 251, 252, 253, 256, 258, 262, 263, 268, 269, 271, 272, 273, 274, 275, 276, 278, 279, 280, 281, 283, 287, 290, 301
lichtbeuk | 21, 24, 132, 133, 171, 215, 219, 274, 277, 280
lichtbeuken | 20, 135, 274
lichtconcept | 283
lichtglans | 238
lichtsculpturen | 276
lichtspel | 276
lichtstralen | 248
lichtsymboliek | 49, 105, 106
lichtval | 17, 25, 93, 273, 275
Liduina (van Schiedam)| 214
liefde (brandende, Goddelijke, hemels(ch)e, mystieke, vleselijke et cetera) | 25, 39, 43, 63, 74, 79, 81, 101, 102, 105, 115, 116, 129, 149, 151, 161, 162, 171, 172, 190, 206, 212, 218, 219, 224, 262, 268
liefdegaven | 204
liefdesdaad | 108
liefdessacrament | 219
liefdesverklaring | 150
liefdevol | 67
liefdevolle | 149, 169
liefdevuur | 105
Liguori, Alphonso de | 71, 103
lijden | 125, 185, 190, 192, 203, 206, 208, 214
lijdende (lijdende, strijdende en overwinnende kerk, et cetera) | 5, 27, 140, 203, 204, 208, 209, 212, 215, 237, 261
lijdenden | 204
lijdenswerktuigen | 128
lijn | 15, 52, 56, 108, 144, 145, 167, 197, 203, 209, 211, 212, 214, 218, 225, 226, 241, 265, 299
lijnen | 4, 31, 33, 57, 113, 205, 212, 229, 234, 236, 237, 253, 268, 270, 299
linoleum | 133, 134
Litanie van Loreto | 100, 101, 102, 108, 118, 263
literaire | 28
literator | 48
literatuur | 5, 17, 20, 28, 34, 41, 94, 122, 136, 199, 287
liturgie | 15, 33, 48, 50, 59, 60, 73, 76, 88, 103, 130, 150, 160, 183, 193, 203, 205
liturgisch | 51, 71, 73, 77, 79, 88, 122, 209, 299
liturgische (vernieuwing) | 7, 29, 50, 73, 79, 83, 96, 163, 165, 169, 171, 203, 204, 205, 209, 214, 215, 240, 261
Locke, John | 161
lof | 57, 80, 283
loflied | 204
lofrede | 83, 84
lofwaardige | 169
lofzang | 20, 59, 105, 171, 205, 206, 218, 219, 220, 296, 301
lofzangen | 171
Loots, Jan | 47, 57, 132, 208, 255, 269, 285
Looyenga, Arjen | 17, 121, 150, 288, 289, 290
Loreto | 71, 98, 100, 101, 102, 105, 106, 108, 112, 118, 263
Lourijsen, Lambert | 51, 57, 300
louter | 88, 160
louterende | 200
loutering | 192
louteringsproces | 226
loven | 130, 218, 219
Lucas | 52, 277, 282, 283
lucida |4, 24, 96, 99, 103, 104, 105, 106, 113, 122, 157, 169, 181, 182, 183, 184, 185, 186, 187, 188, 189, 190, 191, 193, 195, 197, 198, 199, 200, 209, 239, 262, 273
Lucifer | 43, 206
Luik | 48, 210
Luns, Huib | 263

Terug naar boven.

M

Maas, Johannes P. en/of A.W.N. | 22, 23, 46, 66, 67, 98, 107, 119, 137, 148, 149, 174, 177, 192, 193, 195, 213, 214, 264, 288
Maasbode | 43, 61, 67, 68, 72, 288
Maastricht | 90, 96, 100, 113, 114, 115, 116, 127
maat | 16, 22, 52, 149, 156, 215
maatlat | 156
maatschappelijk | 79
maatschappelijke | 33, 198
maatschappij | 59, 138
maatstaf | 178, 197
Mabillon, dom Jean | 89, 90
Maerlant, Jacob van | 106
Magister artium | 87, 175, 182, 183, 284
Magister operum | 182
Mahomed | 300
Makkabeeërs | 184, 185, 186, 187, 198
Makkabeese | 186
Makkabeese gebroeders| 169, 189
Malachias | 208
Maleachi | 207
Malerschule (Düsseldorfer. Zie ook onder Beuron) | 54, 55, 56
man en vrouw | 101, 212
mannenkant | 214
mannentoren | 74, 113, 172, 212
mantel (van heil, et cetera) | 24, 192, 239, 259, 263
Marana tha | 240, 277, 279
Maranatha | 279
Marcus | 280, 282, 283
Maria |4, 4, 4, 21, 21, 21, 25, 25, 25, 42, 42, 42, 54, 54, 54, 56, 56, 56, 67, 67, 67, 80, 80, 80, 98, 98, 98, 99, 99, 99, 100, 100, 100, 101, 101, 101, 102, 102, 102, 103, 103, 103, 105, 105, 105, 106, 106, 106, 107, 107, 107, 108, 108, 108, 109, 109, 109, 112, 112, 112, 113, 113, 113, 115, 115, 115, 116, 116, 116, 117, 117, 117, 159, 159, 159, 163, 163, 163, 168, 168, 168, 169, 169, 169, 180, 180, 180, 187, 187, 187, 189, 189, 189, 202, 202, 202, 205, 205, 205, 208, 208, 208, 211, 211, 211, 212, 212, 212, 214, 214, 214, 218, 218, 218, 219, 219, 219, 220, 220, 220, 221, 221, 221, 222, 222, 222, 239, 239, 239, 255, 255, 255, 259, 259, 259, 262, 262, 262, 263, 263, 263, 265, 265, 265, 268, 268, 268, 281, 281, 281
Maria Lichtmis | 169
Maria Magdalena | 189
Maria van Egypte | 159
Maria van Haarlem | 99, 100, 112
Mariaboog | 57, 74, 106, 132, 172, 187, 202, 208, 285
Mariakapel |15, 27, 74, 90, 94, 96, 98, 99, 100, 101, 103, 106, 107, 108, 109, 110, 113, 118, 143, 145, 169, 172, 187, 220, 239, 242, 260, 261, 262, 265, 268, 276
mariale | 86, 114, 212, 263
Mariasymbolen | 71, 222, 268
Mariasymboliek | 100, 114
Mariatorentjes | 113
Maritain, Jacques | 181
marmer | 161, 300
martelaren | 194, 204, 218, 219, 239, 266
martelaren van Gorkum | 74, 172, 202, 214, 280
mate |19, 20, 30, 52, 57, 61, 63, 84, 109, 126, 131, 140, 141, 144, 151, 153, 156, 176, 185, 189, 205, 206, 225, 237, 239, 243, 247, 248, 270, 273, 278, 283, 295
maten | 164
Mater (amabilis, Dei, Dei Filii, dolorosa) | 99, 100, 108, 208
materiaal | 24, 124, 145, 153, 229, 232, 237, 241, 242, 243, 249, 251, 255, 258, 291
materiaalimitatie | 234, 235
materiaalpolychromie | 234, 237, 243, 245, 251
materialen | 24, 39, 82, 121, 232, 237, 243, 249, 260
materie | 49, 73, 241
materieel | 49
materieelen | 73
materiële | 48, 50, 84, 102, 157, 234, 237
mathematisch | 278
Mathijssen, Marita | 31
matte | 241
Matteüs | 86, 103, 189, 280, 282, 283
Mattheus | 282
Matthias | 74, 172, 282
Maurus | 54, 283, 284
mecenas | 33, 57, 67
Medina | 131
Meer, Frits van der | 194
meesterwerk | 24
meesterwerken | 72
Mehl-Alberdingk, C. | 277
Meij, Jacques van der (zie ook Mey) | 101, 102, 169, 254, 255, 271
Meijsing, C.N.J. | 20, 29, 130, 175, 182, 204, 207, 215, 218, 234, 239
Meiss, Millard | 106
Mekka | 131
Mengelberg, F.W. | 51, 65, 66, 201, 259
Menschwording | 177
Mensenwording | 106
menswording | 107
metaalweerschijn | 241
metabolisme | 5, 24, 25, 234, 242, 255
metafoor | 38, 81, 106, 131, 158, 164, 177, 234, 238, 255, 259, 261, 265
metaforen | 86, 114, 158, 169, 181, 265
metaforiek | 101, 113, 114, 204, 215, 265
metaforisch | 225, 258
metaforische | 255
metselaars | 13, 89
metselaarsbaas | 156
metselspecie | 249, 251
metselwerk | 133, 156, 234, 237, 243, 249, 250, 260, 261
Mey, Jacques van der (zie ook Meij) | 288
Mezquita van Córdoba | 131
Micha | 159
Michael | 266, 269
Michel-Angelo | 161
Michelangelo | 150, 162
microkosmos | 80, 86, 138, 183, 200, 205, 206, 212, 240
microniveau | 61
microscopisch | 230
middeleeuwen | 24, 49, 50, 85, 90, 92, 96, 106, 112, 127, 154, 157, 196, 268, 299
middeleeuwsche | 39, 52, 72, 290, 301
middeleeuwse | 20, 30, 38, 50, 77, 78, 86, 88, 89, 100, 103, 115, 127, 161, 167, 169, 182, 189, 199, 200, 237, 249, 278, 284, 300
middeneeuwsche | 22
middentoren | 90
Mieras, Mark | 31
mihrab | 131
Milaan | 54
Miriam | 159
misbaksel | 139
misbaksels | 17, 22, 26, 28, 124, 125, 139, 157, 158, 163
missaal | 50
model | 48, 84, 90, 92, 93, 94, 113, 128, 149, 151, 167, 195, 259, 269, 295
modelhagiograaf | 200
modellen | 91, 154, 192, 300
modellenboeken | 240
modern | 153, 153, 273, 273
moderne | 21, 24, 43, 52, 58, 60, 68, 81, 161, 177, 268, 276, 290, 295, 301
modernisme | 4, 57, 59, 60, 62
modernistenjacht | 33, 61
modernistenstrijd | 62
modernistisch | 268
moderniteit | 301
modestia | 190
module | 52, 53, 278, 279, 284
moederschoot | 106
Mohammedanen | 297
Molière | 43
Molkenboer (B.H., Anton, Theo, W.B.G.) | 34, 41, 42, 43, 48, 58, 62, 63, 64, 69, 134, 175, 176, 177, 181, 248
Möllmann, M.J. | 62, 63, 68, 204, 207
Monet, Claude | 27, 38, 229, 231, 252, 276
monnik | 4, 30, 87, 88, 89, 90, 179, 182, 184, 198
monniken | 48, 54, 89, 171
monografie | 9, 11, 20, 21, 29, 49, 130, 148, 149, 249, 268, 294
monogram | 110, 246
monstrans | 149
monument | 80, 91, 162, 219
monumentaal | 164
monumentale | 8, 31, 54, 79, 85, 102, 135, 147, 221, 263, 278
monumenten | 295
monumentenzorg | 8, 151, 288
Moors | 296
Moorse | 129, 290, 293, 297, 298
moskee | 131
mosterdplant | 86
movere | 181
mozaïek | 5, 11, 24, 41, 42, 51, 57, 105, 121, 126, 132, 133, 134, 135, 149, 150, 163, 164, 199, 205, 208, 218, 255, 260, 261, 285
mozaïeken | 82, 127, 133, 231, 258
mozaïsche | 296
mozaïsten | 42
Mozes | 24, 70, 79, 81, 129, 150, 159, 160, 164, 167, 168, 169, 186, 187, 207, 240
Mulders, Marc | 5, 9, 11, 24, 27, 183, 222, 224, 225, 226, 227
muurschilderingen | 48, 52, 54, 221, 270
muurveld | 139
muurvelden | 52, 121, 123, 124, 125, 126, 131, 132, 133, 134, 135, 137, 138, 163, 164, 222
muze | 287
muziek | 5, 33, 41, 50, 180, 194, 229, 231, 237, 243
muziek van het licht | 5, 229, 231, 237, 243
muziekhistoricus | 46
mysterie | 52
mysteriespel | 175
mystiek | 101, 116, 149, 150, 214, 218, 262
mystiek-erotische | 117
mystieke | 5, 21, 25, 73, 115, 116, 117, 140, 149, 150, 177, 181, 192, 199, 204, 214, 215, 218, 219, 268

Terug naar boven.

N

Naarden | 85, 86, 189
naaste | 190, 190, 194, 194, 212, 212, 248, 248
naastenliefde | 268
Naomi | 102
Nathan | 189
natuurkleur | 249
natuursteen | 121, 122, 131, 153, 158, 232, 249
Nazarener (broederschap) | 56, 103, 117, 167, 263
Nazareners | 55, 221
Neale, J.M. | 86
negatieve ruimte | 274
negen | 292
neogotische | 78
neothomist | 63, 69
neothomisten | 299
Nes (aan de Amstel) | 33, 34, 35, 36, 66, 94, 126, 130, 141, 226, 227, 243, 244, 271, 296
netgewelf | 245
netvlies | 16, 109, 121, 248, 273, 276
netwerken | 27, 59, 270
Neuss | 268, 270
Nichtvollendung | 4, 150, 160, 163
Nicolaaskerk | 133
Nicolas, Joep | 135, 214
Nieuwbarn, Matthaeus | 55, 100, 112, 128, 174, 177, 178, 203, 209, 222, 238, 263, 264
Nieuwe Testament | 85, 184, 187, 189, 195, 205, 277, 279, 283, 295
Nieuwenhuis, Theo | 270
Noach | 43, 226, 296
noodlijdende | 176
noodpolychromie | 26, 132, 133, 134, 135, 137, 139, 212
Noord-Hollands Archief |10, 13, 19, 20, 29, 47, 55, 58, 64, 97, 99, 109, 112, 113, 132, 137, 166, 176, 183, 213, 217, 260, 289, 290, 293
noord-zuiddynamiek | 27, 174, 201, 220
noorderportaal | 78, 208
noordkant | 72, 113, 146, 167, 199, 205, 208, 209, 211, 212, 255, 271, 278, 279, 283, 295
Noort, G.C. van | 62, 63, 68, 69
Notre Dame van Senlis | 94, 95, 96
Numan, André | 11, 13, 285
Nuyens, W.F. | 195

Terug naar boven.

O

O.L. Vrouwekerk van Maastricht | 90, 114
object | 161, 273, 285
objecten | 31, 152, 222, 269
objectieve | 21, 28, 288
objectiveren | 28
oblatio munda | 207, 207
Odo van Clugny | 48
Oedipus | 192
Oefenschool | 85
oerbisschop | 20
Oers, A.M. van | 55
oersymbolen | 225
Ogtrop, Hein Jan van | 11, 102, 163, 164, 165, 167, 278, 279, 281
Oisterwijk | 38
oker | 109, 118, 232, 238, 242
okergeel | 233, 237, 242
okerkleurige | 284
Olijfberg | 209
omstreden | 71, 151
onbeschreven (blad of vel) | 132, 133, 135
onbevlekt (ontvangen) | 101, 210, 263
onbevlekte ontvangenis | 105, 169, 259, 262, 268
onbewerkte | 122, 159
onbewuste | 81
onderkoning | 175, 176
ongeloof | 63
ontroeren | 181
ontwerptekeningen | 19, 100
ontwikkelingsfasen | 138
onvolledige | 31
onvoltooid | 28, 121, 135, 163, 290
onvoltooide | 22, 26, 38, 123, 124, 141, 151, 153, 162, 258, 278
onvoltooidheid | 152
onweerlegbaar | 28, 29
onweerlegbare | 29
onyx | 238, 239
Onzevader | 104, 184, 186, 187, 189, 262
oorzakelijkheidsbeginsel | 138, 141
Oosterman, Jan | 56, 57, 66, 285
opmaat | 31, 43, 47, 96, 126, 144, 165, 171, 195, 221, 283
oppervlak | 154, 156, 232, 249, 254, 255, 260, 271, 276
oppervlakkige | 297
oppervlakte | 20, 251
oppervlakten | 241
oppervlaktes | 131, 232, 237
oprichting | 52, 63, 144
oprichtingsvergadering | 45, 48
optisch | 232, 235, 268
optische | 235, 237, 249, 253, 255, 268
orakeltas | 51, 259
oral history | 231
organisch | 39, 129, 133, 222
organische | 133, 218, 222
Oriens | 15, 86, 262
oriëntaals | 291
oriëntaalse | 25, 295, 301
Oriëntalisme | 5, 27, 225, 226, 273, 285, 290, 292, 295, 300
oriëntatie | 34, 71, 73, 84, 86
Orientem | 1, 3, 4, 11, 15, 16, 18, 20, 22, 24, 26, 28, 30, 44, 86
oriënteren | 48
Origenes | 30, 84, 85, 177, 181, 182, 283
ornament | 52, 134, 211, 243, 246, 248, 265, 273, 284, 295, 299
ornamentatie | 241
ornamenten | 77, 133, 135, 139, 149, 184, 186, 188, 191, 197, 212, 225, 234, 235, 237, 240, 247, 260, 268, 274, 290, 298
ornamentiek | 73, 214
Otgerus | 198
oude Bavo | 100
Oude Testament | 84, 85, 86, 102, 108, 160, 184, 208, 209, 265, 279, 280
Oude Verbond | 79, 129, 184, 189
oudheid | 48, 52, 78, 82, 152, 283, 297
overlijden | 147
Ovidius | 45

Terug naar boven.

P

paapse superstitiën | 195
paars | 278, 281
paarse | 238, 243, 278
paddenstoelen | 181
Palestina | 82, 154, 295
Panofsky, Erwin | 178, 299
Pantheon | 221, 222, 273
Paradijs | 81, 128, 156, 200, 222, 266, 284
paradijsstromen | 222
paradijsvogels | 222, 224
Parakleet | 108, 189, 219
parallaxeffect | 274
paramenten | 77
Parijs | 9, 48, 247
participatiemodel | 141
passiebloem | 241
patina | 151, 153, 249
patinerende | 251
Patriarchenkruis | 280
patrimonium | 48
patrocinia (patroonheiligen) | 200
patroon | 133, 196, 199, 212, 214, 224, 235, 240, 278
patroonheilige | 41, 48
patroonheiligen | 200
Paulus | 126, 158, 165, 171, 190, 195, 202, 207, 208, 209, 211, 212, 215, 220, 282, 283
Pavert, A.R. van de | 40, 41
Peeters, Kees (C.J.A.C.) | 78
Peinture | 241, 246, 253
pelgrimage | 225, 226, 283
pelikaan | 159
Pepijn van Herstal | 187, 198, 200
perpetuum mobile | 38, 209, 283
personificatie | 102, 192, 221
personificaties | 182, 192
Perzen | 300
Perzisch | 301
Petrus | 78, 126, 158, 160, 178, 202, 208, 209, 210, 211, 212, 263, 282, 283
phantasmae | 193
Phison | 222
Piëta | 214
Piëtakapel | 74, 172, 202, 214, 277
pigment | 251
pigmenten | 24, 231, 232, 247
Pinksteren | 86, 103, 229
Pinksterfeest | 262
Pinkstergebeuren | 105
Pinksterhymne | 105
Pinksterlicht | 105
Pinkstermysterie | 263
Placidus | 54
Plas, Michel van der | 43
plastisch | 275
plastische | 214, 215, 274
Plato | 80, 81, 84, 138
Plechelmus | 198
poepende mannetje | 30, 159
Polak, Niels | 272, 275, 276
polarisatie | 205
polemiek | 45, 162
polychrome | 134, 237, 240, 241, 254
polychromie (atmosferische, et cetera) |5, 11, 15, 26, 29, 49, 107, 108, 109, 112, 113, 117, 118, 212, 230, 231, 232, 234, 237, 238, 241, 243, 244, 245, 246, 249, 250, 251, 254, 260, 262, 264, 271, 276, 278, 285, 295
polychroom | 5, 259, 260
porphyr | 300
Porta coeli | 108
portaal | 49, 113, 115, 208
portalen | 152, 205, 206, 211
Post, Jojanneke | 11, 21, 106, 112, 118, 231, 233, 242, 247, 265
Posthoornkerk | 34, 47
potentia | 29, 30, 121, 139, 140, 143, 147, 149, 157, 163, 229
Potestaten (machten) | 219
Praag | 56
Praerafaelisten | 54
Prassede | 126, 127
precedent | 141, 171, 193, 200
precedenten | 109
preekstoel | 27, 65, 74, 86, 172, 202, 209, 215, 279
prefiguratie | 85, 103, 159
prefiguraties | 86, 159
presentatietekeningen | 52
priesterwijding | 78, 103, 105, 184, 187, 188
primair | 48, 134, 138, 177, 178, 220, 300
primaire | 17, 20, 125, 135, 136, 156, 157, 158, 178, 181, 185, 190, 234, 237, 241, 244, 246, 247, 248, 258, 263
prisma | 248, 262, 285
Prisse d’Avennes, Emile | 292, 294, 295
processie | 74, 172, 204, 205, 215
programma |15, 20, 23, 24, 28, 30, 31, 41, 50, 60, 69, 71, 79, 83, 85, 86, 88, 98, 101, 103, 105, 108, 115, 117, 131, 153, 161, 164, 165, 169, 171, 176, 177, 181, 182, 183, 184, 186, 188, 189, 197, 198, 200, 204, 215, 219, 220, 222, 249, 262, 263, 279, 284, 296, 299, 300
programmatisch | 153, 171
programmatische | 21, 40, 47, 67, 103, 153, 222
projectie | 250, 278
protestanten | 59, 212, 214
protestants | 163
protestantse | 103, 154, 162, 198
prototype | 24, 79, 83, 105, 195
prototypen | 128
prototypes | 85
provisorisch | 121
provisorische | 135
pseudo (-mozaïek (zie ook mozaïek), -Dionysius (de Areopagiet), pseudo-gotische) | 24, 50, 78, 140, 177, 180, 181, 182
Pugin, A.W.N. | 77
purper | 248, 249, 253, 259, 263
Pygmalion | 150
Pythagoras | 80

Terug naar boven.

Q

queeste | 154
Quellinus | 248
Quellinusschool | 295

Terug naar boven.

R

raakvlak | 220
raaplaag | 133, 134
Raedts, Peter | 50
Rafael | 266
Ralling, Odwin | 19, 121, 125
randslag | 154, 156, 159
Rangoon | 289, 291, 294
Rationale divinorum officiorum | 86
Rationalistische | 261
rationeel | 140
rationeele | 299
rationele | 97, 129, 131, 138
rechthoekige | 133, 134, 158
recluus | 198
recursie | 240
recursief | 218, 240
recursieve | 259, 285
rede | 145, 297
redelijk | 8
redelijkheid | 106
reden | 19, 36, 77, 103, 154, 178, 181, 241
redeneerde | 141
redeneering | 36
redenen | 59, 87, 100, 268
redenerend | 145
redenering | 28, 138
reflecteerde | 177
reflecteert | 112, 231
reflecterende | 242, 274
reflectie | 162, 241, 258, 272, 276, 288
reflecties | 236
reflectoren | 24
reformatie | 100, 163, 195
regenboog | 239, 248, 258, 261, 285
regina formossisima | 117
rekatholisatie | 60, 62, 194
relatiepatronen | 13, 66
Rembrandtieke | 229
Remigiuskerk | 268, 278
remonstrantse | 273
retorica | 22
retorische | 84, 141, 181, 299
Rex gloriæ | 219, 220
Riegl, Alois | 233
Riegls dichotomie | 233
Rijk, J.A. de | 39, 47, 85, 138, 171, 178, 189, 195
Rijkenberg, E.H. | 22, 69, 177, 193
Rijksacademie | 20, 39, 43, 57, 135, 241
Rijksmuseum | 73, 78, 80, 81, 85, 91, 127, 153, 154, 157, 158, 160, 238, 248, 255, 273, 274, 294
Rijksnormaalschool | 248
Rijt, Stephan van, koster | 11, 31
rite | 86, 105
riten | 73, 131
Rituale romanum | 50
ritueel | 50, 102, 105, 204, 205, 222
rituelen | 50, 103, 204
ritus | 52
roche d’Euville | 152, 232, 242
rode | 19, 113, 132, 133, 134, 137, 230, 233, 238, 242, 246, 260, 284, 285
Rodin, Auguste | 150
Rogier, Lodewijk J. | 43, 58, 60, 62
Roland Holst, Richard Nicolaas | 39, 45, 52, 56, 57, 241
rolmodel | 43, 58, 59, 182, 194, 296
Rome | 33, 50, 54, 59, 60, 62, 73, 82, 126, 127, 194, 197, 209, 265, 290, 292
Romeinen | 127, 171, 207, 290, 300
Romeins | 301
Romeinse | 50, 300
rood | 68, 113, 133, 212, 219, 233, 234, 237, 238, 239, 240, 241, 244, 248, 249, 253, 254, 262, 263, 278, 283, 285
rooms | 27, 198, 295
rooms-katholieke | 86
Roomsch | 41, 198, 199
Roomsche | 238
roomse | 88, 265, 295
roomsen | 60
Roon, Marike van | 17
roos (vijfbladige, et etera) | 109, 190, 222, 241, 268, 300
roosvenster | 101, 102, 108, 113, 211, 221
Rooy, N. de | 43, 58, 60, 62, 67
Rosa mystica | 98, 99, 109
Rotterdam | 17, 19, 53, 61, 269, 273
Rotterdamse | 273
Rouen | 38, 229, 252, 276
roze | 278
rozerode | 259
rozerood | 263
Runge, Philipp Otto | 254
Ruskin, John | 26, 30, 68, 150, 151, 152, 153, 158
Russisch-orthodoxe kruis | 277
rustica-effect | 156
Ruth | 4, 26, 102, 103, 108, 295
Ruth en Boaz | 4, 26, 102, 103, 108, 295
Ruyven-Zeman, Zsuzsanna van| 19, 206, 268, 273

Terug naar boven.

S

sacrament | 51, 59, 103, 105, 127, 162, 182, 186, 187, 189, 198, 207, 208
sacramentele | 45, 81, 163, 218
sacramenten | 60, 88, 104, 185, 189, 190, 197, 218, 262
Sacramentsaltaar | 9, 129
Sacramentsdag | 59, 150
Sacramentshymne | 127, 141
Sacramentskapel |6, 11, 24, 45, 51, 59, 65, 74, 121, 123, 134, 150, 154, 156, 157, 158, 159, 164, 165, 167, 171, 172, 192, 228, 250, 259, 269, 292, 299, 300
sacristie | 74, 107, 172
sacristieën | 8, 12, 16, 94, 202, 208, 212, 222
saffier | 238
Saint Denis | 48, 49, 90, 91, 92, 93, 94, 95, 96, 153
salaat | 131
Salomon | 128
Sankt Gallen | 4, 87, 88, 89, 90, 93, 94, 182, 184
Sara | 176
Saraceen | 296
Satan | 208
Schaepman, Herman | 43, 45, 46
schepping | 52, 80, 86, 102, 130, 178, 212, 218, 222, 253, 283, 296
scheppingsdaad | 105, 219
scheppingskracht | 164, 181, 219, 262
schijnmarmers | 234
schilderachtige | 16, 52, 97, 153, 158, 161, 251, 258, 273, 276
schitterden | 241
schitteren | 175, 178
schitterend | 73, 149, 218, 253, 258, 259
schitterende | 114, 231, 239, 263
schittering | 106, 231, 241, 242
Schnorr von Carolsfeld, Julius | 103, 117, 167
scholasticus | 103, 297
scholastiek | 46, 59, 171, 297, 299
school (Beuroner, benedictijner, Bossche) | 34, 41, 52, 54, 55, 56, 57, 63, 66, 72, 83, 176, 177, 246, 248, 268, 269
schoon | 43, 263
schoone | 22, 45, 78, 167, 174, 177, 193, 218, 232, 237
schoongemaakt | 134
schoongemetseld | 243
schoonheden | 59, 73
schoonheid | 22, 23, 43, 49, 50, 79, 80, 84, 131, 151, 152, 153, 158, 161, 175, 181, 219, 224, 229, 245, 273, 276
schoonheidsbeleving | 43
Schoonhoven | 51, 65
schoonste | 72, 77, 160
schoor | 125, 158
schoot | 85, 86, 107, 221
schroeven van het geloof | 283
Schubert, Franz | 38
sectieltableaus | 133
secundaire | 29, 181, 246, 248, 253, 258, 263
Sedes Sapientiae | 99
seksueel | 114
seksuele | 101
Sem | 296
Semieten | 296
seminarie | 46, 77, 81
Senlis | 94, 95, 96
serafijnen | 167, 206, 219
Servaaskerk | 90, 113, 115, 127, 154, 234
Seurat, Georges | 247
Sevilla | 278
sfinx | 4, 33, 57, 63, 67, 68, 229
Sigmaringen | 52
Sinaï | 79
Sint Bavo weekblad | 22, 56, 57, 61, 62, 68, 69, 71, 100, 103, 109, 112, 148, 149, 151, 177, 192, 200, 204, 207, 221, 295, 300
Sint Odiliënberg | 198
Sion | 61, 113, 215, 239
sjabloonwerk | 133
slak | 222, 224
slangen | 181
sleutelartikel | 64, 251, 288, 290
sluiergordijn | 224
smaragd | 238, 239
Soissons | 93
Solesmes | 48, 50, 52
speculatie | 28, 287
speculaties | 29
Speculator (Wilhelmus Durandus) | 86
speculeert | 28
speculeren | 29
spiegel | 33, 45, 165
spiegelbeeldig | 215
spiegelbeeldige | 113
spiegelde | 41, 79, 182, 284
spiegelen | 90, 152, 287
spiegelend | 242
spiegelende | 50, 232, 274
spiegeling | 241
spitsen | 156
spolia Ægyptiorum | 4, 5, 23, 27, 30, 58, 60, 79, 141, 225, 296, 301
spolia Arabicorum | 5, 153, 296, 297
Sponsa (Sicut sponsa ornata, Sponsa Spiritus Sancti) | 24, 98, 100, 102, 103, 106, 107, 108, 238, 262, 265
St-Andrieskruis | 205
stadsmetaforen | 84
stadsmuur | 113, 131
Stedelijk Museum | 246
Stedenmaagd | 265
steiger | 17, 31, 287
steigers | 8, 11, 16, 17, 93, 156, 212, 213, 229, 231, 287
Steiner, Lucas | 52, 253
Stella matutina | 99, 109, 265
stemming | 178, 180, 229, 245, 249, 251, 273, 288, 301
stenen kleed | 259
ster van Bethlehem | 58, 265
stijl | 27, 52, 53, 54, 56, 72, 77, 153, 182, 268, 291, 295, 299, 301
stijlen | 96, 153, 154, 258, 301
stijlexperiment | 176
stijlpluralisme | 57, 150
straalgewelf | 98
straalkapel | 90
straalkapellen | 12, 48, 90, 92, 124, 134, 200
Straatsburg | 150
strijdende (kerk, als onderdeel van de lijdende, strijdende en overwinnende kerk) | 5, 27, 203, 204, 215, 218, 219, 220, 221, 233, 234, 237, 255, 261
strijdenden | 204
Stuers, Victor de | 31, 41, 46, 85, 113, 154, 157, 248, 255, 273
Stuyt, Jan | 40, 41, 52, 54, 62, 63, 64, 66, 72, 151, 156, 176, 243, 244, 245, 262, 263, 269, 270, 287, 288, 289, 290, 293, 294, 295, 301
subjectief | 249
subjectieve | 288
sublieme | 79, 141, 150, 151
Suger | 48, 49, 50, 93, 140, 177
Summa contra Gentiles | 297
supervisie | 13, 114
Suys, Arnold | 295
symbolen | 84, 87, 100, 109, 131, 156, 157, 169, 181, 199, 208, 229, 238, 263, 288
symboliek |7, 15, 21, 26, 34, 36, 48, 57, 58, 64, 69, 71, 73, 76, 77, 83, 84, 85, 86, 87, 88, 90, 92, 93, 96, 103, 107, 114, 130, 138, 150, 158, 163, 169, 177, 181, 182, 183, 198, 200, 203, 205, 208, 211, 215, 218, 221, 222, 225, 231, 234, 239, 240, 261, 263, 268, 271, 279, 283, 288, 299
symbolieke | 85, 112, 222, 263
symbolieken | 88
symbolisch | 106, 126, 153, 203, 204, 209, 259, 283
symbolische | 7, 96, 98, 131, 149, 153, 182, 205, 238, 240
symboliseerende | 211
symboliseert | 160, 164, 178, 180, 183, 199
symboliseren | 79, 207
symbolisme | 4, 21, 84, 85, 165, 174, 176, 177, 178, 179, 180, 181, 184, 192, 224, 225, 245, 287
symbolisten | 45, 52, 136, 177
symbolistisch | 21, 52, 181, 222
symbolistische | 56, 176, 290
symbool | 52, 64, 80, 82, 84, 85, 87, 99, 100, 126, 141, 159, 160, 169, 199, 206, 207, 214, 218, 224, 241, 258, 262, 265, 268, 271
symboolwaarde | 163
symfonie | 38, 258
synchroniciteit | 164
synchroniciteiten | 22, 281, 284
synchroon | 162, 190
synthetisch ultramarijn | 232, 251

Terug naar boven.

T

tabernakel | 24, 25, 70, 79, 80, 81, 82, 128, 129, 130, 144, 150, 167, 258, 259, 269
tabula rasa | 4, 131, 132, 133, 138, 156, 164
tafereel | 54, 87, 104, 221, 272
tafereelen | 259
taferelen | 52, 171, 189, 200, 227, 283
talent | 22, 34, 40, 57, 152, 171, 180, 181, 246, 269, 287
tandijzer | 156
tapijt | 79, 225, 255
tapijten | 258
Te Deum |4, 5, 19, 20, 21, 26, 102, 166, 170, 171, 172, 174, 175, 176, 178, 180, 182, 183, 184, 186, 188, 189, 190, 192, 194, 196, 198, 200, 202, 203, 204, 206, 208, 210, 212, 214, 215, 216, 218, 219, 220, 221, 222, 224, 226, 277, 280, 281, 284, 285
teamplayer | 287
tegeltableau | 64, 126, 203, 226
tegeltableaus | 32, 57, 67, 126
teken | 21, 86, 104, 164, 195, 212, 222, 224, 258, 265
tekenaar | 64, 85
tekenaars | 89
tekenachtige | 135
tekende | 41, 51, 57, 233
tekenden | 64
tekening | 20, 67, 70, 85, 103, 114, 117, 134, 135, 166, 167, 175, 200, 217, 219, 284
tekeningen | 208, 211
tekeningenarchief | 11, 291
tekeningetjes | 154
tekens | 50, 127, 141, 150, 165, 222, 281
tekenstijl | 293
tekent | 21, 39, 48, 84, 198, 218
tempel | 7, 79, 83, 84, 100, 102, 108, 128, 147, 157, 158, 160, 203, 204, 205, 218, 232, 239, 259, 262, 290, 292
tempels | 79, 83, 84, 212
tent | 24, 79, 80, 81, 167, 258, 259, 261
tentoonstelling | 78, 237, 246
tentoonstellingen | 67
terra (terra, terra sancta, terra-cotta, terra cotta) | 150, 171, 219, 234, 258
terracotta | 5, 17, 24, 30, 49, 110, 124, 139, 157, 158, 178, 222, 231, 232, 235, 243, 258, 259, 260, 268, 274, 290, 295, 299, 300
terrarum | 219, 220, 221
tertiaire | 247, 248
tevreden | 34, 165
textuur | 232, 237, 249
theodicee | 138, 192, 193
theologie | 50, 121, 138, 140, 141
theologisch | 59
theologische | 81, 145, 174, 260
theoloog | 62, 162
Theresia van Avila | 214
thijmiaanse | 47
thomisme | 46, 63, 123, 138, 171, 299, 301
thomist | 22, 47, 138, 197, 200
thomistisch (symbolism, et cetera) | 4, 21, 22, 38, 121, 138, 141, 147, 163, 174, 176, 177, 181, 212
thomistische | 26, 47, 49, 61, 69, 138, 150, 151, 158, 161, 163, 177, 179, 180, 182, 215, 222, 251, 276, 296
Thompson, Marie A. |21, 30, 34, 47, 49, 57, 58, 61, 62, 63, 64, 66, 67, 68, 69, 71, 96, 97, 109, 117, 118, 121, 125, 128, 129, 148, 149, 156, 157, 158, 159, 160, 165, 169, 171, 174, 175, 176, 177, 178, 179, 180, 181, 182, 184, 185, 186, 190, 192, 199, 200, 204, 206, 210, 215, 219, 221, 239, 241, 242, 245, 258, 262, 268, 282, 283, 287, 288, 299, 300, 301
Thorn Prikker, Johan | 268, 270, 271
Throni of Tronen | 206
Tien (geboden, woorden, et cetera) | 94, 147, 187, 218, 232, 238, 278
Tiger | 222
Timmermans, Felix | 5, 248, 249
timor (Spiritus timoris, timor Dei) | 104, 169, 189
tocht (der volkeren, et cetera) | 94, 164, 203, 204, 205, 226, 283
tonaliteit | 240
tonaliteiten | 233, 234
tongewelf | 85
toon | 88, 131, 133, 157, 161, 212, 229, 232, 234, 238, 241, 246, 253, 258, 260, 271, 276, 300
toonaangevende | 50, 52, 54, 151, 177, 288
toonaarden | 233
toonbeeld | 144, 178
toonbeelden | 177
toonkunst | 50
toonzetting | 276, 279
Toorop, Jan | 32, 39, 41, 45, 52, 55, 56, 57, 64, 67, 176, 177, 178, 180, 181, 182
topaas | 238, 239
toren (ivoren toren, toren van David, onoverwinnelijke toren et cetera) | 11, 54, 102, 108, 109, 112, 113, 118, 135, 199, 208, 212, 235, 236, 252, 268
torenbekroningen | 112, 241, 295
torenfeesten | 288
torenfront | 16
torens | 12, 15, 16, 30, 49, 62, 86, 90, 98, 100, 114, 117, 118, 130, 134, 150, 209, 212, 231, 233, 238, 241, 265
torentjes | 109, 114, 118
torenvoet | 209, 210, 212
Tous les temps et tous les lieux | 4, 153, 154, 301
traditie | 50, 72, 79, 80, 81, 84, 86, 94, 99, 100, 102, 135, 140, 153, 158, 187, 196, 205, 222, 235, 237, 278, 281
traditiegetrouw | 212
tradities | 80, 81, 179, 184, 219, 283, 296, 301
traditionalistisch | 52
traditioneel | 103, 114, 297
traditioneelen | 258
traditionele | 22, 149, 195, 215, 222
transepttoren | 230, 232
transepttorens | 234, 237, 239
transformatie | 61
transformeerde | 181
transformeren | 151
translatie | 283
transluciditeit | 270, 274
traptoren | 12, 199
traptorens | 109, 290
trial-and-error | 26, 29, 158, 203, 299
triforia | 215
triforium | 243, 262
triomf | 204
triomfboog | 146
triomferende kerk | 126, 204, 234, 265
triomfkruis | 222
troon | 51, 98, 99, 107, 108, 126, 127, 128, 129, 131, 134, 144, 150, 167, 206, 209, 219, 221, 239
tuniek | 76, 77, 90
turkoois | 238
turres | 101, 109, 110, 112, 113, 114, 117, 118, 149, 220, 231, 242, 265
turris (Davidica, eburnea) | 109, 113, 114
tussenmaat | 97
twaalf ((half)edelstenen Apocalyps of orakeltas, kruisen, paleizen, regels van het Credo, sterren, teekenen van den dierenriem, vruchten van de heilige Geest) | 82, 187, 190, 199, 205, 259, 265
twee |11, 17, 20, 21, 22, 23, 28, 29, 31, 33, 36, 40, 43, 47, 49, 51, 52, 56, 57, 60, 63, 68, 69, 71, 73, 76, 77, 78, 83, 91, 94, 96, 102, 103, 104, 105, 107, 108, 109, 110, 112, 113, 114, 116, 118, 122, 129, 130, 146, 149, 151, 153, 156, 158, 159, 163, 165, 167, 169, 177, 180, 187, 189, 190, 192, 199, 200, 205, 206, 212, 214, 215, 229, 233, 234, 249, 253, 255, 265, 269, 273, 278, 283, 285, 288, 289, 291, 292, 296, 297, 301
tweede (Adam, Bezaleël, bouwfase, fase, Plancius, Wereldoorlog, et cetera) |12, 20, 21, 31, 48, 61, 64, 68, 80, 87, 89, 94, 100, 106, 107, 116, 117, 121, 125, 126, 127, 132, 133, 151, 168, 171, 178, 182, 187, 192, 219, 221, 222, 229, 231, 233, 234, 238, 247, 258, 259, 278, 285, 288, 298, 299, 300
tweedeling | 219, 233, 244
typologie | 93, 96, 265
typologieën | 4, 83, 95
typologisch | 20, 85, 96, 171, 283
typologische | 26, 84, 85, 87, 90, 92, 93, 94, 96, 153, 299

Terug naar boven.

U

uitgeraapte | 133
uitspansel | 254, 259
uitvaartantifoon | 266
uitzondering | 34, 39, 79, 99, 109, 127, 235
uitzonderingen | 278
uitzonderlijk | 23
uitzonderlijke | 108, 174
ultramarijn | 232, 251
ultramarijne | 260
Unvollendete |4, 19, 20, 22, 24, 25, 28, 29, 30, 37, 38, 39, 47, 64, 80, 84, 94, 97, 121, 122, 123, 124, 125, 126, 128, 130, 131, 132, 134, 135, 136, 138, 140, 141, 142, 144, 145, 146, 147, 148, 149, 150, 151, 152, 154, 156, 158, 160, 162, 163, 164, 166, 168, 171, 174, 178, 181, 185, 192, 200, 215, 222, 225, 239, 243, 248, 258, 276, 278
Urbanuskerk | 33, 35, 36, 66, 94, 126, 130, 141, 147, 153, 226, 227, 243, 244, 271, 278, 296
uterus | 222
Utrecht | 32, 33, 52, 65, 79, 91, 93, 94, 95, 96, 100, 198
Utrechtse | 66, 93, 94, 258

Terug naar boven.

V

vaderland | 154, 163, 184, 200, 258
vagevuur | 203, 212
Van Onzen Tijd | 43, 64, 67, 68, 131, 138, 154, 158, 231, 249, 251, 288
Vas spirituale | 99
Vaticanum II | 11, 203, 205
Veneman, Louis | 78
Venetiaanse | 298
Veni Sancte Spiritus | 105
verbeeld | 83, 102, 105, 157, 186, 194, 205, 209, 212, 218, 222
verbeelden | 52, 160, 199, 211, 276
verbeelding | 141, 144, 161, 164, 180, 182, 184, 193, 195, 215, 226, 278, 285, 287
verbeeldingskracht | 99
verbeeldt | 122, 222
verbijzonderd | 72, 130, 252
verbijzonderde | 99
verbijzonderen | 128, 192, 255
verbijzondering | 115, 140, 159, 219, 279
verborgen (God) | 126, 145, 149, 164, 165, 167, 219
verborgenheden | 86
verborgenheid | 128
verf | 8, 24, 105, 106, 133, 171, 237, 284, 287
vergankelijkheid | 199
Vergeer, A. | 47
Vergilius | 45
verglaasd | 258
verglaasde | 24, 30, 231, 241, 243, 258
verguld | 109, 149, 231, 242
vergulde | 118, 133, 231, 241, 242, 243, 276
vergulden | 231
vergulding | 109, 234
verguldsel | 112, 231, 236, 242, 284
verguldsels | 241
verhaal |28, 31, 34, 43, 57, 64, 88, 91, 93, 96, 102, 108, 109, 118, 123, 162, 167, 181, 186, 189, 190, 198, 200, 229, 231, 245, 248, 251, 255, 260, 278, 297, 299
verhaallijn | 198
verhaalt | 87, 157
verhalen | 28, 30, 31, 189, 200
verhalende | 31, 263, 278
verhandeling | 87
verhouding | 57, 94, 178, 258, 287
verhoudingen | 16, 34, 52, 68, 251
verklaard | 24, 246, 284
verklaarde | 60, 78
verklaarders | 165
verklaart | 62, 66, 84, 141, 211, 253, 255
verklaren | 58, 138, 158, 171, 229, 241
verklaring | 29, 73, 78, 138, 177, 182, 215
verklaringsmodellen | 122
verleiden | 190
verleiding | 159, 187, 189, 190, 192, 203
verlicht | 15, 88, 105, 262
verlichten | 106, 224, 262, 273
verlichting | 220
Vermeulen (P., Hans en Iesje) | 63, 164
vertaald | 20, 48, 69, 86, 103, 162, 192, 238, 247, 249, 263, 276, 283
vertaalde | 22, 45, 177, 254
vertaalslag | 4, 90, 183, 231, 251, 262
vertalen | 52, 150, 218
vertaling | 43, 45, 81, 86, 175, 192, 198, 218, 238, 241
vertalingen | 43, 82, 238
vertekende | 84, 207
verven | 231
verver | 244
vervolledigde | 150
Verwey, Albert | 299
verwonderd | 288
verwonderen | 7, 237
verwonderlijk | 66, 177
verzoendeksel | 128, 129
vicaris-generaal | 15, 34, 39, 47, 54, 62, 68, 73
vier (evangelisten, jaargetijden, paradijsstromen, windstreken, et cetera) | 48, 56, 85, 149, 151, 152, 158, 187, 196, 199, 204, 222, 224, 232, 254, 260, 281, 283, 295
vierhoekig | 83
vieringstoren | 114
vieringtoren | 113, 149, 160, 293
vierkant | 52, 79, 81, 83, 84, 156
vijf (liturgische kleuren, et cetera) | 9, 72, 83, 90, 138, 151, 152, 190, 192, 239, 278
vijfbladige | 268
vijfde evangelie | 295
vijfentwintigjarig | 19, 20, 54, 55, 57, 215
vijflobbige | 241
vijftiende | 81
vijftig | 105
vijftigjarig | 147, 182
Violier | 4, 27, 39, 40, 41, 43, 45, 46, 48, 50, 51, 52, 56, 57, 59, 60, 62, 63, 64, 66, 67, 68, 69, 72, 90, 93, 136, 138, 176, 229, 295, 296
Violierlid | 100
Viollet-le-Duc, E.E. |33, 48, 84, 90, 91, 93, 94, 230, 233, 234, 237, 241, 246, 248, 249, 250, 251, 252, 253, 258, 273, 278, 283, 285, 294, 295
Vioolstruik | 4, 39, 40, 43, 45, 94
viooltje | 268, 300
Virgilius | 80
Virginis uterum | 221
vis | 159, 225, 226
visie |19, 22, 24, 29, 30, 31, 39, 49, 57, 61, 64, 84, 115, 136, 141, 144, 150, 151, 153, 159, 161, 162, 177, 183, 189, 206, 207, 212, 215, 222, 228, 231, 245, 248, 251, 253, 255, 274, 276, 283, 287, 295, 296, 299
visies | 43
visioen | 48, 149, 160, 162, 171, 178, 205, 238, 239, 259
visioenen | 130, 214
visionaire | 229
visitatie | 104, 107
Visscher, Jacques de | 31
vissenooglens | 129, 170, 256
visuele | 28, 121, 161, 215
Vituskerk | 36, 38, 126, 158, 225, 243, 245, 269, 270, 271
Vlaamse | 90, 198
vlak | 30, 59, 92, 93, 109, 190, 191, 212, 241
vlakdecoraties | 295
vlakke | 131, 237, 283
vlakken | 133, 251
vlakornament | 270
vlakornamentiek | 294
vlakversiering | 290
vlechtwerk | 291, 292, 299
vleermuis | 6, 159
vochtmigratie | 251
vodjes | 4, 26, 28, 169, 182, 183, 187, 189, 194, 197, 198, 200, 208, 214, 238
volheid | 7, 125, 126, 130, 140, 160
Volks-Almanak | 47
Volksbond | 60, 86
volledig | 60, 62, 72, 101, 116, 125, 151, 160, 161, 162, 193, 221, 231, 249, 252, 253, 263, 285
volledige | 166, 185, 222, 229, 249
volledigheidshalve | 295
volledigingsarbeid | 161
voltooiing | 26, 126, 141, 150, 152, 153, 161, 162, 164, 182, 285
Vondel, Joost van den | 40, 43, 45, 46, 50, 57, 59, 171, 177
Vondelkenner | 43
Vondelpolemiek | 45, 47
Vondelspecialisten | 43
Vondelstudies | 45
voorafbeelding | 81, 85, 141, 160, 168, 176, 185, 186, 189, 190, 205, 259, 265
voorafschaduwing | 34, 85, 101, 159
voorbeeld |20, 24, 28, 30, 48, 56, 60, 62, 71, 73, 77, 83, 85, 86, 90, 93, 94, 95, 96, 99, 113, 121, 131, 135, 147, 149, 151, 152, 153, 156, 161, 169, 184, 187, 189, 198, 199, 200, 221, 232, 238, 241, 265, 272, 273, 278, 288, 292
voorbeelden |36, 38, 40, 48, 56, 83, 93, 109, 113, 114, 127, 131, 154, 174, 177, 181, 184, 221, 235, 237, 240, 261, 265, 273, 294, 298
voorgeborchte | 212
voorliefde | 43, 243, 247
voorportaal | 74, 128, 172
voorspiegelt | 87
vormentaal | 57, 301
vormsel | 187, 200
Vos, Charles | 214, 215
vrede | 41, 42, 114, 160, 190, 198, 210, 265, 300
Vree, F.J. van, bisschop | 73, 76, 77, 90
Vregt, J.F. | 39, 78
vrije associëren | 179, 181, 182, 184
vrije kunsten | 39, 182
vrije wil | 189
Vrijmetselaars | 63
vroegchristelijk | 301
vroegchristelijke | 52, 83, 179, 203, 214, 301
vrouwenkant | 222
vrouwentoren | 74, 113, 172, 174
vrouwenzijde | 214, 222
vrucht | 77, 107
vruchtbaarheid | 7
vruchtbare | 301
vruchten (gaven heilige Geest, et cetera) | 54, 118, 179, 189, 190, 192, 193, 194

Terug naar boven.

W

Waare, A. | 47
Walenkamp, H.J.M. | 269
walvis | 85
Warmenhuizen | 85, 189
Warmond | 45, 46, 50, 60, 62, 63, 69, 81, 114, 197
Webb, B. | 86
weekblad | 22, 56, 57, 61, 62, 68, 69, 71, 100, 103, 109, 112, 148, 149, 151, 177, 192, 200, 204, 207, 221, 260, 292, 295
weerschijn | 229, 241, 242, 283
weerspiegelen | 22
weerspiegeling | 181, 251
weerspiegelt | 84, 187
Weesgegroet | 107, 187
welbewust | 274
wereldrechter | 211
Werkbundtentoonstelling | 271
West-Friesland | 200
Westerwoudt, L.A.A.M., plebaan | 17, 229
westtorens | 11, 69, 113, 234, 288, 289
wijbisschop | 100
wijsbegeerte | 59, 297
wijsgeer | 20, 38, 59, 297
wijsgeeren | 301
wijsgeren | 141, 297
Wijsheid, boek | 52, 98, 99, 103, 108, 187, 204
Willem Claesz Heda | 27, 40, 51, 198, 199, 274
Willem II | 27, 198, 199
Willemsen, M. | 198
Willibald | 200
Willibrordus (heilige, buiten de veste (Amsterdam), et cetera) |4, 20, 25, 31, 35, 38, 66, 71, 72, 77, 87, 88, 90, 91, 92, 93, 94, 95, 96, 105, 146, 147, 149, 181, 187, 190, 199, 200, 201, 214, 276, 284, 296
Wilmer, Ger P., bisschop | 39, 77, 78
windstreken | 204, 206, 207, 212, 222
winkelhaak | 158
Wiro | 187, 187, 197, 197, 198, 198
wiskunde | 138
wiskundige | 52
Wisselingh & Co | 270
wit | 8, 131, 238, 242, 248, 254, 255, 258, 263, 271, 273, 278
witte | 8, 24, 79, 87, 109, 133, 146, 147, 232, 237, 243, 246, 273, 276, 291, 296
Wolfram | 200
Wolfrannus | 200
wonder | 52, 60, 169, 219
wonderlijk | 205
wonderlijke | 22, 57, 61, 68, 164, 182, 281, 300
wonderschone | 178
wonderschoone | 73
wording | 141, 149
wordingsfasen | 135
wordingsgeschiedenis | 33
wordingsproces | 4, 22, 131, 143, 156
wordingsstadium | 163
Worringer, Wilhelm | 299
Wubbe, J.D.G. | 91, 147
Wüger, Jakob (Gabriel) | 52
Wulfram | 199, 200

Terug naar boven.

Z

Zacharia | 159
Zachariàs | 204
Zanten, M.A. van | 33, 35, 66, 71, 94, 147, 296
Zarathustra | 79
zee | 178, 180, 181, 287
zeestervormige | 222
zegepralenden | 203
zelfbewust | 77
zelfbewuste | 177
zelfbewustzijn | 77
zelfopoffering | 214
Zenokapel | 126
zes | 64, 98, 108, 184, 185, 190
zeven (gaven van de heilige Geest, sacramenten, regels van het Onzevader, Makkabeese broeders of Makkabeeërs, magere jaren, hoofdzonden, smarten van Maria, waterstromen, vrije en mechanische kunsten, et cetera) |9, 50, 62, 63, 88, 92, 93, 94, 96, 97, 103, 104, 105, 169, 176, 182, 184, 185, 186, 187, 192, 204, 205, 214, 222, 226, 239, 262, 297
zilver | 68, 78, 81
zilveren | 62, 114, 181, 265, 276, 289
zondaars | 107, 108
zondag | 34
zonde | 187, 189, 190, 192, 193
zonden (tegen de heilige Geest, et cetera) | 45, 100, 190, 192
zondeval | 189, 222
zondig | 218
zondige | 23
zonnebloem | 30, 198, 300
zonnebloemen | 199
zuidelijke |74, 74, 135, 135, 169, 169, 172, 172, 183, 183, 186, 186, 190, 190, 198, 198, 199, 199, 205, 205, 212, 212, 217, 217, 222, 222, 228, 228, 271, 271, 278, 278
zuidertoren | 174, 211, 288, 289
zwanen | 222, 224
zwart | 219, 238, 241, 242, 248, 271, 281
zwarte | 60, 196, 237, 241, 243, 246, 253, 295, 296
Zwirner, Ernst Friedrich | 78

Terug naar boven.

De oriëntaals geïnspireerde koepel van de nieuwe Bavo door het oog van een drone (Herkomst Teun Kelting, 2016).

Verkorte links van dit item: bit.ly/2KEfBAz-register en VanHH.org/?p=8724

Dit item kan geciteerd worden als: Hubar, Bernadette van Hellenberg, Marij Coenen, en Lostagain.nl. ‘Register on line van namen, plaatsen en trefwoorden nieuwe Bavo’. VanHellenbergHubar.org, 2016. VanHH.org/?p=8724.

Het printbare register van WBooks kan geciteerd worden als: Wbooks. ‘De Nieuwe Bavo Register’. issuu, 2016. https://issuu.com/wbooks/docs/denieuwebavo-register-pr2/1.

Fiat lux in ‘Kerkinterieurs in Nederland’

Posted on 23 juni 2016 by Bernadette van Hellenberg Hubar

Fiat lux — Ook de nieuwe Bavo komt voor in het nieuwe boek Kerkinterieurs in Nederland van het Catharijneconvent en de Rijksdienst Cultureel Erfgoed. Deze publicatie bood een mooie gelegenheid om het licht van architect Joseph Cuypers onder de aandacht te brengen, dat we nader hebben geanalyseerd in het boek De nieuwe Bavo te Haarlem, Ad orientem | Gericht op het oosten. Als aanloop tot de Open Monumentendag verscheen de monografie over de Haarlemse kathedraal op 9 september 2016.*

Bijdrage boek kerkinterieurs Catharijneconvent bvhh nieuwe Bavo 89 (1)

…

Voor de presentatie van Kerkinterieurs in Nederland, afgelopen maandag (20 juni 2016) in de Thomaskerk te Amsterdam, verscheen de volgende tekst van het Catharijneconvent:

‘Kerken zijn de landmarks van ons landschap. Al meer dan duizend jaar zijn zij onlosmakelijk verbonden met het Nederlandse dorps- of stadsgezicht. De aandacht gaat vaak uit naar de buitenkant, terwijl er juist vanbinnen zoveel te genieten valt. Van de middeleeuwse parel in Groningen tot de katholieke kathedraal in het zuiden, van neogotische pracht en praal tot strakke, betonnen wederopbouw. De rijkdom en diversiteit die ons land kent is indrukwekkend. Museum Catharijneconvent, het nationaal kenniscentrum voor religieus erfgoed, geeft die binnenkant nu de aandacht die hij verdient, door maar liefst honderd beeldbepalende interieurs uitgebreid in het zonnetje te zetten. Kerkinterieurs in Nederland is een ontdekkingstocht langs katholieke en protestante kerken en joodse synagogen, waarin architecten en kunstenaars door de eeuwen heen hun ideeën op indrukwekkende en vaak verrassende wijze hebben vormgegeven. Alle 100 kerkinterieurs zijn op artistieke wijze in beeld gebracht door fotograaf Arjan Bronkhorst. Het boek wordt uitgegeven door WBOOKS’.

In 2019 is de derde druk verschenen!

;-) B&M

En verder …

Ons boek over de nieuwe Bavo/KoepelKathedraal te Haarlem is inmiddels net als De genade van de steiger uitverkocht!
Het is ergerniswekkend! Dode links die (dus) niet meer werken! Van een instituut met wetenschappelijke pretenties als het Catharijneconvent mag je anders verwachten. Als iemand mij kan helpen aan een werkende link voor dit exemplaar, ben ik heel dankbaar: www.catharijneconvent.nl/media/medialibrary/2016/06/2016-06-09_Overhandiging__standaardwerk_100_iconische_kerkinterieurs_van_Nederland_aan_de_minister_van_OCW.pdf. Zelfs via de Way backmachine van Internet Archive heb ik het niet kunnen vinden!
Het boek heeft hoge ogen geworpen, maar alle eer is daarbij gegaan naar/opgeëist door fotograaf Arjen Bronkhorst (een geweldige fotograaf overigens). Noch hij, noch het Catharijneconvent heeft het nodig gevonden de schrijvers in het zonnetje te zetten. We zijn met elkaar op één hoop gegooid als ‘Meer dan vijftig specialisten’. Eigenlijk had er in plaats van onze verhalen net zo goed de standaardtekst voor grafisch ontwerpers kunnen staan: ‘the quick brown fox jumps over the lazy dog’ (de klassieke zin met àlle letters van het alfabet) en dat honderden malen. Waarschijnlijk was het geen mens opgevallen en persoonlijk had het ons schrijverscollectief (B&M) ‘t vervelende gezeur van de eindredacteur bespaard. Bij de derde druk heeft Bernadette opnieuw bepleit om de auteurs via de sociale media aandacht te geven, maar hoewel het Catharijneconvent daar welwillend tegenover stond, bleef het daarbij.

Verkorte link naar dit item: http://bit.ly/28SbZfg

Overzicht

2021-2022

2020-2021

2018-2019-2020

2017-2018

2016-2017

Instructies voor de presentatie on line en om deze te downloaden

Sociale media en erfgoed

Om te printen, te delen of te mailen, klik hieronder op 'Delen'.

Crowdfunding reconstructie plafond Cuypershuis (oral history)

Cuypersplafond Cuypershuis | Lezing SRAL over de kleuren van Cuypers (kleurgebruik architecten Cuypers)

Draken tegen het plafond (symboliek)

Hoe zeldzaam is het Cuypersplafond? (zeldzaamheid)

Verwijzingen &

Om te printen, te delen of te mailen, klik hieronder op 'Delen'.

Collectie Bern4dette/VanHellenbergHubar.org

Selectie 2019

Oproep Eric Hennekam in verband met hosting toegangen op de historische archieven | 9 juni 2019

Tekstbanden met bloemmotieven in de HH. Laurentius- en Elisabethkathedraal te Rotterdam, gerestaureerd door Davique.nl | 12 mei 2019

En toen waren ze weg | Jom Hasjoa op 2 mei en Dodenherdenking 4 mei 2019

Wim Eggenkamp ontving de penning van verdienste van de gemeente Haarlem | 26 april 2019

Herbert van hasselt | 14 april 2019

Om te printen, te delen of te mailen, klik hieronder op 'Delen'.

Met wie werk ik veel samen?

Waar ben je mee bezig?

Om te printen, te delen of te mailen, klik hieronder op 'Delen'.

Bronnen en verdere informatie

Bezoekadres

Om te printen, te delen of te mailen, klik hieronder op 'Delen'.

Bronnen

Beeldmateriaal in de diapresentatie

Lees meer in het boek over de nieuwe Bavo!

Om te printen, te delen of te mailen, klik hieronder op 'Delen'.

Kathedraal nieuwe Bavo te Haarlem

Met wie werk ik veel samen?

Het volgende wat ik ga doen?

Om te printen, te delen of te mailen, klik hieronder op 'Delen'.

Om te printen, te delen of te mailen, klik hieronder op 'Delen'.

Toelichting

A

B

C

D

E

F

G

H

I

J

K

L

M

N

O

P

Q

R

S

T

U

V

W

Z

Om te printen, te delen of te mailen, klik hieronder op 'Delen'.

En verder …

Om te printen, te delen of te mailen, klik hieronder op 'Delen'.