Resultaten binnen de tag: If then is now

Overzicht diabestanden collages sociale media

Posted on by

Overzicht diabestanden collages sociale media en website — We hebben de collages die we vanaf 2016 maken voor de sociale media online geplaatst. Je mag ze bekijken en er screenshots van maken, zij het wel binnen de termen van de Creative Commons licentie (CC BY-NC-SA), waarover hierna meer.*

Het werken met dit medium dateert van oktober 2016, toen we bezig waren met het project #KunstinBreda. In die tijd had je nog maar de helft van de tekens voor een bericht op Twitter, waardoor je nooit echt een verhaal kwijt kon. Dus maakte ik collages met een afbeelding en een stukje tekst en dat smaakte naar meer. Ik las ergens dat deze oplossing een eigen vakterm heeft, maar jammer genoeg heb ik die niet opgeslagen. Mocht je die tegenkomen, dan houden we ons aanbevolen.

Waarom we meer tekst kwijt wilden? Omdat we bij #KunstinBreda het experiment zijn gestart om informatie te verwerven en uit te wisselen via de sociale media: #dtv (durf te vragen). Hierdoor viel pas goed op ‘hoe groot tegenwoordig de expertise is waar via de sociale media gebruik van gemaakt kan worden. Professionals delen hun kennis en varen er allemaal wel bij’.* Dat is inmiddels ook gebleken bij de twee artikelen die Marij en ik schreven over de Facebookgroep Nederlands religieus erfgoed in vakblad Vitruvius (2021).

Aanvankelijk begon ik met dia’s van 30×18 cm om voldoende ruimte voor de tekst in de collage te hebben. In 2018 zijn we overgestapt naar 28×20 cm, omdat die verhouding door Instagram in die tijd wel geaccepteerd werd en die van 30×18 cm niet. Je ziet het, je moet voortdurend meebewegen met de stroom van veranderingen in de sociale media. 

Hieronder geven we een beeld van de collages van het eerste uur. In het begin was het heel eenvoudig één afbeelding met een stukje tekst, waarna geleidelijk meer variatie volgde. In 2017 introduceerden we aan de rechterkant van de collage een verticale regel voor de herkomst van het beeldmateriaal. De volgorde in het bestand is overigens van beneden naar boven, omdat het gemakkelijk werkte om de nieuwste collage bovenaan toe te voegen. Of ons voorbeeld veel navolging heeft gevonden? Niet voor zover wij het kunnen nagaan, dus het is ongetwijfeld ook iets waar je plezier in moet hebben. 

Overzicht

De onderstaande items in dit ‘Overzicht diabestanden collages sociale media’ kun je inkijken door de link aan te klikken. Je kunt ook de snelheid aanpassen of er met de cursor doorheen wandelen. Volg de instructies via het screenshot onderaan dit bericht.

Zoals gezegd, is ook op deze presentaties de Creative Commons licentie (CC BY-NC-SA) van toepassing, evenals op alle overige bestanden die we hebben geproduceerd. Voordat je iets gaat gebruiken, word je geacht om het stukje onder deze link te lezen.

Er zitten best wat doublures in de presentaties, waarvan de vroegste bestanden onderaan in het overzicht zitten. Ook hiervoor geldt: beter mee dan om verlegen. Ga je mee?

2021-2022
  • 7 nov 21 tot medio apr 22 #Screenshots sociale media en website 28×20.gslides — Link
2020-2021
  • 22 mei 21 tot 7 nov 21 #Screenshots sociale media en website 28×20.gslides — Link
  • 20 jan 20 tot 15 mei 21 #Screenshots sociale media en website 28×20.gslides.gslides — Link
2018-2019-2020
  • 16 aug 19 tot 2 jan 20 #1 Diaserie op webpagina bit.ly, VanHH2Org21. 28×20.gslides — Link
  • 20 mei 19 tot 5 sep 19 #4 Diaserie op webpagina bit.ly, VanHH2Org21. 28×20.gslides — Link
  • 19 maart 19 tot 16 aug 19 #3 Diaserie op archief webpagina 28×20.gslides — Link
  • 17 dec 18 tot maart 19 #2 Diaserie op archief webpagina 28×20.gslides — Link
  • 13 okt 18 tot 2 jan 20 Screenshots sociale media 28×20.gslides — Link
  • 30 mrt 18 tot 11 okt 18 Screenshots sociale media grijs fond.gslides — Link
2017-2018
  • 12 feb 18 tot 1 apr 2018 Selectie speciale items (powerpoint) 30×18.pptx (in gslides) — Link
  • Oktober 2018 #Screenshots sociale media 30×18.gslides — Link
  • December 2017 tot april 18 #Screenshots sociale media 30×18.gslides — Link
  • September 2017 tot 7 mrt 18 Screenshots sociale media grijs fond 30×18.gslides — Link
  • 31 aug 17 tot 21 april 18 Screenshots sociale media, bit.ly 2zslpI9, 30×18.gslides  — Link
  • Juni 2017-april 2018 #Screenshots VanHH.org in de sociale media 30×18.gslides — Link
2016-2017
  • 2016-2017 #KunstinBreda op de sociale media (bitly), 30×18.gslides — Link
  • 2016-2017 #CuypersinBeeld op de sociale media, 30×18.gslides  — Link
  • 2016 Screenshots sociale media grijs fond, 30×18.gslides  — Link

;-) B&M

Vragen? Stuur een mailtje naar bernadette@vanhellenberghubar.org!

Instructies voor de presentatie on line en om deze te downloaden

Bij de presentaties online is een menu te vinden, waarmee je de snelheid kunt aanpassen en commentaren kunt lezen. Dat menu is niet direct zichtbaar als je de presentatie opent. Dus vandaar een korte uitleg aan de hand van dit screenshot:

Deze diashow vereist JavaScript.

Het menu wordt zichtbaar door met de cursor linksonder naast het scherm te gaan staan, op de manier waarop je het in dit screenshot ziet (rode pijl). Met de pijltjes kun je links en rechts door de presentatie wandelen. Door op de drie verticale puntjes te klikken wordt een submenu zichtbaar. 

Als je een of meer presentaties wilt downloaden, geef dan een seintje via vanhellenberghubar@gmail.com. Dan sturen we je de link(s). Ook hiervoor geldt, gebruiken mag, maar wel onder de CC BY-NC-SA-licentie.

Sociale media en erfgoed

VanHellenbergHubar.Org zet sociale media in zowel om nieuws over kunst, cultuur & erfgoed te delen als om vragen te stellen en zo kennis te vergaren. Centraal hierin staat onze Facebookpagina: http://bit.ly/VanHHOrg2FB

Ga eens kijken en ‘like’ onze pagina, zodat de berichten over onderwerpen als de voorgaande een nog grotere actieradius bereiken!

Delen is ons motto, dus iedereen mag gebruik maken van de gegevens die hier staan, maar wel binnen de termen van de Creative Commons licentie.

Voor deze site hanteren we de Creative Commons licentie, gespecificeerd onder deze link: http://bit.ly/Copyright-CC-BY-NC-SA-4-0. Dus geen commercieel gebruik en absoluut naamsvermelding, zoals geldt voor al onze teksten en foto’s op onze sites. Hiertoe rekenen we ook onze pagina’s op Facebook en Blogger. Voor de goede orde, alles wat ten dienste komt van kennisverspreiding, beheer en behoud van erfgoed zonderen we uit van commercieel gebruik.

Over delen gesproken, je kunt ons en andere onderzoekers helpen door deze pagina te delen via de knop delen onderaan de pagina.

Je kunt dit item citeren als: Hubar, Bernadette van Hellenberg, en Marij Coenen. ‘Overzicht diabestanden collages sociale media – VanHH.org’. VanHellenbergHubar.org, 14 februari 2022. www.VanHH.org/?p=18552

Verkorte links van dit item: https://bit.ly/3JmZ1Ux óf VanHH.org/?p=18552

Nieuwsbrief voorjaar 2018

Nieuwsbrief voorjaar 2018 — Op weg naar de zomertijd is het terugblikken op de oogst van de winter en al het andere wat het afgelopen jaar heeft gebracht. Wil je direct naar een bepaald onderwerp, volg dan de inhoudsopgave!

…
Jojanneke Post ontmoet Kees Dunselman in de schilderingen in de kathedraal van Rotterdam. Collage bvhh.nu 2018.

Gratis E-boek schilderingen kathedraal Rotterdam

Tussen Gabriel en Michael heb ik geschreven in het kader van het onderzoek naar de verdwenen schilderingen van – naar achteraf bleek – niet Jan, maar Kees Dunselman in de Laurentius & Elisabeth Kathedraal te Rotterdam. Dit project ging van start dankzij het gulle gebaar van een mecenas die zich ontfermde over de kalot van de apsis in de kathedraal. De voorstelling op dit gewelf was in 1964 verwijderd onder invloed van de vernieuwingen die tijdens het tweede Vaticaans Concilie (1962-1965) Nederland bereikten. Na raadpleging van de parochie bleek de voorkeur uit te gaan naar een ontwerp dat herinnerde aan het verdwenen werk van Kees Dunselman. Die opdracht ging naar Jojanneke Post van Davique Sierschilderwerken, met wie ik tijdens mijn onderzoek nauw heb samengewerkt. Vooral de sessies op de steiger, lopende het project, waren heel inspirerend. Als je als kunsthistoricus zo nauw mag samenwerken met een kunstenaar en de chemie bruist, dan brengt dat heel veel.

Dat de E-publicatie gratis gedownload kan worden, hebben we te danken aan de kathedraal en het bisdom. Men wil graag dat zoveel mogelijk mensen kennis nemen van dit nieuwe kunstwerk en de achterliggende verhalen. Die zijn er te over! Wat te denken van de mensen die de kerk – want de Elisabethkerk is pas sinds 1968 kathedraal – en haar inrichting tot stand hebben gebracht. Of de symbolische code die in de voorstellingen verborgen zit. Dat bleek een hersenkraker waar Dan Brown eer aan had kunnen behalen. Het was verder een heel avontuur om het geheim te achterhalen van de bijzondere schilderstechnieken van Kees Dunselman, waar Jojanneke Post een eigen variant voor heeft bedacht. En dan het verhaal van de liturgie, waar de bisschop zelf een bijzondere inbreng in heeft gehad.* Bij ieder project leg je weer nieuwe accenten. Ditmaal heb ik liturgie en iconografie dichter bij elkaar gebracht door het virtuele duet tussen de voorgestelde mensen op de muren en de kerkgangers in het gebouw in beeld te brengen. Alles bij elkaar vormt het nieuwe kunstwerk een bijzondere toevoeging aan het gesamtkunstwerk dat de kathedraal vormt: een toevoeging die van deze tijd is, geënt op wat er vroeger speelde.

Een korte blik op de inhoudsopgave van het E-boek maakt duidelijk, dat ik dit nooit had kunnen schrijven zonder de twee grote monografieën van de afgelopen jaren: De nieuwe Bavo te Haarlem (2016) en De genade van de steiger (2013).

De documentaire over glazenier Annemiek Punt

In de sociale media, de pers en op de vaksites is veel aandacht besteed aan het boek over glazenier Annemiek Punt van producent Joost de Wal (juli 2017), waaraan ik heb meegewerkt. Een bijzonder project, waarbij ik voor het eerst een waardestelling heb geschreven over het oeuvre van een levende kunstenaar. Maar dat was niet het enige. Naar aanleiding van mijn analyse is me gevraagd om ook een bijdrage te leveren aan de documentaire van Fokke Baarssen over haar werk. In de trailer hieronder heb ik heel kort iets verteld over de beelddenker die Annemiek Punt is:

…

Jaar van het verzet en het boek over oom Theo van Joep Vogels

2018 is door het Platform Herinnering Tweede Wereldoorlog (Platform WO2) uitgeroepen tot themajaar ‘Jaar van Verzet’.* Dat biedt een uitgelezen kans om het boek over mijn oom Theo van mijn neef Joep Vogels voor het voetlicht te plaatsen. Joep schreef dat naar aanleiding van het initiatief van de universiteit Tilburg om een digitaal monument voor de vrijheid op te richten. De universiteit vertelt daarover:

  • Op onze universiteit lopen meer dan 12.000 studenten rond, hun levensgeschiedenissen zijn even talrijk. Studenten zijn mensen, geen nummers. Daarom willen wij de 22 studenten die zijn omgekomen op dit digitaal monument uit de anonimiteit halen, een naam en een gezicht geven.*

Een van die studenten was mijn oom Theo, die in het gezin direct na mijn moeder kwam. Omdat de twee broers daarboven, uit een eerder huwelijk van mijn oma, veel ouder waren, lag het voor de hand dat de twee daaropvolgende kinderen min of meer op elkaar aangewezen waren. Mijn lievelingsbroer zei mijn moeder altijd, als ze na tafel verhalen over vroeger vertelde. Er kwamen daarna nog drie broers – Pieter, Harrie en Ton – en als laatste een zusje, Marie-Therese of Muis, zoals iedereen haar noemde. Mijn tante Muis vertelde me ooit dat ze als puber best wel jaloers was op mijn moeder, omdat oom Theo haar meenam naar zijn studentenfeestjes. Een vrolijke jongeman die net als veel anderen aan de – toen nog – hogeschool het voorbeeld volgde van zijn rector magnificus Martinus Cobbenhagen door de loyaliteitsverklaring aan de bezetter niet te ondertekenen. De universiteit heeft de betekenis van dit verzet geactualiseerd door huidige studenten een brief te laten schrijven aan de 22 gevallenen. Onder deze link vind je die voor Theo.

…
De foto van Theo Vogels op de omslag van het boek is vermoedelijk genomen bij aankomst in de Kriegswehrmachtsgefängnis in Antwerpen (1943). Herkomst: familie Vogels.
De foto van Theo Vogels op de omslag van het boek is vermoedelijk genomen bij aankomst in de Kriegswehrmachtsgefängnis in Antwerpen (1943). Herkomst: familie Vogels.

Alle bewondering voor mijn neef Joep die op een volhardende manier alle informatie over oom Theo bij elkaar wist te krijgen en zo een beeld heeft kunnen reconstrueren over de jeugd en het verzet van deze student die, 25 jaar oud, net na de bevrijding overleed in Siegburg. Om Joep aan het woord te laten:

  • Hij was gewoon een jonge student, die de loyaliteitsverklaring weigerde te tekenen en min of meer toevallig in het verzet verzeilde. Maar zoals veel studenten, nam hij uit naam van geloof en vaderland de handschoen op en verleende hand- en spandiensten aan een verzetsgroep die een van de pilotenlijnen over de Belgische grens organiseerde. Eind 1943 werd een groot deel van die verzetsgroep opgepakt en een aantal leden ter dood veroordeeld, waaronder Theo Vogels. Uiteindelijk zijn 16 van hen overleden in de gevangenis of gefusilleerd, waaronder een 6-tal studenten. In mijn boek beschrijf ik Theo’s levensverhaal vanaf zijn prille jeugd in Tilburg, het Odulphus lyceum, de tijd op kasteel Groenendael in Hilvarenbeek, zijn studententijd met Olof, het verzet, de rechtszaak, de Nacht und Nebel periode daarna tot zijn dood in mei 1945.

Ik ben blij voor mijn oom en trots op mijn neef. Voor mij en mijn tweelingbroer is hij een baken als we aan de slag gaan met het boek over mijn vader.

Volledige titel: Joep Vogels, Student in verzet. Gedreven door geloof, Tilburg 2017, ISBN/EAN 978-90-9030354-3.

Rijp & groen …

Een nieuwsbrief moet je kort houden en dat is niet eenvoudig, want ik heb nog zoveel te vertellen! Daarom een rijtje van enkele dingen waar ik de volgende keer aandacht voor wil vragen:

  • De schijnwerper op … Op het gebied van erfgoed worden heel wat blogs geschreven, dus het ligt voor de hand dat je er na verloop van tijd een paar favorieten op na houdt. Een paar van die bloggers wil ik de komende tijd in het licht zetten.
  • Tussen organisch en synthetisch: de brochure over het gebruik van materialen en technieken in de monumentale schilderkunst van de twintigste eeuw voor de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) ligt bij de redactie.* Ik heb dit overzicht geschreven in goed overleg met en dankzij de geweldige input van Bernice Crijns en Rutger Morelissen van de RCE. De laatste heeft de kopij voor zijn nieuwe E-boek ter beschikking gesteld, dat in detail laat zien hoe verrassend groot de variatie aan middelen en methodes was na de oorlog. Ondertussen is ook dankbaar gebruik gemaakt van het hoofdstuk van Angelique Friedrichs over materialen en technieken in het interbellum, uit De genade van de steiger. Tegelijkertijd met deze brochure verschijnt die over stromingen in de monumentale schilderkunst tussen 1890-1980: Op de steiger.
  • Samen met Menno Heling van het platform voor cultuur, erfgoed en toerisme if then is now, ben ik bezig met de opdracht van het Cuypersgenootschap om een transitie voor te bereiden van een vereniging oude stijl naar een organisatie anno nu. Virtueel floreert het Cuypersgenootschap als je afgaat op de ruim 1100 volgers op Twitter bij @Cuypersgenoten. Kijken we naar de prozaïsche praktijk dan gaat het er net zo aan toe als bij veel andere erfgoed organisaties: men kampt met een slinkend ledental en een forse vergrijzing. Wat kunnen we daaraan doen?
  • #Gom staat voor gedicht op maandag! Grappig, als het woord gedicht valt, hoor je de mensen al kreunen. Maar bij mij hoef je niet te schrikken, want het zijn gewoon kleine verhaaltjes bij een plaatje en dat plaatje gaat meestal over erfgoed. Dat kan van alles zijn en dat maakt het zo gevarieerd. Ongeveer eens in de veertien dagen graai ik in mijn collectie en zet een exemplaar online. Ze doen het heel aardig op Twitter.

Wordt vervolgd!

;-) B.

Vragen? Stuur een mailtje naar bernadette@vanhellenberghubar.org!

Even verder surfen op mijn site? Klik dan op het plaatje en neem een kijkje bij:

De diashow van de kalotschildering van Jojanneke Post, geïnspireerd door het ontwerp van Kees Dunselman in de Laurentius & Elisabeth Kathedraal te Rotterdam. Foto bvhh.nu 2018.   Een prachtig project was #KunstinBreda dat ik met Marjanne Statema heb uitgevoerd. Foto bvhh.nu 2016.   Een van mijn mooiste projecten: 'De nieuwe Bavo te Haarlem, Ad orientem | Gericht op het oosten', Stichting Kathedrale Basiliek Sint Bavo, WBOOKS 2016.

Verkorte link van dit item: bit.ly/2DHF7BJ-VanHH2org

Inhoudsopgave Tussen Gabriel en Michael

Collage tweet over kopij 'Een twee Salomon in Rotterdam' aprilnummer vakblad Vitruvius. bvhh nu. 2018
De publicatie over de Rotterdamse kathedraal krijgt heel wat aandacht, niet alleen op de sociale media, maar ook analoog. In het aprilnummer van vakblad Vitruvius verschijnt een groot artikel met een samenvatting van het E-boek, onder de titel ‘Een tweede Salomon in Rotterdam’. In kort bestek vind je daarin de onderwerpen terug die hieronder in de inhoudsopgave staan gerangschikt.

Inhoudsopgave Tussen Gabriel en Michael

Om een indruk te geven waar het boek over gaat, laat ik hier de indeling volgen:

  • Colofon & disclaimer
  • Inhoud
  • 1   Inleiding
    • 1.1  Opmaat
    • 1.2  Samenvatting en leeswijzer
  • 2   Een ‘tweede Salomon’
    • 2.1  Entree tot een drieluik
    • 2.2  Een Rotterdamse architect
    • 2.3  In het spoor van de bisschop
    • 2.4  Kerkschilders van academisch niveau
  • 3   Het decoratieprogramma
    • 3.1  De verbijzondering van een vertrouwd schema
    • 3.2  De schilderingen van de gebroeders Dunselman
    • 3.3  Het leidmotief: twee hymnes, één koor
      • 3.3.1    Op zoek naar het ontwerp
      • 3.3.2    De Laudes regiae: Christus vincit! Christus regnat! Christus imperat!
      • 3.3.3    Te Deum laudamus
      • 3.3.4    Het tongewelf van de koortravee
    • 3.4  Een gesamtkunstwerk
  • 4   Kleur en drager
    • 4.1  Op of tegen de muur
    • 4.2  Polychromie en figuraties
    • 4.3  Kleurvoorstellen en detaillering
    • 4.4  Evaluatie | Door de ogen van Jojanneke Post
  • 5   Verantwoording
    • 5.1  Methodiek bij het onderzoek
    • 5.2  Werkverslag met technisch omschrijving door Jojanneke Post
      • 5.2.1    Het herstel van de polychromie tussen het Laatste Avondmaal beneden en de kalot boven
      • 5.2.2   De teruggebrachte schilderingen in de kalot en op de triomfboog
      • 5.2.3   Gebruikte producten
  • 6   Bijlagen
    • 6.1  Bijlage 1: redengevende omschrijving monumentenregister
      • 6.1.1    Inleiding
      • 6.1.2   Omschrijving
      • 6.1.3   Waardering
    • 6.2  Bijlage 2: teksten Christus vincit, Christus regnat, Christus imperat
      • 6.2.1    Versie ontleend aan de Laudes regiae
      • 6.2.2   Versie vermoedelijk geschreven voor het feest Christus Koning (1925)
    • 6.3  Bijlage 3: tekst Te Deum laudamus
    • 6.4  Bijlage 4: tekst Sanctus
  • 7   Bronnenlijst
    • 7.1  Afkortingen
    • 7.2  Archieven in situ en on line
    • 7.3  Literatuur
      • 7.2.1    Op volgorde van titel
      • 7.2.2   Op volgorde van auteur
  • Dankwoord
  • Citeertitel

Op deze site is heel wat te vinden over deze E-publicatie. Surf daarvoor naar de projectpagina.

Daarnaast zijn in de rubriek #kerkverhalen op het platform voor toerisme, kunst en cultuur ifthenisnow.eu verschillende items verschenen.

B.

Vragen? Stuur een mailtje naar bernadette@vanhellenberghubar.org!

Verwijzingen

  • De volledige titel van het E-boek luidt: Bernadette van Hellenberg Hubar, met medewerking van Jojanneke Post (Davique Sierschilderwerken) en Marij Coenen. Tussen Gabriel en Michael. De schilderingen naar Kees Dunselman in de Laurentius & Elisabeth Kathedraal te Rotterdam. Rotterdam: HH. Laurentius & Elisabethparochie, 2018. ISBN 978-90-820976-2-7.
  • Verkorte link van dit item: http://bit.ly/2CVNnh5-VanHH2Org

Kerstvertelling 2017 en 2022

Posted on by

#Kerkverhalen | Kerstvertelling in de Poolse kapel op ifthenisnow.eu (screenshot bvhh.nu 2017).

Voor mijn kerstvertelling dit jaar surf je naar het artikel in Vitruvius. Een oudere versie uit 2017 vind je op if then is now.

We maken via een omweg naar Polen een rit naar de Poolse kapel van Breda, op een prominent punt gelegen in een park aan de Lovensdijk.

Vanaf het moment dat ik die zag – wandelend langs de Wilhelminasingel van Breda, waar ik in 2016 en 2017 werkte aan het project #KunstinBreda – intrigeerde dit bouwsel me. Maar dat is niet zo vreemd, want een van mijn vroegste projecten – of acties, zo je wil – betrof onder meer het behoud van het ciborium altaar in de Servaaskerk.  Daar stond en – gelukkig – staat een juweel van negentiende-eeuwse edelsmeedkunst op de hoge koortravee van deze middeleeuwse kerk, in Breda gaat het om een baldakijn boven een altaar in de openlucht van na de oorlog. Het blijft fascinerend hoe structuren op pijlers met je mee bewegen, doordat het beeld dat ze omlijsten telkens verandert, terwijl je er langsloopt. Als je je daar bewust van bent, geniet je nog meer van architectuur, binnen én buiten!

Maar ik dwaal af, want daar gaat mijn kerstverhaal niet over, zoals je kunt zien in dit artikel voor kerstmis 2022.

Fijne en vooral ook ontspannen feestdagen toegewenst!

;-) B.

Vragen? Stuur een mailtje naar bernadette@vanhellenberghubar.org!

Naschrift — Woon je in Breda of ben je er tijdens een uitstapje, ga dan eens kijken bij de Poolse kapel. Ze ligt tegenover het adres wat hier wordt vermeld.

Crowdfunding voor Cuypers’ glasnegatieven

Posted on by

Ambassadeur voor Cuypers' glasnegatieven op ifthenisnow.eu. Screenshot bvhh.nu 2017.

Afgelopen maanden heb ik het Cuypershuis als ambassadeur geholpen bij de crowdfunding voor de redding van Cuypers’ glasnegatieven. Dat was een interessante actie, waarvan ik een soort logboek bij heb gehouden op if then is now: http://bit.ly/ifthenisnow-Cuy2.

Zoals ik wel vaker met dit soort zaken meemaak (kijk naar De genade van de steiger, De nieuwe Bavo te Haarlem of naar #KunstinBreda), is er veel meer uitgekomen dan ik had verwacht. Voor mij was het een mooie oefening in kort blijven, want meer tekst dan op de ‘dia’ en een kleine toelichting eronder, was niet de bedoeling. Eigenlijk heb ik dus vooral een heleboel vragen opgeworpen die nog op antwoord wachten. Waar is de masterstudent die met al deze proefballonnetjes verder gaat?

De crowdfunding is inmiddels een groot succes geworden: het streefbedrag van 10.000 euro is bereikt, maar dat betekent niet dat het Cuypershuis op zijn lauweren gaat rusten. Voor de totale restauratie is immers het viervoudige nodig, dus donaties blijven welkom! De actie via bit.ly/Cuypersglasnegatieven op het platform voordekunst.nl is voorbij, maar de crowdfunding wordt voortgezet door het museum zelf. Help mee en geef je donatie door aan museum@roermond.nl onder vermelding van #CuypersinBeeld.

Of bezoek de tentoonstelling en doe daar je schenking. Tot 26 maart 2017 kun je terecht!

;-) B.

Vragen? Stuur een mailtje naar bernadette@vanhellenberghubar.org!

Post scriptum

Bij de proefballonetjes zat onder meer het volgende erfgoedraadsel:

…
Welke fototechniek gebruikte Cuypers? Collage bvhh.nu 2017 met beeldmateriaal van Wikimedia Commons.

Kom je er niet uit, dan kun je hier de spoiler vinden!

Over de reddingsactie voor Cuypers’ glasnegatieven schreef ik eerder dit item op deze site: http://bit.ly/2hDGDLh.

Verkorte link van dit item: http://bit.ly/VHH-Cuy2

Mirror ‘De kerk als buit’ bij @ifthenisnow

Posted on by

Tweet mirror de kerk als buit ifthenisnow. Collage bvhh.nu 2016

De opzet van de mirrors van if then is now is ideaal om te laten zien hoe actueel ‘t verleden is. Dat wordt ook duidelijk uit mijn eersteling die je kunt vinden onder deze link: http://bit.ly/2g4EuZd.

Behoorlijk confronterend, zeker als je bedenkt dat vorige week in de pers stond dat de inventaris van mijn oude parochiekerk in Tilburg – Margarita Maria Alacoque (1922) – momenteel verscheept wordt naar Polen.

Ondertussen heb ik een kleine hommage gebracht aan Wies van Leeuwen die in 1985 de sloop van de Dominicuskerk van Pierre J.H. Cuypers in Alkmaar documenteerde en het Cuypershuis in Roermond, waar spolia van dit monument tentoongesteld worden.

Ga het lezen, ga het zien!

B.

Vragen? Stuur een mailtje naar bernadette@vanhellenberghubar.org!

De luchtboogbeelden onderweg

Posted on by

Onderweg — De aanleiding mag Jeroen Bosch zijn geweest, maar dat had de ‘wonderlijke klim’ bij de Sint Jan van Den Bosch helemaal niet nodig. Het was werkelijk een briljante vondst geweest om deze sculptuur op de steunbogen langs het schip – die globaal tussen 1470 en 1520 tot stand kwam – op deze manier toegankelijk te maken voor een groot publiek. Wie wat vaker verhalen van mij leest, weet dat ik gek ben op steigers, of liever, helemaal weg ben van die wonderlijke wereld tussen hemel en aarde. Toen de Bossche kathedraal de laatste keer in de steigers stond, heb ik daar rond mogen dwalen in het gezelschap van Wies van Leeuwen die de problematiek van de restauratie toelichtte. Was dat al boeiend, nog aangrijpender was de poëtische sfeer op de steigerplanken tussen de beren, luchtbogen en wimbergen, oog in oog met beelden en ornamenten. Een andere wereld, dacht ik toen, een totaal aparte wereld. Datzelfde gevoel overviel me toen ik in 2013 op de steigers stond bij die andere fantastische kathedraal, de nieuwe Bavo in Haarlem, en waar dat toe leidde gaan we 9 september beleven. Maar nu eerst het fata morgana – of was het een fantas morgana? – dat me overviel bij de ‘wonderlijke klim’ in Den Bosch.

…

Sint Jan Den Bosch, De wonderlijke klim (bvhh.nu 2016).

…
Zittend op de luchtboog
zetten we ons voorzichtig af
om opwaarts te schuiven
‘n trage dodendans
van heiligen en zondaars
zotskappen en wijzen
de man om de hoek en de koning
tussen dieren en monsters
zestien bogen lang
‘n brug tussen aarde en hemel
waar Cerberus wacht
in vele gedaanten

de muil wijd geopend
gebeurt ‘t ieder moment
kokhalzend spuwend
een zondvloed van water
kolkt op onze lijven
houvast verdwijnt
graaiend, tuimelend,
vallend klauwend
vergeefs grijpen we
naar wapperende panden
‘n arm ‘n voet van hen
die nog sneller
dalen
de aarde tegemoet

aan de voet van de beren
zijn wij als Sisyphus
behept met ‘n taak
die nooit lijkt te voleinden
Steeds weer onderweg
naar waar engelen
zingen: Alleluja
…

________________

Programma — Je wil nog weten wat er waar is in mijn verhaal in dichtvorm? Of het klopt van die waterspuwers boven de luchtbogen? Zoals zo vaak, is het antwoord ‘ja’ en ‘nee’. Wat de luchtboogbeelden precies betekenen heeft tot dusver niemand kunnen achterhalen, zoals Ronald Glaudemans in zijn boek hierover nog eens benadrukt.* Het onderliggende programma blijft in raadselen gehuld. Sterker nog, mijn promotor, Kees Peeters, meende zelfs dat de cyclus van toevalligheden aan elkaar hing. Ongetwijfeld is er naar de middeleeuwse achtergronden nog veel onderzoek nodig, maar misschien is het ook wel aardig om de menagerie op de luchtbogen te bekijken door een negentiende en vroeg twintigste-eeuwse bril. Want we denken wel dat we naar een middeleeuws toneel kijken, daarboven in de dakgoot van de Sint Jan, maar het gros van wat we zien is negentiende-eeuws. We zijn niet zozeer beland bij de wereld van Jeroen Bosch, als wel bij die van de belangrijkste restauratie-architect, Lambert Hezenmans (1841-1909) , en de man die namens het Rijk de inspectie van de werken uitvoerde, Pierre J.H. Cuypers (1827-1921). De twee kenden elkaar goed, want beiden waren door de afdeling kunsten en wetenschappen van het ministerie van buitenlandse zaken – dat wil zeggen, Victor de Stuers – aangesteld als rijksinspecteur. Niet zelden controleerden ze in die functie elkaars werken. In het geval van de luchtboogbeelden leidde dat tot pittige kritiek van de kant van Cuypers, met name wat betreft de concrete aanpak van Hezenmans, waardoor origineel, gerestaureerd en aangevuld niet goed te onderscheiden waren.*

…
Lambert Hezenmans, Schetsjes van een aantal luchtboogbeelden (1870-1885). Herkomst: site Bossche Encyclopedie
Lambert Hezenmans, Schetsjes van een aantal luchtboogbeelden (1870-1885). Herkomst: site Bossche Encyclopedie: http://bit.ly/29kyLN3.

Lange tijd is behoorlijk denigrerend gedaan over de kennis die mensen als Hezenmans en Cuypers over de middeleeuwen hadden en wat dat voor een fnuikende gevolgen had voor de middeleeuwse monumenten van ons land. Vanaf de jaren zeventig kwam een herwaardering op gang die startte met een pleidooi voor de erkenning van de intrinsieke oudheidkundige betekenis van dit soort restauraties. Vrijwel niemand vond de negentiende-eeuwse bijdrage in die tijd ‘mooi’, maar dat stond los van de cultuurhistorische waarde. Geleidelijk kwam meer oog voor de ambachtelijke kwaliteit van de negentiende-eeuwse ateliers met hun strak gepolijste technieken. Toen eenmaal die horde tot het ‘mooi’ vinden genomen was, bleek ook nog eens dat men in die tijd veel meer wist van de middeleeuwen dan tot dusver was aangenomen. En dan valt onvermijdelijk de naam van Cuypers’ zwager, J.A. Alberdingk Thijm en zijn standaardwerk De Heilige Linie (1858). Niet dat Thijm de enige was die zich bezighield met de middeleeuwen, maar op het gebied van de iconografie en symboliek kun je hem zeker beschouwen als een vaandeldrager.*

Microkosmos — Voor Thijm en zijn tijdgenoten was de kathedraal een microkosmos, waarin ‘de gedaante der kerk als afbeelding der waereld’ centraal stond: een wereld in het klein, met al het goed en het kwaad wat ertoe behoorde. Zijn petekind, Joseph Cuypers, zou – vast ook geïnspireerd door de Sint Jan die hij onvermijdelijk kende – deze visie tot uitdrukking brengen in de beeldencyclus van de nieuwe Bavo. Dat deed hij niet alleen, want ook vicaris-generaal en later bisschop A.J. Callier droeg bij aan dit programma. Een belangrijk netwerk waar katholieke kunstenaars en geleerden elkaar ontmoeten was De Violier die in 1906 een bezoek bracht aan de kathedraal van Den Bosch. Tot deze kunstkring hoorde onder meer Xavier Smits die al eerder voor De Violier een lezing had gehouden over de Sint Jan en een proefschrift daarover voorbereidde bij de universiteit van Leuven.* Juist hij wordt afgeserveerd door Ronald Glaudemans:

  • ‘Een andere onderzoeker van de bouwgeschiedenis, C.-F.-X. Smits, ‘Doctor in de Archaeologie’, […] beredeneert in 1907 dat de beeldjes ‘de gezamenlijke menschheid’ voorstellen; ‘De geheele menschheid is dan door dat leger van opstijgende beeldjes verpersoonlijkt. Tusschen de rangen der menschen bevinden zich eenige potsierlijke en phantastische typen, die den mensch op zijn weg door het leven bemoeilijken’. Deze minstens zo merkwaardige verklaring verraadt duidelijk de tijdgeest van de periode waarin deze werd opgeschreven en kan vandaag de dag ook niet echt stand houden’.*

Als we het woord mensheid vervangen door schepping dan komen we dicht in de buurt van Thijms visie op de microkosmos die – zoals hij in De Heilige Linie uitlegt – een sterk antropologisch karakter heeft. Al zo lang als de mensheid bestaat hebben de volkeren in hun gewijde gebouwen de wereld in het klein weergegeven; niet alleen in het westen, maar over de hele aardbol. Dit idee werd bij De Violier verder uitgedragen door een andere vriend van Joseph Cuypers, de iconograaf Matthaeus Nieuwbarn die hierbij op Viollet-le-Duc leunde:

  • ‘De kunstenaars der middeleeuwen hebben van de Christelijke Kerk een soort van nieuwe schepping gemaakt; zij hebben er al wat in de zichtbare en onzichtbare wereld geschapen was, als een heldendicht van lijn en steen in samengebracht.’*

In die wereld is de mens op een symbolische pelgrimage op weg naar de hemel, en onderweg ontmoet hij alles en iedereen: naast de man om de hoek en z’n vrouw, de elite van koningen en keizers; naast bekende dieren de meest vreemdsoortige wezen die onder meer staan voor de beproevingen en verleidingen, zoals Jeroen Bosch ze heeft weergegeven op zijn beroemde schilderijen van heilige heremieten. Zo tijdgebonden was de visie van Smits dus niet. Daarbij komt dat de luchtboogbeelden zich bevinden boven het schip, de plek die volgens Thijm bij uitstek staat voor de aarde, de strijdende kerk, waar de gelovigen ‘zich door des waerelds woelige golven trachten heen te werken’.* Sinds ik met de nieuwe Bavo bezig ben geweest, koppel ik dit beeld van goed en kwaad aan de theodicee* van Thomas van Aquino die vanaf 1879 (opnieuw) in het centrum van het katholieke denken stond. Of daarin nog aanknopingspunten zitten voor het middeleeuwse programma van de beeldencyclus van de kathedraal, vraagt om verder onderzoek.

…

Brochure met de plattegrond en de benaming van de luchtboogbeelden. Net als het informatieve boekje van Ronald Glaudemans (zie hieronder) verkrijgbaar bij de kaartverkoop van ‘De wonderlijke klim‘ van de Sint Jan in Den Bosch.

Klassieke referenties — Maar ja, zul je denken, hoe zit het dan met Cerberus en Sisyphus? Dan komen we toch terecht in de klassieke oudheid? Dat klopt, maar uit het oogpunt van de middeleeuwen was er geen scheiding met die oudheid. Die maakte integraal deel uit van het eigen erfgoed. Een mooi voorbeeld daarvan is de Divina Commedia van Dante uit het eerste kwart van de veertiende eeuw: de auteur gaat hierin met de – let wel! – klassieke schrijver Vergilius op stap. Op zijn reis – die in de vakliteratuur vaak als pelgrimage wordt bestempeld – komt hij onder meer Sisyphus en Cerberus tegen.*

Kijk, dat is het nu het mooie aan gedichten: met een minimum aan woorden roep je een beeld op, waarna heel veel zinnen nodig zijn om uitleg te geven. Terwijl zo’n gedicht ontstaat gebeurt er van alles in je hoofd: in een hoog tempo rijgen zich voorstellingen aan elkaar die vanuit de enorme vergaarbak van het geheugen intuïtief elkaars gezelschap zoeken en vervolgens via je vingers op het scherm belanden. Dit is een proces van ‘n paar minuten, het denken daarna over de achtergrond en de context vraagt heel wat meer. Dat geeft de verdiepingsslag en maakt het – wie weet – wel mogelijk dat je als je daar staat, terugdenkt aan dit verhaal.

Bernadette van Hellenberg Hubar

Vragen? Stuur een mailtje naar bernadette@vanhellenberghubar.org!

Bronnen

De * in de tekst verwijst naar de volgende bronnen:

  • ‘Luchtboogfiguren’, op: bossche-enyclopie.nl, http://bit.ly/29kyLN3 (2016).
  • Cuypers, Jos. en Jan Stuyt (Constructie) en Xav. Smits (Symboliek), De nieuwe St. Jacob te ’s-Hertogenbosch, ’s-Hertogenbosch 1907.
  • Davidson,Linda Kay en David Martin Gitlitz, Pilgrimage: From the Ganges to Graceland: an Encyclopedia, deel 1, 2002, pp. xviii-xix. | http://bit.ly/29NFwau
  • Divina commedia: zie https://www.wikiwand.com/nl/De_goddelijke_komedie
  • Donkers, Geert, ‘“De parel aan Brabants kroon”: het bezoek van ‘De Violier’ aan ‘s-Hertogenbosch’, in: Bossche Bladen, Cultuurhistorisch magazine over ‘s-Hertogenbosch 3 (2001), pp. 16-20. | http://bit.ly/29AHsPK
  • Donkers, Geert, ‘De Katholieke Kunstkring De Violier, 1901-1920’, in: Trajecta 10 (2001), pp. 112-135. | http://bit.ly/29mBa5Y
  • Glaudemans, Ronald, Een wonderlijke klim, De luchtboogbeelden op de Sint-Jan, Den Bosch 2016, pp. 6; 10-12.
  • Hubar, Bernadette van Hellenberg, Arbeid en Bezieling; de esthetica van P.J.H. Cuypers, J.A. Alberdingk Thijm en V.E.L. de Stuers, en de voorgevel van het Rijksmuseum, Nijmegen 1997, onder meer pp. 325-329 (microkosmos).
  • Kalf, J., ‘Vierde jaarverslag van den Katholieken Kunstkring: De Violier’, in: Van Onzen Tijd 6 (1905-1906), pp. 130-142. | http://bit.ly/VanOnzenTijd (lezing Xavier Smits kathedraal Sint Jan).
  • Nieuwbarn, M.C., Het Roomsche kerkgebouw, leer der algemeene symboliek en ikonografie onzer Katholieke kerken, Nijmegen 1908, p. 9. | http://bit.ly/Nieuwbarn-bouwsymboliek.
  • Theodicee: https://www.wikiwand.com/nl/Theodicee
  • Thijm, J.A. Alberdingk, De Heilige Linie, pp. 73; 197. | http://bit.ly/Thijm-Sterck-Oudheidkunde

Beeldmateriaal

De foto’s in de kop en de diashow zijn van de hand van de auteur (bvhh.nu) en vallen onder http://bit.ly/Copyright-CC-BY-NC-SA.

Dit bericht is tot stand gekomen in het kader van #kerkverhalen en tevens geplaatst op ifthenisnow.eu: http://bit.ly/29PRceK.
Meer weten over #kerkverhalen? Volg dan deze link. Interesse om mee te doen? Meld je dan aan bij menno@ifthenisnow.nl. Je kunt ons ook volgen op Twitter via @kerkverhalen.

Verkorte link van dit item: http://bit.ly/28U5chf

De kerk in het midden | 12 mei 2016

'De kerk in het midden', Laurentiuskerk Alkmaar 12 mei 2016 (foto Anton van Daal)
Menno Heling legt uit hoe het platform if then is now in elkaar zit en werkt. Zijn missie is verhalen vertellen over erfgoed en cultuur en die weer te binden met toerisme. Foto Anton van Daal 2016.

Verslag van de bijeenkomst ‘De kerk in het midden’

Hoe je met verhalen kerken helpt

Op uitnodiging van Menno Heling van het verhalenplatform voor cultuur, erfgoed en toerisme if then is now en Bernadette van Hellenberg Hubar, sinds de oprichting van het Cuypersgenootschap in 1984 bezig met religieus erfgoed, kwamen een kleine dertig verhalenvertellers bijeen in de Laurentiuskerk te Alkmaar (1859-1861) van P.J.H. Cuypers. Dit selecte gezelschap werd op het goede spoor gezet door wethouder Anjo van de Ven van Alkmaar die haar sterke visie op de toekomst van kerkelijk erfgoed graag deelt (zie onder andere het platform Toekomst religieus erfgoed). In haar opening vroeg ze aandacht voor een drietal kernverhalen over de Laurentiuskerk: de architect Pierre J.H. Cuypers, de kerkschilder Alexander Kläsener en het heilig Bloedwonder van Alkmaar. Deze verhalen typeren bij uitstek de opzet van de bijeenkomst, zoals blijkt uit de tekst die integraal op if then is now is gezet: http://bit.ly/KihM-avdv.

Doelstelling van de middag op 12 mei was om de groep (wetenschappelijke én activistische) verhalenvertellers een breder en groter publiek te laten bereiken door enerzijds de inzet van social media, en anderzijds gebruik te maken van if then is now om verhalen te publiceren online. Immers, de komende jaren zullen steeds meer kerken moeten kiezen voor integrale herbestemming of aanvullende functies, waarvoor het belangrijk is om publiek te trekken. Profileren en krachten bundelen was en is dus het motto. Met de hashtag #KihM werd dat die middag op Twitter kracht bijgezet.

Bij haar inleiding opende de wethouder het eerste verhaal van de Laurentiuskerk door een QR-code over de schilder Kläsener, met diverse werken in de Laurentius vertegenwoordigd, te scannen. Bernadette en Menno bieden de mogelijkheid aan om op deze laagdrempelige manier de verhalen van een kerk te ontsluiten.

'De kerk in het midden', Laurentiuskerk Alkmaar 12 mei 2016 (foto Anton van Daal)
Wethouder Anjo van de Ven test met Menno Heling de QR-code uit die de eerste 2.0-ontsluiting vormt van de schilderingen in de Laurentiuskerk te Alkmaar. Foto Anton van Daal 2016.

Het platform ifthenisnow.eu

Menno presenteerde if then is now als een platform voor iedereen. Van experts die hun artikelen delen tot gebruikers die hun persoonlijke verhalen daaraan koppelen. Hij wil mensen warm maken, ideeën genereren en bezoekers werven voor (religieus) erfgoed. Bij die verhalen kan het zowel gaan om specialistische informatie (artikelen, biografische informatie, points of interest) als om oral history. De middag was dan ook bedoeld om een Kerk in het midden community te laten ontstaan.

Zijn presentatie (http://bit.ly/KihM-mh) liet een aantal onderdelen van if then is now zien, en wat er reeds is, van samenwerking met musea tot clusters verhalen over vluchtelingen. if then is now wil dan ook mensen aan het denken zetten door onder andere De kerk in het midden als verhalencluster te promoten.

if then is now is niet simpelweg een verhalensite, maar heeft ook een journalistieke opzet. De vele artikelen, verhalen en andere content laten zich groeperen rond een onderwerp (topic) dat vervolgens geplaatst tegenover een andere topic een spiegel tussen het verleden en het heden oplevert. Hierdoor ontstaat het broodnodige historisch perspectief waardoor ontwikkelingen vandaag de dag in breder verband beoordeeld kunnen worden. Dat levert een belangrijke waarde voor de toekomst.

Alle content op het platform if then is now is voorzien van een geo-locatie, inspireert gebruikers om een plek van (historische) betekenis op te gaan zoeken en heeft koppelingen naar objecten uit diverse erfgoedcollecties als Rijksmuseum, Centraal Museum of Archief Eemland (e.a.). Menno zijn presentatie toonde schematisch de lagen van betekenis die het platform in zich draagt, de beleving die associaties met de context en een bijzondere plek als de Laurentiuskerk mogelijk maakt.

Zo kan het verhaal van een kerk of klooster in een bredere context worden geplaatst, gekoppeld aan biografische informatie over een priester of een bisschop, aan een issue over de kerk in het algemeen of persoonlijke verhalen van gebruikers. Zo ontwikkelt zich een community die met de door Menno gepresenteerde strategie ook weer ingezet kan worden om het belang van religieus erfgoed onder de aandacht te brengen.

Naar aanleiding van de vragen uit de groep: if then is now is een open source platform gebouwd in Drupal, en heeft contact met diverse provinciale verhalensites. Het platform gebruikt alleen maar rechtenvrije foto’s of afbeeldingen met toestemming van de fotograaf. Vanuit de groep werd geadviseerd om hiervoor ook gebruik te maken van Wikimedia, waar veel reprovrije foto’s van Nederlandse monumenten op staan. Menno legde uit dat het op dit moment nog niet mogelijk is om hoge resolutiefoto’s te plaatsen op ifthenisnow. Na de pauze ging hij in op kwaliteitsbewaking van de content en de interface.

De presentatie toonde tot slot enkele aparte homepages zoals binnenkort ook voor De kerk in het midden opgezet wordt: http://bit.ly/KihM-mh.

Zo oud als de wereld: verhalenvertellers

'De kerk in het midden', Laurentiuskerk Alkmaar 12 mei 2016 (foto Anton van Daal)
Bernadette van Hellenberg Hubar komt met een nieuwe iconografische interpretatie van de iconografie van het heilig Bloedaltaar in de Laurentiuskerk. Dat alleen al vormt een rijke bron van verhalen. Foto Anton van Daal 2016.

Bernadette hield een pleidooi om social media te gaan gebruiken om meer aandacht voor het eigen verhaal te krijgen. Of je nu regelmatig een blog publiceert over religieus erfgoed of dat je je intensief inzet voor het behoud van een kerk, met Facebook en Twitter bereik je veel meer mensen dan via printmedia of op je eigen website. Haar missie richt zich vooral op het betrekken van de specialisten in haar netwerk, vooral omdat er veel kennis aanwezig is die vaak niet verder komt dan een beperkte groep. Haar presentatie vind je hier: http://bit.ly/KihM-bvhh.

Storytelling is hot! Erfgoed heeft dan ook een enorme voorsprong op allerlei media of vormen van vermaak. Erfgoed heeft een wereld van verhalen (content) die ze kan delen met het potentiële publiek en zo vele mensen aan zich kan binden. Met name ten aanzien van onroerend erfgoed is er nog weinig onderzoek gedaan naar de waarde van social media. Bernadette pleitte dan ook voor meer aandacht om harde cijfers te verzamelen in de strijd om de aandacht.

De traditionele manier om aandacht voor een verhaal of artikel te vragen (het broadcasten) ziet Bernadette steeds meer vervangen worden door een nieuwe manier van presenteren. Publiceren in een ‘drietrapsraket’ online op een eigen website, daar een blog over schrijven, en dit delen via de social media. Met name raakt zij geïnspireerd door het krijgen van directe respons op haar publicaties, waar vroeger hooguit een ingezonden brief het resultaat was.

Bernadette toonde de verschillende aspecten van social media als Facebook, Twitter en LinkedIn als mogelijke kanalen om te publiceren en je werk te promoten. Haar presentatie toonde diverse afbeeldingen van hoe je op deze kanalen beeld en tekst kunt combineren met onder andere video. Aan de hand van deze basiselementen overtuigde ze haar publiek om het zelf ook te gaan proberen.

Een publicatie op if then is now kan gedeeld worden via Twitter en verder verspreid via LinkedIn en Facebook via een uitgekiende strategie (WAT wil ik HOE communiceren) en in samenwerking met een groep gelijkgestemden (de claque die het op haar beurt verder verspreidt). Maar ook ter plekke kan het verhaal gedeeld worden via de eerder genoemde QR-codes.

In haar presentatie heeft Bernadette op een rij gezet wat een kerk als organisatie nodig heeft om het digitale traject te bewandelen. Hierbij wordt onderscheid gemaakt tussen een statische component (website) en dynamische onderdelen (sociale media, platforms zoals if then is now et cetera) Haar presentatie laat zien hoe en wat dit stappenplan betekent voor de Laurentiuskerk, maar ook een organisatie als het Cuypersgenootschap die veel voor kerken doet: http://bit.ly/KihM-bvhh.

Op vragen van de deelnemers adviseerde Bernadette Evernote of Onenote om op een eenvoudige manier inhoudelijk webpagina’s op te slaan, waardoor die kennis niet verdwijnt als er iets uit de lucht wordt gehaald. Dit is ook heel bruikbaar voor sociale media. Verder is het aan te raden om je eigen site of blog aan te melden bij de KB voor behoud op langere termijn van je content.

Bernadette pleitte tot slot nog voor het in ere houden van de klassieke digitale nieuwsbrief. Zij toonde nog Hootsuite als beheersinstrument om alle uitingen overzichtelijk te kunnen managen en niet teveel tijd aan social media kwijt te zijn, en is gaarne bereid om iemand die ons netwerk De kerk in het midden wil komen versterken, hierin verder te helpen. Zij eindigde met een citaat van het bekende blog Erfgoed 2.0: ‘Internetbezoekers zijn mensen die twitteren, namens zichzelf of namens hun organisatie, mensen die hun kennis en onkunde met elkaar delen, hun afkeer en voorkeur, passie en desinteresse. Zij verwachten van een museum [/kerk] hetzelfde.’

De onderzoeken naar musea en sociale media die Bernadette tijdens haar presentatie heeft genoemd kun je downloaden via deze link.

'De kerk in het midden', Laurentiuskerk Alkmaar 12 mei 2016 (foto Anton van Daal)
David Mulder geeft uitleg bij de schilderingen van Alexander Kläsener die in belangrijke mate de aankleding van de Laurentiuskerk bepalen. Foto Anton van Daal 2016.

Hoe deel je een artikel of verhaal op ifthenisnow.eu?

Na de pauze nam Menno de verhalenvertellers mee in hoe je je verhaal of artikel bij if then is now kunt uploaden. De formulieren hiervoor zijn recent vereenvoudigd en simpel in gebruik. Verder worden nieuwe auteurs door de redactie van if then is now in de gaten gehouden. Per week maken 3-5 mensen een nieuw account aan, en gaan iets toevoegen. Zo nodig stuurt de redactie een Schrijfwijzer met tips hoe je verhaal of artikel online beter tot zijn recht komt.

Auteurs worden met naam en toenaam genoemd op het platform, zodat duidelijk is voor de gebruiker hoe de waarde van een stuk is in te schatten. Persoonlijke verhalen blijven eerder hangen dan (wetenschappelijke) artikelen, en daarom is de combinatie van beide zo belangrijk voor de werking van een platform als if then is now.

Zijn presentatie liet tot slot zien dat een cluster over De kerk in het midden voor een breder publiek makkelijk te maken is. Immers een aantal artikelen rond kluizenaars en hedendaags mediteren is makkelijk te koppelen aan een fietstocht over de Moderne Devotie: http://bit.ly/KihM-mh.

Netwerkborrel

Bij de borrel zwermde de groep verhalenvertellers uit over de Laurentiuskerk waarbij David Mulder enthousiast vertelde over de recent herontdekte schilderingen van Alexander Kläzener, Cuypers’ biograaf Wies van Leeuwen het vroege werk van Pierre J.H. Cuypers detailleerde met zijn eigen verhalen en Bernadette de aparte iconografie van het heilig Bloedaltaar van J.H. Tonnaer van uitleg voorzag.

De middag heeft bewezen dat de Alkmaarse Cuyperskerk zeer geschikt is voor dit soort bijeenkomsten en dus een mooi voorbeeld is van multifunctioneel gebruik.

'De kerk in het midden', Laurentiuskerk Alkmaar 12 mei 2016 (foto Anton van Daal)
Wies van Leeuwen legt uit wat er zo bijzonder is aan deze vroege Cuyperskerk in Alkmaar. Foto Anton van Daal 2016.

Geef het door!

  • Deel dit verslag met kennissen en andere geïnteresseerden, en vraag hen ook mee te doen met het vertellen van verhalen over kerken, kloosters en ander religieus erfgoed. Dat kan zomaar door een verhaal of artikel te plaatsen op if then is now of het eigen blog te delen via social media. Maar je kunt iemand ook opgeven voor de volgende meeting van onze Kerk in het midden community, begin oktober nog van dit jaar. Dat kan via Bernadette of via Menno. Het programma wordt later bekend gemaakt.
  • Van de bijeenkomst en de kerk zijn foto’s gemaakt door Anton van Daal. Hij is een van de actieve leden van de besloten groep Nederlands religieus erfgoed op Facebook. Wie daar belangstelling voor heeft kan zich op Facebook aanmelden via Rob Kreukniet, tevens de beheerde van Reliwiki.
  • De Laurentiuskerk is van 1 april tot 1 november elke vrijdag open van 10.30 tot 16.00 uur en is zeker een omweg waard. De kerk is te vinden aan het Verdronkenoord 68, 1811 BG te Alkmaar.
  • Interesse om in de Alkmaarse Cuyperskerk iets te organiseren? Neem dan contact op met Kees Groenland, secretaris van de beheerstichting, via info@alkmaarsecuyperskerk.nl.
  • Om de boodschap van de presentaties in de praktijk te brengen, zijn op deze pagina alle links op een rij gezet voor wie de informatie over kerkverhalen verder wil verspreiden via de sociale media.

Contactgegevens

Wil je de ontwikkelingen volgen? Volg ons dan via via @ifthenisnow, @Bern4dette en @kerkverhalen.

Menno Heling en Bernadette van Hellenberg Hubar, Laurentiuskerk Alkmaar, 12mei 2016. Foto Anton van Daal.

Verkorte link van dit item: http://bit.ly/KihM-verslag

Kerkelijk erfgoed en sociale media

Op deze pagina kan de presentatie bekeken en gedownload worden van Bernadette van Hellenberg Hubar, gehouden op 12 mei 2016 tijdens de bijeenkomst in de Laurentiuskerk te Alkmaar rond het thema: De kerk in het midden. Hoe je met verhalen kerkelijk erfgoed helpt.

…

Meer over deze dag en de opzet van een community met betrekking tot kerkverhalen is te vinden op ifthenisnow.eu en deze site:

  • De kerk in het midden. Hoe je met verhalen kerkelijk erfgoed helpt!
  • Speech wethouder Anjo van de Ven bij de bijeenkomst van 12 mei.
  • Presentatie van Menno Heling over de opzet en werkwijze van if then is now.
  • Impressie van Walter van Teeffelen.
  • Verslag van de bijeenkomst.
  • Het beeldmateriaal van de bijeenkomst en van de kerk op deze items is ter beschikking gesteld door Anton van Daal.
  • De pagina met koppelingen voor s0ciale media: http://bit.ly/KihM-kop.

Voor een algemene indruk van if then is now als platform voor erfgoed, cultuur en toerisme, surf naar ifthenisnow.eu.

B.

De kerk in het midden. Bijeenkomst in Alkmaarse Cuyperskerk mei 2016. Screenshot Collage bvhh.nu.

Verkorte link van dit item: http://bit.ly/KihM-bvhh

Kerkverhalen met ifthenisnow.eu

Menno Heling en Bernadette van Hellenberg Hubar, Laurentiuskerk Alkmaar, 12mei 2016. Foto Anton van Daal.

Toelichting: verhalen met de kerk in het midden

Op 12 mei 2016 is een eerste bijeenkomst geweest in de Laurentiuskerk te Alkmaar rond het thema: De kerk in het midden. Hoe je met verhalen kerkelijk erfgoed helpt, georganiseerd door ithenisnow.eu en vanhellenberghubar.org. Hiermee is de start gemaakt met de ontwikkeling van een virtuele community rond kerkelijk erfgoed op if then is now, met het idee om de onzichtbare musea – die kerken vaak blijken te zijn – bekend te maken bij een groot publiek. Als er één groep monumenten gebaat is bij de bevordering van erfgoedtoerisme, dan wel deze. De komende jaren zullen steeds meer kerken moeten kiezen voor integrale herbestemming of aanvullende functies, waarvoor het belangrijk is om publiek te trekken. Profileren is dus het motto.

Op deze pagina is door middel van de inhoudsopgave hierboven het volgende toegankelijk gemaakt:

Meer over deze dag en de opzet van een community met betrekking tot kerkverhalen is te vinden op ifthenisnow.eu en deze site:

  • De kerk in het midden. Hoe je met verhalen kerkelijk erfgoed helpt!
  • Speech wethouder Anjo van de Ven bij de bijeenkomst van 12 mei.
  • De QR-code naar een van de kerkverhalen (zie hieronder).
  • Impressie van Walter van Teeffelen.
  • Verslag van de bijeenkomst.
  • Het beeldmateriaal van de bijeenkomst en van de kerk op deze items is ter beschikking gesteld door Anton van Daal.

Voor een algemene indruk van if then is now als platform voor erfgoed, cultuur en toerisme, surf naar ifthenisnow.eu.

Wel eens een QR-code naar een kerkverhaal gevolgd? Probeer het eens met deze:

De eerste QR-code voor de ontsluiting van een kerkverhaal. Scan deze met je smartphone en kijk waar je uitkomt.

Met deze ludieke actie is 12 mei een start gemaakt om de 2.0-generatie te verbinden met al die religieuze artefacten die het verleden ons als erfgoed heeft nagelaten.

Wil je niets missen? Volg ons dan via @kerkverhalen, @ifthenisnow en @Bern4dette.

B.

Vragen? Stuur een mailtje naar bernadette@vanhellenberghubar.org!

Verkorte link van dit item: http://bit.ly/KihM-alg